Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик

IV sinf kariyesini davolash. Bu gurux kariyes jarohatlari kurak, 
qoziq tishlarining kontakt yuzasi, tishning kesuvchi qirrasi va burchagini 
shikastlaydi. Bu xastalik sut tishlarida asosan kariyes asorati bo`lmish 
pulpa yoki periodont yallig`lanishi bilan kechadi. Shuning uchun 
plombalash ishlari endodontik davolash tadbirlaridan keyin qiyinchilik 
tug`dirmaydi. Bunday davolash usullari keyingi boblarda tilga olinadi. 

---

47 
V sinf kariyesini davolash. Bu guruxga kiradigan jarohatlar 
hamma sut va doimiy tishlarda, tish bo`yin sohasiga yaqin yuzalarni 
shikastlaydi. Bu turdagi jarohatlar 1-3 yashar bolalarda ko`pincha asosan 
kurak tishlar buyin sohasida aniqlanadi. Bunday hollarda kariyes 
kovagini 
o`tkir 
ekskavator 
yordamida 
qunt 
bilan 
qirtishlab, 
shikastlangan emal va dentin to`qimalaridan tozalash lozim. Chunki bu 
yoshdagi bolalarda bor tig`i bilan kovakka ishlov berish ko`pgina 
hollarda pulpaning ochilib qolish xavfini tug`diradi. Dentin to`qimasini 
bir qadar mikrobsizlantirish (dezinfeksiya) maqsadida kovaklar bir 
necha xafta mobaynida evgenolli (qalampirmunchoq moyi) yoki 
timolevgenol pastalar bilan vaqtincha berkitiladi. Muddat tugagandan 
so`ng ularni fosfat sementidan tayyorlangan yoki boshqa zararli 
xususiyati bo`lmagan sementlar plombasi bilan almashtiriladi. Yumshoq 
plomba almashtirilayotgan paytda kovaklarga teskari konussimon bor 
yordamida ohista ishlov berish mumkin. Chunonchi, birlamchi quyidagi 
yumshoq evgenolli pasta bir vaqtning o`zida ikkilamchi dentin hosil 
bo`lishini ta’minlaydi. Natijada kariyes kovagining tubi birmuncha 
qalinlashadi. 
3 yashar va undan katta bolalarda o`rta kariyes kovaklariga 
bemalol kichik o`lchamli teskari konussimon yoki fissur borlar 
yordamida ishlov berish mumkin. Hosil qilingan kovak tubi sathining 
yuzasi kovakka kirish qismi yuzasidan birmuncha kengrok bo`lgani 
uchun plomba tish devorida uzoq muddat saqlanadi (6-rasm, a, b).