Bilimlendiriw ministirligi

Diywallar júk kóterip turıwshı hám ózin-ózi kóteriwshi bolıp bólinedi.
Júk kóteriwshi diywallar joqarıda jaylasqan konstrukciyalar, úskeneler, mebeller hám basqada zatlardan túsetuǵın awırlıqlardı kóterip turadı. Ishki hám sırtqı diywallar júk kóteriwshi bolıwı múmkin. Imaratlardı kishi-kishi bólmelerge ajıratıwshı peregorodkalar júk kótermeydi. Bunday diywallar fundamentlerge yamasa fundament balkasına qoyılǵan, ózin-ózi kóterip turıwshı hám kolonnalarǵa asılǵan aspa diywallar kórinisinde de bolıwı múmkin.
Aspa diywallar hár bir qabat biyikliginde gorizontal jaylasqan elementlerge tayanǵan boladı.
Diywallarınıń materiallarına qarap tas diywallı, aǵash diywallı imaratlar bolıwı múmkin. Kórinisine hám úlken kishiligine qarap, mayda elementlerden (gerbish, keramik blok, mayda blok) hám iri elementlerden (iri bloklar, paneller, kólemli blok h.t.b.) qurılǵan imaratlar bolıwı múmkin
Qurılıs texnologiyasına qarap imaratlar: tayar beton konstrukciyalardan jıynalǵan imaratlar, zavoda tayarlanǵan industrial konstrukciyalardan montajlanǵan imaratlar, gerbishten, mayda blok hám mayda elementlerden qurılatuǵın imaratlar túrlerine bólinedi.
Qabatlar aralıq bastırmalar imarattıń ishki ortalıǵın qabatlarǵa bóledi hám kolonnalarǵa arnawlı bekkemlengen rigel yamasa progon dep atalıwshı balkalar ústine jatqarıladı, ayrım jaǵdaylarda tikkeley kolonnaǵa bekkemlenedi. Qabatlar aralıq bastırmalar udayı hám waqtınshalıq júklerdi kóteriw menen birge diywallardı óz-ara baylanıstıradı, olardıń turaqlılıǵın támiyenleydi hám imarattıń keńisliktegi qattılıǵın asıradı. Qabatlar aralıq bastırmalar imaratta jaylasıw ornına qarap qabatlar aralıq bastırmalar (imaratlardı qabatlarǵa ajıratadı), jer tóle ústińgi qabatlar aralıq bastırması (birinshi qabattı jer tóleden ajıratıp turadı) hám sherdak qabatlar aralıq bastırmaǵa (joqarı qabattı sherdakten ajıratadı) bólinedi. Tóbe bastırmaları imarat hám onıń konstrukciyaların atmosfera jawın-shashın tásirinen saqlawshı konstruktiv element. Olar bastırmalardı jabıw ushın qollanılatuǵın material hám onı kóterip turıwshı konstrukciyalardan ibarat boladı. Bastırmalar konstruktiv dúzilisi jaǵınan sherdaklı hám sherdaksız túrlerine bólinedi.Sherdak imarattıń joqarǵı qabatı bastırması menen tóbe bastırması arasında jaylasqan ortalıqtan ibarat. Sherdaksız bastırmada imarattıń joqarǵı qabatınıń bastırması menen bastırma birlesken boladı. Bastırmalar qıya hám bir tegis bolıwı múmkin. Tegis bastırmalardan dem alıw maydanı sıpatında hám basqa maqsetlerde qollanıwǵa boladı. Teksheler (qabatlar aralıq) imarat qabatların óz-ara baylanıstıradı hám adamlardı imarattan evakuaciya etiw jolınıń wazıpasın atqaradı. Teksheler jaylasqan maydanǵa tekshe bólimi dep ataladı. Teksheler eki konstruktiv element - teksheniń eki maydanshası hám olar arasındaǵı qıya jaylasqan marshtan ibarat. Tekshe marshında háreket qáwipsizligin támiyenlew ushın perila ornatıladı.Terezeler bólmelerge jaqtılıq, quyash nurınıń túsiwi hám de bólmelerdi samallatıw ushın xızmet etedi. Esikler bólmelerdi bir-biri menen baylanıstıradı, sonday-aq imaratqa kiriw hám shıǵıw jolı bolıp esaplanadı. Olar diywaldaǵı yamasa peregorodkadaǵı esik ornı hám esik blogınan ibarat. Turaq-jay imaratlarında bulardan basqa konsturktiv elementler, yaǵnıy koridor, esik ústi karnizi hám basqalar bolıwı múmkin.Еkspluataciya hám sanitariya-gigiena shártlerin támiyenlew ushın imaratlar, sanitariya-texnika hám injenerlik qurılmaları menen úskenelenedi. Bularǵa ısıtıw sistemaları, ıssı hám suwıq suw támiynatı, ventilyaciya, kanalizaciya, taslandı shıǵarıw, gazlestiriw, elektr energiyası menen támiynlew, telefonlastırıw hám basqalar kiredi.