Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик

7.1.7.5. Kaposhi sarkomasi 
OITSni ko`proq uchraydigan kasalliklaridan hisoblanadi. O`sma 
limfatik tomirlardan hosil bo`ladi. OIV infeksiyasida 30% hollarda 
Kaposhi sarkomasi kelib chiqadi. Kaposhi sarkomasi ko`proq tanglayda, 
kamroq milk shilliq qavatida kuzatiladi. Ular ko`kimtir, qizil yoki qora 

---

316 
dog`lar ko`rinishida, boshlang`ich davrlarda yassi shaklida bo`ladi. 
Keyinchalik ular to`qlashib, hajmlari kattalashib, bo`lakchalarga bo`linib 
qoladi. Yaralanishlar ko`proq shilliq qavatlarda kuzatiladi. Og`iz 
bo`shlig`idagi yaralanishlar yaralanish davrigacha og`riqli bo`ladi. 
Milkda joylashgan Kaposhi sarkomasi epulisni eslatadi. 
OIV infeksiyasi tashxisida laboratoriyada viruslar, maxsus antiteloni 
topilishiga yordam beradi. Ko`proq ELISA immunosorbent analiz va 
immunoblast yoki teskari immunoflyuorensiya reaksiyalari qo`llanadi. OIV 
infeksiyasini o`rganishda immunologik statusga ahamiyat beriladi. OIV 
bilan zararlanganlarda T xelperlar bilan T supressorlarning nisbati buziladi, 
monotsit va limfotsitlar sonining kamayishi, immunoglobulinlarning, 
ayniqsa A va G sonining ko`payishi kuzatiladi. 
 
7.1.7.6. OIV bilan zararlanishning oldini olish. 
OIV infeksiyasini oldini olishning samarali usullaridan biri 
sterilizatsiya 
va 
dezinfeksiya 
qoidalarining 
buzilmasligi. 
OIV 
tarqalishini oldini olish uchun infeksion agentlarni qon orqali yuqishi 
bartaraf etilishi kerak. 
 
OIV infeksiyasi bilan kurashish yo`llari: 
1. Qon va boshqa organizm suyuqliklari bilan ishlaganda xavfsizlik 
qoidalariga rioya qilish 
2. In’eksiya va boshqa muolajalarda xavfsizlikka rioya qilish 
3. Sterilizatsiya va dezinfeksiyani samarali olib borish 
Stomatologik muolajalarning ko`pchiligi invaziv bo`lgani uchun 
stomatologlar OIV infeksiyasi bilan zararlanish xavfi bor. Shuning 
uchun stomatologlar, o`rta va kichik tibbiyot xodimlari extiyot 
choralarini ko`rishlari lozim. Qon va suyuqliklar bilan ifloslangan 
qo`llari sovuq suv bilan astoydil yuvilishi kerak. Bir marta ishlatidaigan 
asboblarni tashlab yuborish kerak. 
Dezinfeksiya maqsadida 2% li glyuteral eritmasi, 30% li N
2
O
2
eritmasi qo`llaniladi. Tozalangan instrumentlar 30 min. Davomida 
eritmada saqlanadi, qaynoq quruq havo bilan sterilizatsiya qlinishi 
kerak. Bormashina, nakonechnik va asboblar, xom ashyolar stoli 
gipoxlorid natriyning 4%li eritmalari, xlorgeksidinlar bilan artiladi. 

---

317