B. S. Jamilova f. S. Safarov ona tili va bolalar adabiyoti fanidan ilmiy termin va tushunchalar


Download 387.41 Kb.
bet68/194
Sana13.01.2023
Hajmi387.41 Kb.
#1092258
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   194
Bog'liq
O`QUV LUG`ATI

MURAKKAB GAP Tarkibida undalma, kirish so‘z, kirish birikma, kirish gap va kiritma qurilma ishtirok etgan sodda gap: Nazm tuz, Erkin, axir, erkin zamondur bu zamon. Ular, nazarimda, kеtishdi. U yog‘ini so‘rasang, aytaymi, mеn bunga rozi emasman. Mirzakarimboy boshqalarga maqtanmasa ham (maqtanchoklikni yomon ko‘rar edi) ba’zi vaqt ichidan faxrlanardi.
MURAKKAB SINTAKTIK BUTUNLIK Fikran, ayni vaqtda leksik, gram­matik va boshqa til vositalari yordamida oʻzaro bogʻlangan mustaqil gaplar gu­ruhi: Mеn ko‘chada do‘stimni uchratib qoldim. Biz u bilan birga dars tayyorlashga kеlishib oldik. Do‘stim ham matеmatika va ona tilidan sal qiynaladi. Bir abzas (xat boshi) tarkibidagi mustaqil gaplar murakkab sintaktik butunlikni tashkil etadi.
MURAKKAB SON Koʻpaytma son va qoʻshilma songa (qoʻshilma son va koʻ­paytma songa) xos bogʻlanishli sonlardan tuzilgan sonlar: ikki yuz besh (2x100+5), ikki yuz besh ming (2 x 100 + 5x1000), oʻn besh ming olti yuz qirq (10 + 5x1000+6X100+40) va b.
MURAKKAB SOʻZ BIRIKMASI Komponentlari yoki ulardan biri birdan ortiq soʻz bilan ifodalangan birikma: musaffo tog‘ suvi, o‘rikning gullagan shoxlari.
MURAKKABLASHGAN GAPq. Murakkab gap.
MURAKKAB BOʻLAK Birdan ortiq lugʻaviy birlik (mustaqil soʻz yoki turgʻun soʻz birikmasi) bilav ifodalangan gap boʻlagi. Murakkab boʻlak sodda yoki murak­kab soʻz birikmasi yoki boshqa turdagi sintaktik birliklar, masalan, oʻramlar bilan ifodalanishi mumkin: Dehqon/kelasi kuzda ola­digan hosilning gamini/shu kuz­dan/koʻradi.(M. Ismoiliy) Toʻrt tomoni baland uy-ayvonlar bilan oʻralgan hovlida /nafas/ boʻgʻila boshladi (Oybek). Yana kasalxonaga borishi kerakligini/oʻylab/ harakatida sust­lik yoʻqoldi (S. Anorboyev).

Download 387.41 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   194




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling