B. S. Axrarov

Kiritish qurilmalari quyidagilar:

• 
  klaviatura axborotdagi belgilami, shuningdek boshqaruv- chi signallami kompyuter xotirasiga kiritishda ishlatiladi;
  
• 
  manipulatorlar — ekran ko'rsatkichini quiay boshqarish imkonini beruvchi maxsus qurilma. Ularga quyidagilar kiradi:
  

1. 
   Sichqoncha; 2. Trekbol; 3. Joystik;
   

• 
  skaner - kompyuterga qog‘oz varag‘i, tasma va h.k.lardan grafika va matn axborotini kiritish qurilmasi. Skaner yordamida kompyuter xotirasiga ikki o‘lchamli tasvimi kiritish mumkin (bosma matn, rasm, xarita, fotosurat va h.k.);
  
• 
  grafik planshetlar (digitizer) - maxsus ko‘rsatkichni planshet yurgizish yo‘li bilan grafik axborot tasvirlarini qo‘lda kiritish uchun mo‘ljallangan; perolami yurgizishda uning koordinatalari avtomatik tarzda hisoblanadi va koordinatlari ShK ga kiritiladi;
  
• 
  tovush kiritish moslamasi, bu - turli mikrofonlar, akustik tizimlar, tovushni anglaydigan moslamalar, masalan, inson ifodalayotgan harf va so‘zlami tanib-anglash, ulami identifikat- siyalash va kodlashtirish imkonini beruvchi murakkab dasturiy- texnik qurilma;
  
• 
  raqamli kamera (veb-kamera), bunday qurilma raqamli formatda tasviriar olish, ishlov berish va saqlash uchun foyda- laniladigan kamera.
  

Chiqarish qurilmalari quyidagilar:
Monitor axborotni universal chiqaruvchi qurilma bo‘lib, videokartaga ulanadi. Tasvir kompyuter formatida (nollar va birlar ketma-ketligidan iborat) videoxotirada saqlanadi. Kompyuter videoxotiradagi axborotni o‘qib, uni ekranda akslantiradi.
Printer (inglizcha printer - chop etuvchi) - axborotlami qo- g‘ozga yoki maxsus plyonkaga avtomatik tarzda chop etuvchi qurilma.
Tovush chiqarish qurilmasi, bu - kompyuterga ulangan tovush kuchaytirgich yoki tovushli kolonkalar orqali qayta aks ettiriladigan raqamli kodlami harf va so‘zlarga aylantirishni bajaruvchi tovushning turli sintezatorlaridir.