Berdaq atíndaǵÍ qaraqalpaq mámleketlik univеrsitеti “elektrenergetikasí” kafеdrasí

4.2. Qiyaslaw sxemalarína qoyílatuǵín talaplar

Ólshew qurílmalarín qiyaslawdí ámelge asíríw ushín fizikalíq shama birligi ólshemin mámleket etalonínan yamasa dáslepki úlgi ólshew qurílmasín isshi ólshew qurílmalarína uzatíw tártibin yamasa sistemasín ornatíw zárúr. Bunday sistemaní birlik ólshewin etalonnan yamasa dáslepki ólshew qurílmasín isshi ólshew qurílmasína uzatíw qurílmalarí, usíllarí hám aníqlíǵín reglamentlewshi, ornatílǵan tártipte tastíyíqlanǵan hújjetti ifoda etadigan qiyaslaw sxemalarí bеlgileydi.

ǴMD¹ mámleketler aralíq qiyaslaw sxemalarí (aldínǵí ulíwmaittifoq) hám jergilikli (DMХ² yamasa MMХ³ ózaldína idaralarí) qiyaslaw sxemalarí paríqlanadí. Birinshisi jergilikli qiyaslaw sxemalarín dúziw hám úlgi hám isshi ólshew qurílmalarín qiyaslaw usíllarí hám qurílmalarína standartlar hám metodikalardí islep shíǵíwga tiykar bolíp xizmet qíladí.
Mámleketler aralíq qiyaslaw sxemalarí mámleket standartlarí sapasínda tastíyíqlanadí.
Mámleketler aralíq qiyaslaw sxemasí elementleri bolíp barlíq etalonlar, úlgi ólshew qurílmalarí hám isshi ólshew qurílmalarí hám soníń menen birlik ólshewin uzatíw usíllarí (qiyaslaw usíllarí) atamalarí esaplanadí.
Jergilikli qiyaslaw sxemalarí fizikalíq shamalar birligi ólshewin uzatíwdíń ekiden artíq basqíshí bolǵanda dúziledi hám mámleketler aralíq qiyaslaw sxemalarína qarsí kelmesligi shárt.
Jergilikli qiyaslaw sxemalarína usí fizikalíq shamaníń paydalaníwda bolǵan yamasa aylanísqa shíǵarílíp atírǵan barlíq isshi ólshew qurílmalarí kiritiledi.
Jergilikli qiyaslaw sxemasí elementleri bolíp úlgi ólshew qurílmalarí, isshi ólshew qurílmalarí, soníń menen qiyaslaw usíllarí atamalarí esaplanadí; qiyaslaw sxemasína nusqa – etalonlar hám isshi etalonlar atamalaríni kiritiwge jol qoyíladí.
Qiyaslaw sxemasínda, ádette, tek ǵana bir ǵana fizikalíq shama birligi ólshewdi uzatíw kórsetiliwi shárt.
Jergilikli qiyaslaw sxemasín oníń DMХ idorasí menen kelisilgennen soń kárxana normativ hújjeti sípatínda islep shíǵíladí. Jergilikli qiyaslaw sxemalarín soníń menen metrologiyalíq institutlar yamasa DMХ joqarí idaralarí menen kelisetiǵín DMХ aymaqlíq idaralarí dúzedi.
Fizikalíq shamalardí ólshew qurílmalarí ushín mámleketler aralíq qiyaslaw sxemalarín usí shama birliginiń mámleket etalonín saqlawshí bolíp esaplaníwshí mámleket etalonlarí bas orayí islep shíǵadí.