Berdaq nomidagi qoraqalpoq davlat Universiteti sirtqi bo‘lim Amaliy psixologiya yo’nalishi 3-kurs talabasi Usenova Gulzira

Farobiy o’zining, “Fozil odamlar shahri”, “Baxt – saodatga yetishuv to’g’risida”, “Sharhlar” kabi asarlarida shaxs rivojlanish muommolarini bayon qiladi. Farobiy inson boshqa jonzotlardan sifat jihatidan tubdan farq qiladi, deb ko’rsatadi.

• Birinchidan, deydi u inson aqlli mavjudot bo’lib, aql va jon insonning tabiiy ibtidosidir. Ikkinchidan, insonning tili va nutqi bor. Uchinchidan, inson kasb-hunarga ega. Bir-biri bilan bog’liq bo’lgan bu barcha xususiyatlar insonning rivojlanishi va takomillashuviga imkon beradi.

ABU ALI IBN SINO
ABU RAYHON BERUNIY
ABU NOSIR FOROBIY

Qomusiy olim Abu Rayhon Beruniy o’zining ta‘lim-tarbiyaga oid qarashlarida inson kamolotiga juda katta e‘tibor bergan edi.

Qomusiy olim Abu Rayhon Beruniy o’zining ta‘lim-tarbiyaga oid qarashlarida inson kamolotiga juda katta e‘tibor bergan edi.

Beruniy shaxs rivojlanishi, kamolotida uch narsa muhimligini ta‘kidlaydi. Ya‘ni hozirgi davr pedagogikasida e‘tirof etilganidek shaxs rivojlanishida irsiyat, muhit va tarbiya muhim rol o’ynaydi, deydi. Beruniy insonning rivojlanishida ilmu- ma‘rifat, san‘at, adabiyot, amaliy faoliyat, ayniqsa ijtimoiy turmushning ham ahamiyati katta ekanligini ta‘kidlaydi.

• Buyuk mutafakkir Abu Ali ibn Sino pedagogika qarashlarida insonning ham aqliy, ham axloqiy, estetik va jismoniy jihatdan rivojlanish uning kamolga yetishining asosiy mezoni sifatida talqin etiladi.

Ibn Sino inson rivojlanishida, kamolotida aqliy, axloqiy, jismoniy tarbiyani o’zaro aloqada amalga oshirishning ilmiy asoslarini ko’rsatib berdi.

Ibn Sino inson rivojlanishida, kamolotida aqliy, axloqiy, jismoniy tarbiyani o’zaro aloqada amalga oshirishning ilmiy asoslarini ko’rsatib berdi.

Ibn Sino ayniqsa, bolaning har tomonlama rivojlanishida oila tarbiyasining o’rni katta ekanligini ko’rsatdi. Agar oilada tarbiyaning yaxshi usullaridan foydalanilsa, oila baxtli bo’ladi, degan fikrni ilgari suradi.

• Bola shaxsining rivojlanishiga naslning ta‘siri ham bor. Har bir bola ota-onasidan meros shaklida ba‘zi biologik sifatlarga ega bo’lgan holda tug’iladi. Tananing tuzilishi, soch, ko’zning, terining rangi, bo’yi-basti va boshqalar shular jumlasidandir. Bular jismoniy xususiyatlar. Oliy nerv faoliyatining xususiyatlari ham tug’ma o’tadi. (xorelik, flegmatik, sangvinik, melanxolik). Bular fiziologik xususiyatlar hisoblanadi.

E‘tiboringiz uchun rahmat