B. G. Pürliýew, E. G. Rahmanowa, M. B. Meläýewa TÜrkmenistanyň ykdysadyýeti
Harytlaryň zerur görnüşleriniň importy
Download 1.42 Mb. Pdf ko'rish
|
Pürliýew B Türkmenistanyň ykdysadyýeti-2015`Ylym
- Bu sahifa navigatsiya:
- §4. Daşary ykdysady aragatnaşyklaryň ösüşi
Harytlaryň zerur görnüşleriniň importy
harytlar 2000 ý. 2013 ý. ABş-nyň mln doll. jemi, % ABş-nyň mln doll. jemi, % Jemi 1785 100 16090 100 Ekerançylygyň önümleri 28,9 1,6 278,6 1,7 Maldarçylygyň önümler 69,5 3,9 204,6 1,3 Taýýar azyk önümleri; spirtli we beýleki 112,6 6,3 383,3 2,4 Himiki önümler we onuň bilen baglanyşykly senagat pudagy 146,3 8,2 748,2 4,7 Plastmassalar we olardan edilen önümler 68,3 3,8 572,3 3,6 Agaç we agaçdan edilen önümler 10,2 0,6 255,4 1,6 Dokma materiallary we dokma önümleri 49,0 2,8 160,9 1,0 Daşdan, gipsden, sementden edilen önümler; aýna we olar dan edilen önümler 24,0 1,3 667,4 4,1 Gymmat däl metallar we olar dan edilen önümler 219,9 12,3 2625,5 16,3 Maşynlar, enjamlar we meha nizmler 619,8 34,7 4237,5 26,3 Ulag serişdeleri 162,8 9,1 1239,0 7,7 Optiki enjamlar; sagatlar; saz gurallary 24,7 1,4 291,3 1,8 Dürli senagat harytlary 44,3 2,5 630,4 3,9 Beýleki harytlar 204,7 11,5 3795,6 23,6 Çeşmeler: (35, s. 109-110); (40, s.153-155). 103 §4. Daşary ykdysady aragatnaşyklaryň ösüşi Daşary ykdysady aragatnaşyklaryň mundan beýläk-de ösdüril megi, halkara derejesinde zähmetiň rejeli bölünişigi, ähli ýurtlaryň ykdysady ösüşiniň derejesine we ýaşaýşyň gurluşyna garamazdan, olaryň ykdysady hajaty bolup durýar hem-de munuň özi jemgyýet- çilik zähmetini tygşytlamagyň wajyp serişdesi we öndüriji güýçleri ösdürmegiň möhüm şerti hasaplanýar diýen düşünjeden ugur almak arkaly ýola goýulýar. Türkmenistanyň ykdysadyýetiniň daşary ykdysady toplumynyň mundan beýläk-de ösdürilmegi GDA ýurtlary, şeýle hem dünýä ul gamynyň beýleki döwletleri bilen daşary ykdysady aragatnaşyklary işjeňleşdirmegiň hasabyna, “Açyk gapylar” syýasatynyň ýöredilme gine esaslanýar. Dünýäniň ähli döwletleri bilen özara peýdaly hyzmatdaşlyk Ga raşsyz, Bitarap Türkmenistanyň durmuş-ykdysady özgertmeler bara daky milli maksatnamalarynyň aýrylmaz bölegi bolup durýar. Integ rasiýa bilen bagly aragatnaşyklar ýurduň ykdysadyýetiniň has ileri tutulýan ulgamlaryna daşary ýurt maýa goýumlarynyň çekilmegine gönükdirilendir. Geljekde eksportda taýyn önümleriň paýyny artdyrmagyň we im port boýunça azyk önümleriniň paýyny azaltmagyň hasabyna, daşary söwdadaky harytlaryň düzüminde özgertmeleri amala aşyrmak göz öňünde tutulýar. Ýurdumyzyň azyk önümleri bilen öz-özüni üpjün etmegi boýunça ýöredilýän syýasat bu özgertmeleriň üstünlikli amala aşyrylmagyna ýardam berer. 2030-njy ýyla çenli daşary ykdysady aragatnaşyklary ösdürmek bilen bagly ýagdaý harytlary ýerlemegiň alternatiw (bäsleşikli) ba zarlaryny ösdürmek, Türkmenistanyň halkara bazarlaryna çykmagy we ýangyç-energetika serişdeleriniň eksportyny güýçli depginde art dyrmak arkaly kesgitlener. Tebigy gazyň iberilmeginiň görnüşleriniň we ugurlarynyň artdy rylmagynyň netijesinde 2020-nji ýylda tebigy gazyň iberilýän möç berleri 187,7 mlrd kub metre, 2030-njy ýylda bolsa 229,8 mlrd kub metre ýetiriler. Şol sanda tebigy gazyň eksporta iberilýän möçberi, degişlilikde 4,4 we 5,3 esse artar (23-nji tablisa). Munuň özi daşary 104 söwdada oňyn tapawudyň durnukly ýagdaýda ösdürilmegini üpjün etmäge mümkinçilik berer. 23-nji tablisa Download 1.42 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling