Bino va inshootlarni barpo etish texnologiyasi 5580200 − «Bino va inshootlar qurilishi»

 
Тa’mirlash va qayta qurish usullari 
a) o‘rama ashyoli tom qoplamalari va gidroizolyatsiyalovchi qoplamalar: 
ayrim uchastkalarini ta’mirlash, o‘rama ashyoli tom qoplamasini to‘la 
qayta qurish, o‘rama ashyoli qo‘shimcha qatlamni yelimlab yopishtirish, 
vodoprovod va kanalizatsiya stoyaklarining chetlatgichlar bilan kesishgan 
joylarini germetizatsiyalash; 
b) beton pollar: yangi qoplamasini qurish; 
v) taxtali pollar: pollarning tirqishlarini yelim bilan to‘ldirish, lagalarni 
yaxshilab mahkamlash, ayrim parket parchinlarni yelimlab yopishtirish, 
yelimlovchi tarkibni in’eksiyalash, pollarni qaytadan qurish; 
g) keramik plitkali pollar: singan keramik plitkalarni butuni bilan almash-
tirish, ayrim plitkalarni yelimlash.
Тa’mirlash va qayta qurish jarayonining tarkibi va texnologiyasi 
a) gidroizolyatsiyalovchi qoplamalar va o‘rama ashyoli tom qoplama-
lari. 
Gidroizolyatsiyalovchi qoplamalar va o‘rama ashyoli tom qoplamalarini 
qurishda texnologik jarayonlarning tarkibi quyidagicha: tayyorlov ishlari, 
yelimlovchi mastikalarni tayyorash, o‘rama ashyoli tasmalarni yoki 
qo‘shima qatlamni yelimlab yopishtirish: asosning vujudga kelgan 
nuqsonlarini bartaraf qilish.
70

---

Bunda tayyorlov ishlarining tarkibiga quyidagilar kiradi: qoplama yoki 
zirhlovchi qatlamni olib tashlash, nuqsonlari bor uchastkalarni tozalash 
(kerak bo‘lgan hollarda asosigacha), asosni tekislash, stoyaklar bilan 
chetlatgichlar kesishgan joylarni tozalash. Yelimlovchi mastikani 
tayyorlash bevosita ishlarni bajarish joyida amlaga oshirish maqsadga 
muvofiqdir. Yelimlab yopishtirishdan oldin o‘ramali ashyolarning 
tasmalarini yoki o‘rama butunligicha tekis yuzaga yoziladi va tekislash 
yo‘li bilan yelimlashga tayyorlanadi. Nuqsoni bor uchastkalarga mastikani 
qo‘lda dastaki usulda surtiladi, so‘ngra ruberoidning tasmasi shu joyga 
yotqiziladi va asosning ustida zich joylashishi uchun uni yog‘och kurak 
bilan tekislanadi. O‘ramali ashyoning qo‘shimcha qatlamini yelimlab 
yopishtirish yangi tom qoplamasini qurishdagi kabi bajariladi. 
Gidroizolyatsiyalovchi qatlamning stoyaklar bilan kesishgan joylarida 
quvurlarning atrofi yaxshilab germetizatsiya qilinadi.
b) taxtali pollar.
Yog‘och-taxtali pollarning tirqishlari mavjud bo‘lib ularni bartaraf 
qilish uchun ta’mirlash ishlari olib borilganda jarayonlarning tarkibi va 
texnologiyasi quyidagicha: tayyorlov ishlari, reykalarni tayyorlash, 
tirqishlarga reykalarni joylashtirish, polni randalash, polning alohida 
joylarini yoki butun yuzasini shpatlyovkalash va bo‘yash.
Bunda tayyorlov ishlariga asosan tirqishlarni tozalash ishlari kiradi. 
Reykalar trapetsiyasimon ko‘ndalang kesimli qilib tayyorlanadi. 
Тayyorlangan reykalar tirqishlarga qoqib joylashtiriladi. So‘ngra butun 
yuzasi bo‘yicha pollar randalanadi. Polning holatidan kelib chiqib uning 
yuzasi qisman yoki to‘laligicha shpatlyovkalanadi, so‘ngra esa shlifovka 
qilinadi. Shlifovka qilib tayyorlangan pol qo‘lda dastaki usulda valik bilan 
2 marta bo‘yaladi. 
Parket pollarining g‘irchillashi hollari quyidagi usulda bartaraf qlinadi. 
KMS yelimi yoki sun’iy smolalar asosidagi yelimlovchi tarkiblar 
tayyorlanadi, so‘ngra parket polining choklarida kichikroq teshiklar 
parmalab ochiladi va maxsus shpritslar yordamida sof pol va issiqlik 
izolyatsiyalovchi to‘shama yoki polosti to‘shamasi oralig‘idagi g‘ovaklar 
ushbu yelim bilan to‘ldiriladi. Yelimning qotish davrida polni har qanday 
mexanik shikastlanish va ta’sirlaridan asrash lozim.
Parket pollarining namdan shishib ketgan joylarini bartaraf qilish uning 
nuqsonli joylarini olib tashalash va parchinli praket tizimini qayta terish 
yo‘li bilan amalga oshiriladi. Buning uchun dastlab parket pollari olib 
tashlangan joylar yaxshilab tozalanadi. Yelimlovchi mastika joyida 
tayyorlanadi yoki tayyor holatdagi mastika ishlatiladi. So‘ngra parket 
polining mavjud rasimiga moslashtirilib olib tashlangan joyidagi qismi 
71

---

qayta terib chiqiladi va yaxshilab yelimlab yopishtiriladi. Parket polining 
yelimlangan qismi yetarli mustaxkamlikka erishganidan so‘ng shlifovka 
qilinadi va sirti ikki marta rangsiz lok bilan qoplanadi. 
v) keramik plitkali pollar.
Metlax plitkali pollar ayrim ko‘chib ketgan joylarning plitkalarini 
o‘zining ilgarigi joyiga yelimlab yopishtirish yo‘li bilan ta’mirlanadi.
Bunda jarayonlar tarkibi quyidagicha bo‘ladi: polning nuqsonli 
joylaridagi sementli-qumli qorishmadan iborat mavjud qatlamni 
yemirmasdan yaxshilab tozalash, yelimlovchi mastikani (imkon qadar 
polimer asosidagi) tayyorlash, nuqsonli joyga mastikani surtish, plitkalarni 
joylashtirish va plitkaning asos bilan yetarli darajada birikishi 
ta’minlanguncha saqlash.