Bolalar pedagogikasi fanidan

Uslubiy ishda AKTdan foydalanish:
Uslubiy ishlanmalar va hujjatlarni ishlab chiqish, tizimlashtirish va to'plash (uzoq muddatli rejalar, notalar, o'yinlar, musiqa tanlovi va boshqalar).
Bolalarning ijodiy rivojlanishi diagnostikasi (diagrammalar, grafiklar, jadvallar)
Internet resurslari (elektron pochta, qidiruv tizimlari, elektron konferentsiyalar)
Dunyo bo‘ylab ta’lim sohasidagi yetakchi mutaxassislar bilan tajriba, didaktik materiallar va qo‘llanmalar almashish
Hech kimga sir emaski, so'nggi paytlarda bevosita o'quv faoliyati, kalendar va tematik rejalardagi ishlanmalardan tashqari, o'qituvchidan katta hajmdagi qog'oz hisoboti talab qilinadi. Buning uchun operatsion tizimda siz mavzularga bo'linadigan sinflarni ishlab chiqish bilan mavzu papkalarini yaratishingiz mumkin. Ular hujjatlar bilan faylni saqlash va tezda topish imkonini beradi. Organizator dasturlari yordamida siz bolaning individual kundaligini yuritishingiz, u haqida turli ma'lumotlarni yozib olishingiz, test natijalarini olishingiz, grafikalar yaratishingiz va umuman bolaning rivojlanish dinamikasini kuzatishingiz mumkin. Buni qo'lda qilish mumkin, ammo vaqt xarajatlarini taqqoslab bo'lmaydi. Kompyuterdan foydalanishning muhim jihati kitoblar bazasini saqlashdir. Bugungi kunda bolalarni tarbiyalash va rivojlantirishga oid juda ko'p sonli kitoblar paydo bo'ldi, ko'plab kitoblar ta'limga kompleks yondashuvlarni aks ettiradi, boshqalari ma'lum bir sifatning rivojlanishini, yosh toifalarini farqlashni va hokazolarni aks ettiradi. ma'lumotlar bazasi. Elektron pochta, qidiruv tizimlari, elektron konferensiyalar ham zamonaviy ta’limning ajralmas qismiga aylanib bormoqda. Internetda siz ta'lim va rivojlanish muammolari, innovatsion bolalar bog'chalari, xorijiy erta rivojlanish institutlari haqida ma'lumotlarni topishingiz, ta'lim sohasidagi etakchi mutaxassislar bilan aloqa o'rnatishingiz mumkin.
2.2. Axborot kommunikatsiya texnologiyalarining bolalar uchun foydali va zararli jihatlari
Ta'lim jarayonida axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish mahalliy maktabgacha pedagogikaning eng yangi muammolaridan biridir, chunki fan va texnologiya hali ham to'xtamaydi. Pedagog esa o`z faoliyatining barcha sohalarida yangi texnologiyalardan foydalanishi, pedagogik yangiliklardan doimo xabardor bo`lishi mumkin va kerak. Shuning uchun ham AKTdan (axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan) foydalanish ta’limning ustuvor yo‘nalishlaridan biridir. Ta'lim tizimini axborotlashtirish o'qituvchiga va uning kasbiy kompetensiyasiga yangi talablarni qo'yadi. O'qituvchining kommunikativ kompetensiyasi turli xil formatlarda: og'zaki, yozma, muhokama, vizual, kompyuter, elektron aloqalarni qurish qobiliyatini o'z ichiga oladi. O‘qituvchi nafaqat kompyuter va zamonaviy multimedia jihozlaridan foydalanishi, balki o‘zining ta’lim resurslarini yaratishi, ulardan pedagogik faoliyatida keng foydalanishi kerak.
Hozirgi zamonaviy axborot texnologiyalari rivojlangan davrda ulardan foydalanish albatta yaxshi, biroq ularning foydasi bilan bir qatorda zararli tomonlari ham mavjud:

• 
  Meʼyoridan ortiq axborot texnologiyalaridan foydalanish yosh bolalarning salomatligi va aqliy rivojlanishiga sezilarli darajada salbiy taʼsir koʻrsatadi.
  
• 
  Yosh bolalarning axborot texnologiyalari vositalariga qattiq bogʻlanib qolishiga olib keladi
  
• 
  Oʻz tengdoshlari bilan boʻlgan munosabatlarni buzishi mumkin
  
• 
  Turli xil komputer oʻyinlariga mukkasidan ketish holatlariga sabab boʻlishi mumkin.
  

Axborot kommunikatsiya texnologiyalarining bolalar bilan ishlashda foydali jihatlari quyidagilar:

• 
  Axborot texnologiyalari axborotni taqdim etish imkoniyatlarini sezilarli darajada kengaytiradi. Rang, grafik, ovoz, barcha zamonaviy video jihozlardan foydalanish faoliyatning haqiqiy muhitini qayta yaratishga imkon beradi.
  
• 
  Kompyuter o’quvchilarning o’qishga bo’lgan motivatsiyasini sezilarli darajada oshirishi mumkin. Muammoni to’g’ri hal qilish uchun munosib mukofotlarni qo’llash orqali motivatsiya oshiriladi.
  
• 
  AKT maktabgacha yoshdagi bolalarni o’quv jarayoniga jalb qiladi, ularning qobiliyatlarini kengroq ochib berishga, aqliy faollikni oshirishga hissa qo’shadi.
  
• 
  Ta’lim jarayonida AKTdan foydalanish tarbiyaviy va ta’lim vazifalarini qo’yish va ularni hal qilish jarayonini boshqarish imkoniyatini oshiradi. Kompyuterlar turli ob’ektlar, holatlar va hodisalarning modellarini qurish va tahlil qilish imkonini beradi. Ota- onalar bilan ishlashda axborot kommunikatsiya texnologiyalarining oʻrni:
  

• 
  Aloqa sub’ektlarining ma’lumotlariga kirish vaqtini minimallashtirish;
  
• 
  Har qanday hujjatlarni, fotosuratlarni namoyish qilish qobiliyati;
  
• 
  Muloqot mavzusiga individual yondashuvni ta’minlash;
  
• 
  Individual ishning jamoaviy ish bilan optimal uyg’unligi;
  
• 
  Axborot hajmining o’sishi;
  
• 
  Aloqa sub’ektlari dialogini ta’minlaydi (elektron pochta, forum);
  
• 
  Tezkor ma’lumot olish;
  
• 
  Axborot oqimlarini kengaytirish;
  
• 
  Elektron gazetalar, jurnallar yaratish;
  
• 
  Ota-onalar yig’ilishlarida siz bolalarning turli xil faoliyati fotosuratlarini, taqdimotda video materiallarni ko’rsatishingiz va aniqlik bilan turli maslahatlar o’tkazishingiz mumkin;
  
• 
  Ota-onalar uchun mutaxassislarning onlayn maslahatlari;
  

Pedagogning uslubiy ishida:

• 
  Ish haqi va vaqtni tejash
  
• 
  Internet resurslari orqali qo’shimcha o’quv materiallarini tez va keng miqyosda tanlash;
  
• 
  Hujjatlarning estetik dizayni, hisobotlar, diagnostika, stendlar, ma’lumot burchaklari, ekranlar va boshqalar.
  
• 
  Sayt forumlarida muloqot qilish, elektron pochtadan foydalanish imkonini beradi
  

