5) table_name jadvalida condition1 yoki condition2 yoki condition3 ….. ustun ma`lumotlarni chiqaradi
14bilet 1)ndekslar - jadvallarning tepasida joylashgan maxsus obyektlar. Ko'rsatkichlar SELECT, DELETE va UPDATE kabi tezkor operatsiyalarni bajarishi mumkin, bu katta miqdordagi ma'lumotlarni boshqarishga imkon beradi. INDEXni jadval deb ham atash mumkin va u ma'lumotlar tuzilishiga ega. Jadval ustunlarida INDEX tuziladi. Bitta jadvalda bir yoki bir nechta INDEX jadval bo'lishi mumkin. Indekslar ma'lumotlar bazasidan ma'lumotni tezroq olish uchun ishlatiladi. Foydalanuvchilar indekslarni ko'ra olmaydilar, ular qidiruv / so'rovlarni tezlashtirish uchun ishlatiladi. SQL INDEX nima qiladi? SQL INDEX quyidagilarni bajaradi: • Indekslar ma'lumotlar bazasida ma'lumotlarni juda tez topishi mumkin. • INDEX ma'lumotlar bazasi jadvallari satrlarining katalogini tuzadi, chunki qisqa vaqtda harakat bilan satrni belgilash mumkin. • INDEX jadvali ma'lum bir tartibda bir yoki bir nechta ustunlarning qiymatlarini tartibga soladigan ma'lumotlar bazasining tuzilishi. • Nisbatan kichik jadvallar bilan ishlashda INDEX ko'rsatkichlarini aniqlab bo'lmaydi. • INDEX juda ko'p turli xil qiymatlarga ega bo'lgan ustunlar uchun to'g'ri va tez ishlashi mumkin. Jadvalda minglab yozuvlar mavjud bo'lsa, jadvaldan bitta yoki ustunlar birikmasi uchun ma'lumot topish uzoq vaqt talab etadi. Bunday holda, agar ushbu ustunga tez-tez kiradigan indekslar yaratilsa, ma'lumotni tezda olish mumkin. INDEX avval ma'lumotlarni tartiblaydi va keyin har bir satr uchun identifikatsiyani tayinlaydi. INDEX jadvali faqat ikkita ustunga ega, ulardan biri ustunli, ikkinchisi esa indekslangan (ustun). Indekslangan ustun asosida ma'lumotlar bazasi jadvalidan ma'lumotlar olinsa, indeks ko'rsatgichi satrni qidiradi va ushbu pozitsiyani tezda topadi
CREATE [UNIQUE] INDEX ON ();
2) 1. Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimini tashkil etuvchilari. Informatsion tizimlarni yaratish bo’yicha jadal harakatlar va ma’lumotlar hajmining tez sur’atlar bilan oshib borishi 60-yillar boshida maxsus “Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimi” (MBBT) deb ataluvchi dasturiy kompleksning yaratilishiga olib keldi. Ma’lumotlar bazasi — biror sohaga oid o’zaro bog’langan ma’lumotlar yig‘indisining disk tashuvchidagi tashkiliy jamlanmasidir. Boshqacha qilib aytganda, ma’lumotlar bazasi — bu komputer xotirasiga yozilgan ma’lum bir strukturali, o‘zaro bog‘langan va tartiblangan ma’lumotlar majmui bo‘lib, u biror bir obyektning xususiyatini, holatini yoki obyektlar o‘rtasidagi munosabatni ma’lum ma’noda tavsiflaydi. Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimi (MBBT) — bu dasturiy va apparat vositalarining murakkab majmui bo‘lib, ular yordamida foydalanuvchi ma’lumotlar bazasini yaratishi va shu bazadagi ma’lumotlar ustida ish yuritishi mumkin. MBBT o‘z maxsus dasturlash tillariga ham ega bo’lib, bu tillarga buyruqli dasturlash tillari deyiladi. MBBTga Oracle, Clipper, Paradox, FoxPro, Access va boshqalarni misol keltirish mumkin
3) Ierarxik (shajara) ma’lumot modeli. Iyerarxik MB tartiblangan daraxtlar to‘plamidan tuziladi. Yanada aniqrog‘i, bir xil turdagi
daraxtlarning bir nechta tartiblangan nusxalari to‘plamidan iborat bo‘ladi. Daraxt turi bitta “ildizli” tur yozuvidan va tartiblangan bitta yoki bir nechta daraxt osti turlaridan (ular har biri daraxtning turidir) tashkil topadi. Daraxt turi umuman olganda iyerarxik
ravishda tashkil topgan yozuvlar turlari to‘plamini tasvirlaydi. Ma’lumotlar ustida ish yuritish: Iyerarxik tashkil qilingan ma’lumotlar bilan ish yuritishda quyidagi operatorlarni misol tariqasida namuna qilib olish mumkin: • MBda ko‘rsatilgan daraxtni topish; • Bir daraxtdan ikkinchisiga o‘tish; • Bitta yozuvdan boshqa daraxt ichiga kirish (masalan, bo‘limdan - birinchi xodimga); • Bitta yozuvdan ierarxiya tartibida boshqasiga o‘tish; • Yangi yozuvni ko‘rsatilgan o‘ringa qo‘yish;
• Joriy yozuvni o‘chirish; • Butunlikni chegaralash. Avlod va ajdodlar o‘rtasidagi murojaatlar yaxlitligi avtomatik tarzda qo‘llabquvvatlanadi. Asosiy qoidalar: hech bir avlod o‘z ota-onasisiz mavjud bo’lmaydi. Shunita’kidlash kerakki, shunga o‘xshash bir ierarxiyaga kirmaydigan yozuvlar orasidagi murojaatlar yaxlitligini qo‘llab bo’lmaydi (bunda tashqi murojaatning misoli sifatida, Kaf nomeri maydoni tarkibiga kiruvchi Kurator yozuvi turi nusxasi bo’lishi mumkin).Iyerarxik tizimlarda MB tasvirlaydigan forma iyerarxiyaga qo‘yilgan cheklashlar asosidaqo‘llanadi. 4) SELECT column1, column2, ...FROM table_name
ORDER BY column1, column2, ... DESC SELECT soni from mevalar ORDER BY soni DESC NOMI SONI apelsin 10 mandarin 15
Do'stlaringiz bilan baham: |
