Bazalt minerali asosida termik destruksiyaga chidamli polimer kompozitsion materiallar olish, ularning fizik-mexanik xossalari va tuzilishini fizik-kimyoviy usullar yordamida tadqiq qilish” 70530101 – “Kimyo


-rasm. Mineral to‘ldiruvchi va poliamid PY-342 dan kompozit difraktogrammasi PY-342/PEMA/TEAS/BT


Download 0.78 Mb.
bet24/32
Sana22.06.2023
Hajmi0.78 Mb.
#1649220
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   32
Bog'liq
С,М,РАСУЛОВА ДИССЕРТАЦИЯ2222 2 2 1 (3)

3.2-rasm. Mineral to‘ldiruvchi va poliamid PY-342 dan kompozit difraktogrammasi PY-342/PEMA/TEAS/BT
Olingan polimer materiallardan qatlamli alyumosilikat ulushi interkalirlangan yoki eksfolirlangan darajada bo‘lgan nanokompozitlar turiga quyidagi kompozit kiradi: PY-342/PEMA/TEAS/BT,
3.7-jadval
Bazalt (BT) va polietilen asosida olingan PY-342 /PEMA/TEAS/BT tarkibli kompozitning difraktogramma natijalari

T/r



2theta- skanirlash burchagi

d-Tekisliklararo masofa

I-Pik intesivligi

FWHM- reflekslarning integral kengligi

1

6.0200

16.000

223

0.3461

2

9.0010

10.020

233

0.4642

3

12.0020

7.0560

776

0.3481

4

25.0200

4.6020

531

0.2863

5

27.0300

4.4600

270

0.3871

Zarrachalarning o‘lchami va shaklini eksperimental tadqiq qilishda rentgen fazofiy analiz usullari (Debay-Sherrer usuli) yordamida aniq natijalarga erishish mumkin.
3.8-jadval
Bazalt (BT) va polietilen asosida olingan PY-342 /PEMA/TEAS/BT tarkibli kompozitning Debay-Sherrer formulasi bo‘yicha nanozarrachalarning o‘lchamini hisoblash natijalari

t\r

2 theta- Skanirlash burchagi

FWHM- reflekslarning integral kengligi

Dp (nm)- kristallitlarning o‘rtacha o‘lchami

Dp (nm) o‘rtacha

1

6.0200

0.3461

0.3461

23.53

2

9.0010

0.4642

0.4642

3

12.0020

0.3481

0.3481

4

25.0200

0.2868

0.2863

5

27.0300

0.3871

0.3871

Rentgen fazoviy analiz natijalariga ko‘ra, barcha polimer materiallarda zarrachalar o‘lchami nanomasshtabda ekanligi aniqlandi.
Polimer materiallarning difraksion spektrlarini qiyosiy tahlil qilish natijasida, to‘ldiruvchi turlaridan kelib chiqib shu narsa ma’lum bo‘ldiki, modifikatsiyalangan to‘ldiruvchilarning qatlamlararo masofasi qanchalik katta va maleinlangan polimerning konsentratsiyasi qanchalik yuqori bo‘lsa, kompozitsiya tarkibiga kiritilgan qatlamli alyumosilikatning eksfoliatsiya darajasi shuncha yuqori bo‘ladi.
Bundan kelib chiqadiki, qatlamli alyumosilikatning eksfoliatsiya darajasi komponentlarni aralashtirish davomiyligiga va suyuqlanmaning qovushqoqligiga ham bog‘liq.





3.3-rasm. Mineral to‘ldiruvchi va polipropilendan kompozit difraktogrammasi PP/PEMA/TEAS/BT .
Olingan polimer materiallardan qatlamli alyumosilikat ulushi interkalirlangan yoki eksfolirlangan darajada bo‘lgan nanokompozitlar turiga quyidagi kompozit kiradi: PP/PEMA/TEAS/BT,
3.9-jadval
Bazalt (BT) va polipropilen asosida olingan PP/PEMA/TEAS/BT tarkibli kompozitning difraktogramma natijalari

T/R



2theta- skanirlash burchagi

d-Tekisliklararo masofa

I-Pik intesivligi

FWHM- reflekslarning integral kengligi

1

7.0200

15.000

233

0.3661

2

8.0010

11.020

243

0.4842

3

11.0020

9.0560

766

0.3681

4

22.0200

5.6020

541

0.2963

5

25.0300

5.4600

280

0.3971

Zarrachalarning o‘lchami va shaklini eksperimental tadqiq qilishda rentgen fazofiy analiz usullari (Debay-Sherrer usuli) yordamida aniq natijalarga erishish mumkin.
3.10-jadval
Bazalt(BT) va polipropilen asosida olingan PP/PEMA/TEAS/BT tarkibli kompozitning Debay-Sherrer formulasi bo‘yicha nanozarrachalarning o‘lchamini hisoblash natijalari

t\r

2theta- Skanirlash burchagi

FWHM- reflekslarning integral kengligi

Dp (nm)- kristallitlarning o‘rtacha o‘lchami

Dp (nm) o‘rtacha

1

7.0200

0.3661

22.03

21.53

2

8.0010

0.4842

15.94

3

11.0020

0.3681

21.99

4

22.0200

0.2963

27.65

5

25.0300

0.3971

20.04

Rentgen fazoviy analiz natijalariga ko‘ra, barcha polimer materiallarda zarrachalar o‘lchami nanomasshtabda ekanligi aniqlandi.


