Болаларга амбулатор-поликлиника муассасаларида тиббий хизмат кўрсатишни янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида

VII ҚИСМ. 2 ОЙГАЧА БЎЛГАН БЕМОР ГЎДАКНИ ОЛИБ БОРИШ
29 БОБ. 2 ОЙГАЧА БЎЛГАН БЕМОР ГЎДАКНИ БАҲОЛАШ ВА ТАСНИФЛАШ
Бу бобда Сиз 2 ойгача бўлган касал гўдакни олиб боришни билиб оласиз. Ушбу қисм Сиз ўрганиб чиққан 2 ойдан 5 ёшгача бўлган касал болани олиб бориш ўқиш жараёнига жуда ўхшаш. Бу жараённинг босқичлари битта схемада келтирилган:

• 
  Баҳоланг
  
• 
  Таснифланг
  
• 
  Даволанг
  

· Онага маслаҳат беринг
· Kейинги кузатувни олиб боринг
Икки ойгача гўдаклар касалликларини таснифлашда шу тоифадаги болаларга хос бўлган алоҳида хусусиятларни ҳисобга олмоқ зарур. Чақалоқ бола ҳаётининг дастлабки кунларидан одатда туғруқ вақтида юзага келган муаммолар ёки махсус давони талаб қиладиган муаммолар туфайли касал бўлиб қолади. Уларда аксари, масалан, кам ҳаракатлик, иситма ёки тана ҳароратининг пастлиги сингари умумий белгиларгина бўлади, холос. Kўкрак қафасининг сал-сал ичга тортилиб туриши гўдакларда одатдаги ҳодиса бўлиб ҳисобланади, чунки уларда кўкрак қафасининг девори юмшоқ бўлади. Шу муносабат билан Сиз бемор гўдакларнинг аҳволига баҳо бериш, улардаги касалликни таснифлаш ва даволаш ишларига каттароқ ёшдаги болалардагидан кўра сал бошқачароқ ёндошишингиз керак.
Оғир бактериал инфекциялар бола хаётининг биринчи 2 ойлигида кўп учрайдиган жиддий касалликлар бўлиб ҳисобланади. Бундай инфекциялар айниқса туғилганда вазни кам бўлган гўдакларда учун катта хавф туғдиради. Оғир бактериал инфекция ривожланганда катта ёшдаги болаларга қараганда гўдакларда озиқланиш муаммолари, кам ҳаракатланиш, иситма ёки тана ҳарорати пасайиши, кўкрак қафаси тортилиши каби умумий симптомлар биринчи ўринга чиқади. Бунда шуни унутмаслик керакки, фақатгина кўкрак қафасининг пастки қисмини яққол тортилиши оғир касаллик белгиси бўлиб ҳисобланади. Кўкрак кафасининг енгил тортилиши эса норма бўлиб ҳисобланади, айниқса камвазнли болаларда, чунки уларнинг кўкрак қафаси юмшоқ бўлади.
Шу муносабат билан Сиз бемор гўдакларнинг аҳволига баҳо бериш, улардаги касалликни таснифлаш ва даволаш ишларига каттароқ ёшдаги болалардагидан кўра сал бошқачароқ ёндошишингиз керак. Гўдакларнинг аҳволига баҳо бериш, улардаги касалликни таснифлаш ва даволашнинг махсус белгилари KАСАЛ ГЎДАK схемасида санаб ўтилган.
ВИЧ инфекция кенг тарқалган ҳудудларда ишласангиз ёки онаси ВИЧ касаллигини билсангиз унда бу схема ва модулдан фойдаланманг. Бундай ҳолатларда алоҳида махсус ишлаб чиқилган қўлламаларга мурожат қилганингиз маъқул бўлади.
Унутманг ҳар қандай муаммоли 2 ойгача бўлган гўдакларда келтирилган тартибда текширинг.
· Ўта оғир касаллик ёки маҳаллий бактериал инфекция белгиларини излаб кўринг. Сўнгра, топилган белгиларга асосланиб гўдакнинг касаллигини таснифланг.
· Сариқлик борми, текширинг.
· Диарея тўғрисида сўраб кўринг. Гўдакда диарея бўлса, шу касалликка тааллуқли белгиларни баҳолаб чиқинг. Гўдакни сувсизланиш даражасига қараб таснифланг.
· Овқатланишга алоқадор муаммолар ва вазн камлиги бор-йўқлигини текшириб кўринг. Бу – болани эмизиб боқишнинг аҳволига баҳо беришни, ёшига нисбатан кам вазнлигини ва оғзи оқарганлигини аниқлашни ҳам ўз ичига олиши мумкин. Сўнгра боланинг овқатланишини таснифланг.

• 
  Гўдакнинг эмланганлик ҳолатини текшириб кўринг.
  
• 
  Бошқа муаммоларни баҳоланг.