Axborot tizimlari

Iqtisodiy informatika deb kompyuter, kommunikatsion va tashkiliy texnika 
vositalari yordamida iqtisodiy axborotni avtomatlashtirilgan tarzda qayta ishlash 
usullarini o’rganuvchi fanga aytiladi. 
Iqtisodiy informatika fani texnologiya va uni yaratish bosqichlari, 
avtomatlashtirishning maqsadga muvofiqligini asoslash, muammo sohasining 
funktsional tahlili, iqtisodiy masalalarni qo’yilishini algoritmik hal etish, turli 
vositalar yordamida dasturlarni qo’llash muammolari bilan shug’ullanadi [17].
Axborot texnologiyalaridan samarali foydalangan holda, iqtisodiy 
informatikaning muhim vazifalari quyidagilardan iboratdir:
1. Bilimlar darajasini orttirish.
2. Tarbiyaviy vazifa. 
Bilimlar darajasini orttirish uchun odamlarni zarur axborotdan voqif
qilish, bilimlarni muntazam ravishda egallab, yangilab borishga nisbatan ularda
ishtiyoq uyg’otish, ijodiy tafakkurni kuchaytirish kerak. 
Tarbiyaviy vazifasi shundan iboratki, ya’ni inson informatika yordamida
avlod ajdodlarimiz to’plagan va umumlashtirgan ijtimoiy hamda ishlab chiqarish
tajribalarni, ilmiy bilimlar, ijtimoiy g’oyalar, estetik boyliklar va boshqalarni
o’zlashtirar ekan, ongida yangi dunyoqarashni shakllantiradi.
Axborot infratuzilmasi - axborotni to’plash, qayta ishlash va ommaga 
etkazish shart-sharoitlarni rivojlantirish imkonini beruvchi vositalar majmuasidir.

---

44 
Axborot infratuzilmasi o’z ichiga quyidagilarni oladi: 
1. Ma’lumotlarning davlat miqyosidagi va maxalliy manbalari tizimlarini. 
Bu 
tizim 
EHM 
operatsion 
tizimlar 
yordamida 
turli 
tuman 
axborotni 
avtomatlashtirilgan tarzda ishlab chiqadi. U axborot-hisoblash markazlarining 
mintaqaviy tarmoqlari, tashkilotlar, korxonalar, birlashmalar va ularning bo’linmalari 
infratuzilmalarini, hamda avtomatlashgan ish joylarini o’z ichiga oladi. 
2. Aloqa tizimlarini - bu elektron pochta, teleks, vidioteks, telefaks ,aloqa 
vositalari va hisoblash texnikasining bir-biriga mushtarak bo’lib ketishi va 
boshqalar.Bular taraqiy eta borib,ma’lumotlar bilan taminlashning umumdavlat 
yagona tizimiga aylanadi. 
Axborot infratuzilmasini takomillashtirish maqsadida 1992 yil 8 dekabrda 
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining qarori bilan Fan va Texnika 
Davlat qo’mitasi qoshida Axboratlashtirish bo’yicha bosh Boshqarma tuzildi. 
O’zbekiston Pochta va telekommunikatsiyalar agentligi “O’zbekiston Aloqa va 
axborotlashtirish agentliligiga aylantirildi, unga respublikada axborotlashtirishni 
rivojlantirish bo’yicha qo’shimcha funktsiyalar yuklandi. Axborot xizmatlari sohasini 
rivojlantirish uchun shart-sharoitlar yaratish bo’yicha zarur normativ-huquqiy 
xujjatlarni ishlab chiqish maqsadida “Kompyuter va axborot–texnologiyalarini 
rivojlantirish hamda joriy etish markazi” tashkil etildi.
Demak, axborot texnologiyalarining rivojlanishi iqtisodiy informatikaning 
rivojiga, iqtisodiy informatikaning rivojlanishi axborot infratuzilmasini kengayishiga, 
ya’ni axborotlashgan jamiyatning shakllanishiga olib keladi.