Ayev В. Ch., ndKirish «inson resurslari iqtisodiyoti» fanining predmeti va mazmuni L l. Inson resurslari to‘g’risida tushuncha

Inson kapitaliga investitsiya qilish deganda, odatda malakaviy qobiliyatni, demakki, mehnat unumdorligini oshirishga yo'naltirilgan har qanday xarajat tushunilib, u ta’lim olishga xarajatlarni, ish qobiliyati va mehnat unumdorligini ta’minlaydigan sog’liqni saqlashga qilinadigan xarajatlarni va ishchi kuchini unumsiz yerlardan yuqori unumlmi verlarga ko‘chirishga ya’ni harakatchanlikka qilinadigan xarajatlarni o‘z ichiga oladi
Inson resurslaridan ekstensiv foydalanish - ishchilar umumiy sonining, mehnatga layoqatli aholi bandligining o'sishi, mehnatga layoqatlilik davrining uzunligi, ish vaqtining uzunligi bilan ifodalanadi.
Inson resurslaridan intensiv foydalanish - mehnat faoliyati samarasini oshirishni bildiradi va u mehnat unumdorligiga asoslanadi.
Iqtisodiy faoliyat - bu inson tirikchiligini ta’minlash usullari va vositalari majmuidir.
Iqtisodiyotning norasmiy sektorida ish bilan bandlar - doimiy, vaqtinchalik, mavsumiy ishlami yollanib bajaradigan, o‘z biznesiga ega, ro‘xhatga olinmagan faoliyatdan ish haqi, daromad topadigan shaxslar.
Ish — bu tabiat va inson tomonidan birlashgan kuchlarning obyektiv natijasidir.
Ishchi kuchi - bu insonning jismoniy va aqliy qobiliyatlari yig’indisi, uning mehnatga iayoqati bo‘lib, iqtisodiyotda band bo'lgan mehnat resurslarining foydalanilayotgan
qismidir.
Ishchi kuchini takror ishlab chiqarish - bu insonning aqliy va jismoniy
144
qobiliyatlarining uzluksiz ravishda tiklanib borishi, doimiy ravishda uning bilim, malaka
saviyasini ko‘tarilib, yangilanib borishidir.
Ishchi kuchi sifatining ko'rsatkichi ishchi kuchining ma’lumot darajasi va ishlab chiqarish tajribasi hisoblanadi.
Isis o‘rni — bu ishlab chiqarish makonining bir qismi bo‘lib, unda barcha asosiy va yordamchi texnologiya uskunalari, moslamalar, ish mebellari va maxsus qurilmalar
joylashgan va ular muayyan turdagi ishlami bajarish uchun moijallangan boMadi.