Balalar psixologiyasi kk

Al` Farabiy 873-941 jillar arasinda jasag`an. O`z da`wirinin` entsiklopedist alimi sipatinda G`Ekinshi 
mug`allimG` atag`ina iye bolg`an. Ko`plegen ilimiy miynetler do`retken. Oyshil du`n`yag`a ma`lim bolg`an 
onin` a`hmiyetli G`Ma`seleler deregiG`, G`AqilG` haqqinda traktati G`Baxit soadatqa erisiwG` Adam 
paziyletleri ilim pa`ndi iyeley a`dep-ikram sha`rtlerin, gozzalliq tarbiyasi haqqinda ken` pikirler ju`ritedi, bahali 
usinislar beredi. Atap aytqanda Adam psixikasi onin` ruxiy jag`daylar haqqindag`i ko`z-qaraslarg`a Adam 
psixikasi Adam anatomiyasi fiziologiyaliq jaratiliwinda baylanisli bolg`an. Ha`r tu`rli tipologiya 
o`zgesheliklerdin` bir-birine baylanisqan insannin` sezgir ag`zalarinin` ruxiy protsesslerdi ha`reketke 
keltiriwdegi orni insannin` oyi, tili so`zi onin` logikaliq o`lshemde boliwi sha`rt. 
Insannin` baxti soadati ta`lim tarbiyag`a baylanisli boliwindag`i ornin balag`a sin`diriw a`hmiyetli. 
Ibn Sino 980-1030 jillar aralig`inda jasag`an. Ulli ta`wip shipaker boliwina qaramastan o`zinin` 
miynetlerinde insan ta`rbiyasi onin` ishki ruxiy du`n`yasi haqqinda pikir ju`rgizedi. Onin` G`Tip konnunlariG`, 
G`Shipa beriushi kitapG`, G`Jan haqqinda risolaG`, G`RuxiyatG`, G`Psixologiya tuwrali risolaG`, G`NajatG` 
ha`m t.b. miynetlerinin` ta`lim tarbiyag`a Adam psixologiyasi ruxiyatin tu`sindiriwge tikkeley qatnasi bar. 
Ko`plegen fiziologiyaliq qubilislar Adam ruxiy qalay ta`sir jasaytug`inin` oni esapqa aliwda talap etedi. Ruxiy 
tarbiya menen birge dene ta`rbiyasinda da a`hmiyetli onin` geypara paydali rejelerin ko`rsetedi. Jaslardin` 
uliwma insannin` a`dep ikramliqlig`ina olardin` tek sirtqi du`n`yani g`ana emes, al ishki du`n`yasina 
go`zzalig`ina da a`hmiyet beriwdi go`zzaliqqa tarbiyalawg`a shaqiradi. 
Mektepke shekemgi jastag`i balanin` psixikasinin` rawajlaniwinin` da`wirin aniqlaw usi tarawdag`i 
mag`liwmatlardi toplaw G`Balalar psixologiyasiG`nin` en` u`lken mashqalalarinin` biri. Balanin` psixikaliq 
rawajlaniwin baqlag`an psixologlar L.S. Vigodskiy, P.P, Blonskiy, A. Vallon, J.Piajelerdin` aniqlawinsha 
balalardin` rawajlaniwin o`zine say o`zgesheliklerine iye bolg`an da`wirleri bolip tabiladi. Olar balanin` o`zi 
jasap turg`an ortaliqta (baqsha, shan`araqta) tutqan ornin biliw protsessleri, o`zgeshelikleri, jag`daylari 
sanasinin` rawajlaniw da`rejesi menen baylanisli boladi. Izertlewshilerdin` ko`rsetiwinshe ta`biyat ha`m ja`miyet 
nizamliqlari siyaqli o`sip baratirg`an balanin` jeke rawajlaniwinda o`z nizamliqlari bar. Ha`r bir pa`nnin` o`z 
predmetligi bolg`anlig`i siyaqli balalar psixologiyasinin` da o`zi tekseretug`in tarawinda tekseriw metodlari bar.
Baqshag`a deyingi tarbiya jasindag`i balalarinin` analizinin` jaqsi o`zlestiriwi ha`m olar Erkin ha`reket qila aliw 
imkaniyatina iye bolg`anlig`i sebepli bul da`wirde psixik jaqtan tez rawajlanadi. Bizge belgili baqshag`a deyingi 
tarbiya jasindag`i balalar tek ju`rip yamasa embeklep qoymay, olar sekiriw, juwiriw, biyik ha`m pa`s 
tosqinliqlardin` n`rmelep o`tiw imkaniyatlarina iye boladi.