XULOSA
Xulosa qilib aytganda, Kadrlar tayyorlash Milliy dasturida belgilanganidek: «Inson, uning har tomonlama uyg’un kamol topishi va farovonligi, shaxs manfaatlarini ro’yobga chiqarishning sharoitlarini va ta’sirchan mehanizmlarini yaratish, eskirgan tafakkur va ijtimoiy xulq-atvorlarni andozalarini o’zgartirish respublikada amalga oshirilayotgan islohatlarning asosiy maqsadi va harakatlantiruchi kuchidir» deyiladi.
Ma’lumki, maktabgacha ta’limning asosiy maqsadi bola shaxsini sog’lom va yetuk, maktabda o’qishga tayyorlangan tarzda shakllantirishdan iborat. Ushbu maqsadni amalga oshrishda hozirgi asr-axborot asri ekanligidan kelib chiqqan holda maktabgacha ta’lim muassasalarida ta’lim-tarbiya jarayoniga axborot kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish davr taqozasidir.
Bugungi kunda maktabgacha ta’lim muassasalari tarbiyachilarining asosiy vazifalari bolalarda iqtidor va qobiliyatni yanada o’stirish, ularning bilim olish istiqbolini rivojlantirishdan iborat.
Shunga ko’ra, tarbiyachi mashg’ulotlarda turli o’quv pedagogik dasturlardan, elektron qo’llanmalardan, pedagogik o’yinlardan foydalansa tarbiyachi va tarbiyalanuvchi o’rtasidagi to’siq yo’qoladi, bolalarning xarakteri kengroq ochiladi. Bolalarda kuzatuvchanlik, xotira diqqati kuchayadi chunki, mashg’ulotda majburiy bilim berish bo’lmaydi, bilimni ixtiyoriy qabul qilish orqali ijobiy natijaga erishadi. MTMlarda pedagogik va axborot texnologiyalaridan foydalanish kunning dolzarb muammolaridan biri bo’lib hisoblanadi.
Bugungi kunda barkamol avlodni tarbiyalashda yoshlarni intelektual salohiyatini ro’yobga chiqarish va ularning har tomonlama rivojlangan shaxs etib voyaga yetkazish – davlatimiz siyosatini ustivor yo’nalishga aylangan. Chunki jismoniy sog’lom ma’naviy yetuk shaxslargina buyuk kelajakni yaratadi. Barkamol avlodni shakllantirish dastlab oilada, so'ngra maktabgacha ta’lim muassasasida amalga oshiriladi. Bu borada Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyevning O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi qabul qilinganligining 24 yilligiga bag’ishlangan marosimdagi ma’ruzasida “Yosh avlod tarbiyasi haqida gapirganda, Abdurauf Fitrat bobomizning mana bu fikrlariga har birimiz, ayniqsa, endi hayotga kirib kelayotgan o‘g‘il-qizlarimiz amal qilishlarini men juda-juda istardim. Mana, ulug’ ajdodimiz nima deb yozganlar: «Xalqning aniq maqsad sari harakat qilishi, davlatmand bo’lishi, baxtli bo’lib izzat-hurmat topishi, jahongir bo‘lishi yoki zaif bo‘lib xorlikka tushishi, baxtsizlik yukini tortishi, e’tibordan qolib, o‘zgalarga tobe va qul, asir bolishi ularning o‘z ota-onaiaridan bolalikda olgan tarbiyalariga bog‘liq». Qarang, qanday bebaho, oltinga teng so‘zlar!” deya ta’kidlashlari har birimizning ko'nglimizdagi gaplar ekanligi shubhasiz quvontiradi. Ushbu fikrlar maktabgacha ta’lim muassasalar (MTM)ga ham taalluqlidir.
O’zbekiston Respublikasi "Ta’lim to’g’risida"gi Qonunining 10-moddasida ta’lim turlari sanab o’tilib, uning birinchi turi - "Maktabgacha ta’lim" ekanligi ta’kidlangan. Shuningdek, 11-moddasida: "Maktabgacha ta’lim bola shaxsini sog’lom va yetuk, maktabda o’qishga tayyorlangan tarzda shakllantirish maqsadini ko’zlaydi. Bu ta’lim olti-yetti yoshgacha oilada, bolalar bog’chasida va mulk shaklidan qat’iy nazar boshqa ta’lim muassasalarida olib boriladi", - deyilgan. Kadrlar tayyorlash milliy dasturiga uzluksiz ta’limga alohida e’tibor qaratilgan bo’lib, 3.3 bandida uzluksiz ta’limning dastlabki bosqichi maktabgacha ta’lim ekanligiga e’tibor qaratilgan. Darhaqiqat, ta’lim-tarbiya qanchalik erta boshlansa uning samarasi shunchalik erta namoyon bo’ladi va insonning butun hayot tarziga ijobiy ta’sir qiladi. «Maktabgacha ta’lim» atamasi 1997-yilda YUNESKO qarori bilan kiritilgan bo’lib, uzluksiz ta’lim tiziminining birinchi bosqichini tashkil etadi. 
Bu albatta quvonarli hol
. Ma’lumki, maktabgacha ta’limning asosiy maqsadi bola shaxsini sog’lom va yetuk, maktabda o’qishga tayyorlangan tarzda shakllantirishdan iborat. Ushbu maqsadni amalga oshrishda hozirgi asr-axborot asri ekanligidan kelib chiqqan holda maktabgacha ta’lim muassasalarida ta’lim-tarbiya jarayoniga axborot kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish davr taqozasidir. Bugungi kunda maktabgacha ta’lim muassasalari tarbiyachilarining asosiy vazifalari bolalarda iqtidor va qobiliyatni yanada o’stirish, ularning bilim olish istiqbolini rivojlantirishdan iborat.Shunga ko’ra, tarbiyachi mashg’ulotlarda turli o’quv pedagogik dasturlardan, elektron qo’llanmalardan, pedagogik o’yinlardan foydalansa tarbiyachi va tarbiyalanuvchi o’rtasidagi to’siq yo’qoladi, bolalarning xarakteri kengroq ochiladi. Bolalarda kuzatuvchanlik, xotira diqqati kuchayadi chunki, mashg’ulotda majburiy bilim berish bo’lmaydi, bilimni ixtiyoriy qabul qilish orqali ijobiy natijaga erishadi. MTMlarda pedagogik va axborot texnologiyalaridan foydalanish kunning dolzarb muammolaridan biri bo’lib hisoblanadi. Kuzatishlar shuni ko’satadiki, 80-90 % bolalar kompyuter o’yinlarini o’ynashga qiziqishar ekan. Bundan dalolat beradiki, yosh bolalarni qiziqishlariga qarab turli xildagi o’yinlar, mashg’ulotlar, rangli tas’virdagi chizmalarni ko’rsatish orqali ularning dunyoqarashini, axloqiy madaniyatini shakllantirish mumkin ekan. Ushbu maqolada mazkur masalalarga oydinlik kiritildi va uning nazariy jihatlarini yoritishga harakat qilindi.