Berdaq atíndaǵÍ qaraqalpaq mámleketlik univеrsitеti “elektrenergetikasí” kafеdrasí

5.2 Mámleket metrologiyalíq xizmeti (MMХ), oníń dúzilisi.

Ólshewler birligin támiynlewge baǵdarlanǵan mámleket metrologiyalíq idaralarí tarmaǵí hám olardíń iskerligi mámleket metrologiyalíq xizmeti dep ataladí. Respublikada mámleket metrologiyalíq xizmetin respublikaníń pútkil aymaǵínda xalíq xojalíǵíniń barlíq tarmaqlarínda metrologiyalíq támiynat boyínsha bir ǵana siyasattí alíp baratuǵín “Ózstandart” agentligi basqaradi.

Mámleket metrologiyalíq xizmeti, tiykarínan, tarmaqlar aralíq metrologiyalíq mashqalalardí sheshiw menen bánt. Ol idoralíq хaraktеrge iye hám nízamlí hám qadaǵalaw waziypalarín orínlaydí.
Usí menen birge ǴMDA mámleketler aralíq metrologiyalíq xizmeti dúzilisinde tómendegi bólimler bar:
1. Mámleket metrologiyalíq xizmeti bas orayí.
2. Mámleket etalonlarí bas orayí.
3. Zatlar hám materiallar standart úlgileri bas orayí.
4. Mámleket etalonlarí orayí.
5. Mámleket metrologiyalíq xizmetiníń ziyan jerkermey qadaǵalaw qílíw orayí.
6. Mámleket metrologiyalíq xizmetiníń islep shíǵaríw bazasí.
Birinshi tórt bólimler mámleket metrologiyalíq institutlarí quramínda, sońǵí eki bólim institut quramínda da, “Ózstandart” agentligi sistemasíníń ásbap – ońlaw hám asbapsazlíq zavodlarí quramínda bolíp esaplanadí.
Mámleketler aralíq metrologiyalíq xizmet sheńberinde soníń menen úsh arnawlí xizmetler iskerlik júritedi:
- Waqít hám jiylik mámleket xizmeti;
- Zatlar hám materiallar standart úlgileriníń mámleket xizmeti;
- Standart maǵlíwmatlar mámleket xizmeti.
Mámleket metrologiyalíq xizmetin shólkemlestiriwdi, oníń waziypalarín, huqíqíy hám májbúriyatlarín Ózbekstan respublikasí Ministrler Kabineti 373-sanlí qararí hám tiyisli qararlar bеlgileydi.
“Ózstandart” agentliginíń respublika wálayatlarínda hám bazí bir sanaat qalalarínda jaylasqan aymaqlíq idaralarí fizikalíq shamalar birlikleri ólshewlerin dáslepki úlgileriden isshi ólshew qurílmalarína uzatíwín hámde metrologiyalíq qadaǵalawdí támiynleydi. Olar soníń menen kárxana hám shólkemlerdiń metrologiyalíq xizmetleri iskerligin metodikalíq basqaríwín ámelge asíradí, ólshew xalatí analizin ótkeriwdi, xalíq xojalíǵí metrologiyalíq támiynatíníń komplеks dastúrlerin islep shíǵíwín shólkemlestiredi.
Solay etip, aymaqlíq idaralar óz rеgioní sheńberinde ilimiy – texnikalíq rawajlaníwdí jedellestiriwge, islep shíǵaríw hám basqaríwdí jedellestiriwge, ónim sapasín jaqsílawǵa, mámleket qorǵníw qábiletin bekkemlewge baǵdarlanǵan metrologiya hám ólshew texnikasí tarawíndaǵí bir ǵana texnikalíq siyasattí alíp barǵan halda “Ózstandart” agentliginíń waziypa hám huqíqlarín ámelge asíradí.