Biznesda buxgalteriya hisobi o’quv qo’llanma ii-qism Toshkent – ​​2022 yil biznesda buxgalteriya hisobi

2. BOSHQARUVNING JAVOBGARLIGI



Tashkilotlar avtonom emas; ular ba'zi tashqi maqsadlarga xizmat qilish uchun mavjud bo'lib, odatda kompaniya aksiyadorlari yoki xayriya tashkilotining ishonchli vakillari kabi guruhda namoyon bo'ladi. Xususan, strategik cho'qqi bu mas'uliyatni e'tibordan chetda qoldirmasligi kerak. Barcha menejerlar tashkilotning tashqi maqsadiga sodiqlik bilan xizmat qilishlari shart va bu eng yuqori darajadagi strategik darajadagilarning yelkasiga tushadi.


2.1 Ishonchli javobgarlik
Tashkilotlar avtonom emas; boshqa so'z bilan aytganda, ular o'zlarining yoki yuqori darajadagi menejerlarining maqsadlariga xizmat qilish uchun mavjud emas. Ular tashqi maqsadlarga xizmat qilish uchun mavjud bo'lib, ularning menejerlari azob-uqubatlarni yengillashtirish (xayriya), tinchlikni saqlash va iqtisodni (hukumatni) boshqarish, manfaatlarni ta'minlash bo'ladimi, shu maqsadda xizmat qiladigan tarzda boshqarishlari shart. Menejerlar bu borada ishonchli javobgarlikka ega (yoki sodiq xizmat burchi) va ularning xatti-harakati doimo buni aks ettirishi kerak.
2.2 Misol
Menejerlar o'zlarining ishonchli vazifalarini bajara olmasliklari uchun korruptsiyaga duchor bo'lishlari shart emas. Ularning obro'sini oshiradigan sotib olish taklifini boshlagan bosh direktor; "imperiya quruvchi" bo'lim boshlig'i; va keraksiz murakkab korxona resurslarini boshqarish tizimini sotib olgan IT menejeri o'zi moddiy manfaatlarga ega bo'lmasa-da, ishonchli majburiyatlarini bajarmasligi mumkin.
2.3 Biznes maqsadlari va boshqaruvning ixtiyoriligi
Tashqi tazyiqlar biznes maqsadlarini qay darajada o‘zgartirishi va rahbariyatga o‘z ixtiyorini qo‘llash imkonini beradigan chegaralarni yaratishi haqida turlicha fikrlar mavjud.
(a) Manfaatdor tomonlar nuqtai nazaridan kompaniyaning maqsadlari shundaki, ko'plab odamlar guruhlari kompaniya nima qilayotganidan manfaatdor yoki qonuniy manfaatdor. Aktsiyadorlar biznesga egalik qiladilar, ammo etkazib beruvchilar, menejerlar, ishchilar va mijozlar ham bor. Korxonalar ushbu guruhlar bilan to'g'ri munosabatlarga bog'liq, aks holda ularning ishlashi qiyin bo'ladi. Ushbu guruhlarning har biri o'z maqsadlariga ega, shuning uchun murosaga kelish yoki muvozanat talab qilinadi.
(b) Kompaniya maqsadlarining konsensus nazariyasi Cyert va March tomonidan ishlab chiqilgan. Ularning ta'kidlashicha, menejerlar biznesni boshqaradi, lekin unga egalik qilmaydi va ular kompaniya oldiga maqsad qo'yishlari shart emas, balki o'zlarining moyilliklariga mos keladigan maqsadlarni izlaydilar. Maqsadlar aktsiyadorlar, menejerlar, xodimlar, etkazib beruvchilar, mijozlar va umuman jamiyatning turli qarashlarining konsensusi sifatida paydo bo'ladi, lekin (manfaatdor tomonlar nuqtai nazaridan farqli o'laroq) ularning barchasi rahbariyat tomonidan tanlanmaydi yoki nazorat qilinmaydi.