Baliqchilik asoslari
Epizootologik ma’lumotlar
Download 7.01 Mb. Pdf ko'rish
|
Baliqchilik asoslari
- Bu sahifa navigatsiya:
- Klinik belgilari.
Epizootologik ma’lumotlar. Kasallik karpchilik, ya’ni zo-
g‘orabaliq turidagi baliqlarni ko‘paytiruvchi xo‘jaliklarda, ay- niqsa, janubiy hududlarda keng tarqalgan. Qo‘zg‘atuvchi barcha yoshdagi sazan, ularning gibridlari va tovonbaliq turidagi baliqlarda parazitlik qiladi. Yosh baliqlar o‘ta og‘ir kasallanadi, epizootik holat va baliqlarning ommaviy ravishda nobud bo‘lishini keltirib chiqarishi mumkin. Katta yoshdagi baliqlar kasallikka unchalik moyil emas, ular parazit tashuvchi bo‘lib xizmat qiladi. Kasallik ko‘proq yozda — iyun-iyul oylarida namoyon bo‘ladi. Lichinkalar 8—10 kunligidan boshlab zararlanadi. Invaziyaning ekstensiv va 165 intensivligi sekinlik bilan oshib, yoz o‘rtalariga kelib 85—100% ga yetadi. Bunda 60—70% malkilarning (lichinka) nobud bo‘lishi kuzatiladi. Kuzga kelib o‘lim to‘xtaydi. Invaziyaning manbayi — katta yoshdagi baliqlar va parazit tashuvchi tovonbaliqlar. Ular, ayniqsa, katta yoshdagi baliqlar bilan birga yosh o‘stiruvchi ba- liqlar saqlanayotgan hovuzlarda ancha xavflidir. Bir suv havza- sidan ikkinchisiga qo‘zg‘atuvchi zararlangan baliqlar orqali o‘tishi mumkin. Pastki suv havzalariga daktilogirus tuxumlari va lichinkalari suv oqimi bilan kelishi mumkin. Òuxumlar qishda qishlab, kelgusi yili bahorda undan lichinka chiqib baliqlarni zararlantirish qobiliyatiga ega. Klinik belgilari. Zararlangan malkilar bezovtalanadi, suv oqimiga to‘planishadi, guruhlab suv yuzasiga chiqib havoni yutadi. Kasallikning avj olishi juda ham tez boradi. Dastlab ayrim kasal malkilar ko‘zga tashlansa, bir necha kun o‘tgach ularning ommaviy ravishda zararlanganligi va o‘limi kuzatiladi. Kuchli invaziyalangan baliqlar suv qirg‘oqlarida suzib yuradi, ularni ushlash juda ham oson. Baliqlar oriqlangan, jabrasi shilimshiq modda bilan qoplangan bo‘lib, oqimtir tusda (ane- miya). Zararlangan uchastkalarga parazit zamburug‘lar o‘rna- shib oladi, jabra to‘qimasining nekrotik parchalanishi tezlashadi. Jabra bo‘laklardagi epiteliyning o‘sishi va o‘lgan to‘qimalarning quruqlanib qolishi xarakterlidir. Patogenez. Daktilogiruslarning patogenli ta’siri, asosan, jabra apparati funksiyasining buzilishi bilan xarakterlanadi. Jarohat- langan jabra bo‘lakchalari yemiriladi. Epiteliy va biriktiruvchi to‘qimaning o‘sishi oqibatida jabra bo‘lakchalari o‘zaro bir-bi- riga o‘sib plastinkani hosil qiladi. Jabra to‘qimasidagi qon kapil- larlari epitelial hujayra qatlamini to‘sishi natijasida tashqi muhit bilan bog‘lanishi chegaralanadi, natijada gaz almashuvi va qon aylanishi buziladi. Kasal baliqlarning qondagi gemoglobin miq- dori kamayadi, eritrotsitlarning cho‘kish tezligi oshadi. Òashxis kompleks usulda o‘tkaziladi: epizootologik ma’lu- motlar inobatga olinishi kerak, kasallik klinik belgilariga qarab va mikroskopik tekshiruv asosida o‘tkaziladi. Jabra bo‘lakchalari, 166 undagi va teri yuzasidagi shilliq modda mikroskopda tekshiri- ladi. Kasal va o‘lgan baliqlar ovlanadi, ushlab, ularning jabrasidan namuna olinib buyum oynachasiga o‘tkaziladi, ikkinchi buyum oynachasi bilan yopib (kompressor usuli) mikroskopning o‘rta kattaligida tekshiriladi. Daktilogiruslar soni va turi aniqlanadi. Download 7.01 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling