Barqaror iqtisodiyot. Makroiqtisodiy beqarorlik Kreditlar

Globalizm va qashshoqlik
Globallashuv - bu zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalariga asoslangan siyosiy, moliyaviy, iqtisodiy va madaniy aloqalarning ochiq tizimida mamlakatlar, korxonalar va odamlarning o'zaro bog'liqligi.
Iqtisodiy globallashuv bu jarayonning eng muhim qismidir.
Iqtisodiyotning globallashuv darajasi ishlab chiqarish kuchlari, zamonaviy texnologiyalarning rivojlanish darajasiga bog'liq.
Inson muammolari va globallashuv o'zaro bog'liqdir. Bular harbiy-siyosiy, ilmiy-texnik, moliyaviy-iqtisodiy, ekologik, demografik muammolar, yuqori o'lim, ochlik, rivojlanayotgan mamlakatlarda qashshoqlikka qarshi kurash va boshqa muammolar.
Shtatlar ushbu global muammolarni hal qilish uchun o'z sa'y-harakatlarini birlashtirishi kerak. Bu mavjud bo'lgan xalqaro tashkilotlar faoliyati va yangi tashkil etish, ikki tomonlama va ko'p tomonlama shartnomalar va boshqalar bilan bog'liq.
So'nggi paytlarda, insoniyat uchun jamiyatlar va iqtisodiyotning ochiqligi nafaqat taraqqiyot uchun, balki yashash uchun ham zarur ekanligi ayon bo'ldi. Ammo zamonaviy dunyoda millatchilik, ekstremizm va boshqa muammolar hanuzgacha mavjud. Ular xalqaro iqtisodiy aloqalarning rivojlanishiga sezilarli darajada xalaqit beradi. Globallashuv jarayonlari qoloq mamlakatlarda dunyo aholisining katta qismiga ta'sir qilmaydi. Shunga qaramay, globallashuv bugungi dunyo, uning iqtisodiyoti va xalqaro iqtisodiy aloqalari rivojlanishining asosiy tendentsiyasidir.
Bozorlarning globallashuvi - bu global miqyosdagi raqobat bilan asoslanadigan narxlarning shakllanishi bilan xizmatlarning, tovarlarning va ishlab chiqarishning mobil omillarining erkin xalqaro harakati (masalan, neft bozori).
So'nggi yillarda moliyaviy bozorlarning globallashuvi yuz berdi, ya'ni kapital bozorlari uning pul shaklida. Ushbu jarayon liberallashtirishni, ya'ni kapitalning asosiy shakllarida harakatlanishidagi cheklovlarni bekor qilishni talab qiladi.
Makroiqtisodiy beqarorlik kontseptsiyasi.
Makroiqtisodiy beqarorlik bu makroiqtisodiy muvozanatni buzish bo'lib, quyidagilar bilan namoyon bo'ladi:
- ishsizlikda;
- inflyatsiya darajasida;
- iqtisodiy rivojlanishning tsiklik tabiatida;
- to'lov balansidagi doimiy tanqislikda.
Iqtisodiyotning progressiv evolyutsiyasi ishlab chiqaruvchi kuchlarga, ilmiy-texnik taraqqiyotga, ishlab chiqarishning tashkiliy tuzilishini takomillashtirishga va jamiyatning intellektual salohiyatini rivojlantirishga asoslanadi. Turli davr iqtisodchilari iqtisodiyotdagi tebranishlarning turli nazariyalarini taklif qildilar. Ba'zi mualliflar buni vaqti-vaqti bilan qurilish kabi keng ko'lamli ishlar amalga oshirilishini ta'kidlab, buni milliy iqtisodiyotdagi yangiliklar bilan bog'lashdi temir yo'llar, sintetik tolalar ishlab chiqarish, aerokosmik ishlab chiqarish va boshqalar. Bunday keng ko'lamli harakatlar tartibsiz asosda amalga oshirilganligi sababli ular iqtisodiyotda beqarorlikning paydo bo'lishiga hissa qo'shadi.
Boshqa tadqiqotchilar beqarorlikni siyosiy voqealar yoki tabiat hodisalari bilan bog'laydilar. Masalan, urushlar ishlab chiqarishda tarkibiy o'zgarishlarni keltirib chiqaradi. Harbiy mahsulotlarga talab keskin o'sib bormoqda, ammo urush tugashi bilan ko'plab sanoat tarmoqlari pasayib, ayrim sanoat tarmoqlari xarobaga aylandi. Qurg'oqchilik va toshqinlarning oqibatlari ham xuddi shunday halokatli.
Yetkazilgan zararni bartaraf etish uchun ko'plab sanoat tarmoqlarini, moddiy resurslarni va moliyaviy resurslarni qayta yo'naltirish kerak. Bularning barchasi iqtisodiy tuzilmalarning ishlash mexanizmiga ta'sir qiladi, rivojlanish sur'atlarida aks etadi va natijada bozor kon'yunkturasining o'zgarishi.
Makroiqtisodiy beqarorlikka davlatning pul-kredit siyosati sabab bo'ladi degan taxminlar mavjud. Hukumat muomalaga juda ko'p pul tushiradigan davrda inflyatsiya yuzaga keladi va bu ishlab chiqarishning pasayishiga olib keladi. Agar muomalada ozgina pul bo'lsa, bu sarmoyalarning qisqarishiga, ishlab chiqarishning cheklanishiga va ishsizlarning ko'payishiga olib keladi.

Источник: https://erohovastitch.ru/uz/kredity/nestabilnaya-ekonomika-makroekonomicheskaya-nestabilnost.html