Polimer materiallarning difraksion spektrlarini qiyosiy tahlil qilish natijasida, to‘ldiruvchi turlaridan kelib chiqib shu narsa ma’lum bo‘ldiki, modifikatsiyalangan to‘ldiruvchilarning qatlamlararo masofasi qanchalik katta va maleinlangan polimerning konsentratsiyasi qanchalik yuqori bo‘lsa, kompozitsiya tarkibiga kiritilgan qatlamli alyumosilikatning eksfoliatsiya darajasi shuncha yuqori bo‘ladi.
Bundan kelib chiqadiki, qatlamli alyumosilikatning eksfoliatsiya darajasi komponentlarni aralashtirish davomiyligiga va suyuqlanmaning qovushqoqligiga ham bog‘liq.



3.4-rasm. Mineral to‘ldiruvchi va polivinilxloriddan kompozit difraktogrammasi PVX/PEMA/TEAS/BT
Olingan polimer materiallardan qatlamli alyumosilikat ulushi interkalirlangan yoki eksfolirlangan darajada bo‘lgan nanokompozitlar turiga quyidagi kompozitlar kiradi: PVX /PEMA/TEAS/BT,
3.11-jadval
Bazalt (BT) va polivinilxlorid asosida olingan PVX/PEMA/TEAS/BT tarkibli kompozitning difraktogramma natijalari

T/r

2theta- skanirlash burchagi

d-Tekisliklararo masofa

I-Pik intesivligi

FWHM- reflekslarning integral kengligi

1

8.2000

14.7600

233

0.3480

2

10.0010

11.020

256

0.4660

3

11.0020

8.0660

746

0.5681

4

23.0200

6.6000

551

0.3863

5

25.0300

6.6600

280

0.5671

Zarrachalarning o‘lchami va shaklini eksperimental tadqiq qilishda rentgen fazofiy analiz usullari (Debay-Sherrer usuli) yordamida aniq natijalarga erishish mumkin
3.12-jadval
Bazalt (BT) va polivinilxlorid asosida olingan PVX/PEMA/TEAS/BT tarkibli kompozitning Debay-Sherrer formulasi bo‘yicha nanozarrachalarning o‘lchamini hisoblash natijalari

T\r

2theta- Skanirlash burchagi

FWHM- reflekslarning integral kengligi

Dp (nm)- kristallitlarning o‘rtacha o‘lchami

Dp (nm) o‘rtacha

1

8.2000

0.3480

22.03

21.5

2

10.0010

0.4660

15.94

3

11.0020

0.5681

21.99

4

23.0200

0.3863

27.65

5

25.0300

0.5671

20.04

Rentgen fazoviy analiz natijalariga ko‘ra, barcha polimer materiallarda zarrachalar o‘lchami nanomasshtabda ekanligi aniqlandi.


Polimerlarni analiz qilish usullaridan keng tarqalgani, bu termogravimetrik analiz usuli hisoblanadi. Ushbu tadqiqot ishida namunaning massa o‘zgarishi va massa yo‘qotish tezligi (DTGA) harorat oshishi orqali TGA analiz usulida aniqlandi. Barcha o‘lchashlar azot atmosferasida 50 ml/min azot oqimi tezligida olib borildi. O‘lchashlarning harorat intervali 50-550°S, qizdirish tezligi 5 K/min.





3.5-rasm. PA-6/ PEMA/TEAS/BT asosidagi kompozitning TGA va DTGA egrilari
3.13-jadvalda olingan polimer materialning termogravimetrik analiz natijasi keltirilgan.
3.13-jadval
Mineral to‘ldiruvchi va PA-6 asosida olingan polimer materiallarning termogravimetrik analiz natijalari

Kompozitsiya tarkibi

Tparchalanish harorati,°S

T50%-massa yo‘qotilish,°S

Maksimal parchalanish tezligi, mg/°S

PA-6

435

475

0,035

PA-6/PEMA/TEAS/BT

443

485

0,035

3.13-jadvaldan ko‘rinadiki, PA-6 435°Sda parchalanib boshlaydi, termodestruksiyaning maksimal tezligi 475°S haroratda kuzatiladi. PA-6-ning destruksiya tezligi 0,035 mg/°S ni tashkil etadi.


PA-6/PEMA/TEAS/BT tarkibli kompozitda 485°Sda 0,035 mg/°S destruksiya tezligi bilan 50% massa yo‘qotilishi kuzatiladi.
P-Y 342/PEMA/TEAS/BT tarkibli kompozitsiyaning destruksiyasi 455°Sda boshlanadi. Ko‘rinib turibdiki, bazalt asosidagi kompozit termik barqaror hisoblanadi.
Kompozit tarkibiga bo‘r kiritilishi bilan termik barqarorligi birmuncha pasayadi. Bunda 50% massa yo‘qotilish 468°Sda kuzatiladi, bu esa bazalt asosidagi kompozitlarga nisbatan 17-22°S past haroratda boshlanganligini ko‘rsatadi. DTGA egrilaridan ko‘rish mumkinki, ushbu kompozitning maksimal destruksiya tezligi 0,035 mg/°Sga teng.

Download 0.78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   32




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling