Болаларга амбулатор-поликлиника муассасаларида тиббий хизмат кўрсатишни янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида

ҚАРАБ KЎРИНГ: Нафас ҳаракатларининг минутдаги сонини сананг. Нафас сони 60 ва ундан ошган бўлса, такрор санаб кўринг.
Бирмунча каттароқ болада қилганингиздек, гўдак нафасининг қанчалик тезлигини санаб кўринг. Гўдаклар бирмунча каттароқ болаларга қараганда, одатда тезроқ нафас олади. Соғлом гўдак нафас ҳаракатларининг сони минутига одатда 50 мартадан ортиқроқ бўлади. Демак, бир минутдаги 60 та нафас гўдакнинг нафаси тезлашган, деб белгилаш учун чегара бўлиб ҳисобланади.
Биринча марта санаб кўрганингизда нафас ҳаракатларининг сони 60 та ёки ундан ортиқроқ бўлиб чиқса, санашни такрорланг. Бу муҳим, чунки гўдакларда нафас тезлиги аксари ўзгариб туради. Гўдак бола нафасни баъзан бир неча секунд тўхтатиб туриши, кейин бир мунча вақт давомида тез-тез нафас олиши мумкин. Иккинча санаш натижаси ҳам минутига 60 марта ёки ундан кўп бўлиб чиқса, демак, гўдакнинг нафаси тезлашган бўлади.
Боланинг нафас ҳаракатларини кўкраги ёки қорнининг исталган жойига қараб туриб кузатинг. Боланинг кўйлагини кўтариб туришни онасидан илтимос қилинг. Бола йиғлай бошласа, саноқни бошлашдан олдин болани тинчитишни онасидан сўранг. Агар саноғингизнинг тўғрилигига ишончингиз комил бўлмаса (масалан, бола доимо қимирлайверса, кўкрагини кузатиб бориш қийин бўлган бўлса ёки у йиғлайверадиган бўлса), саноқни такрорланг. Тезлашган нафаснинг пастки чегараси боланинг ёшига боғлиқ. 2 ойдан 12 ойгача ёшдаги болаларда нафас ҳаракатларининг сони 12 ойдан 5 ёшгача болалардагига қараганда кўпроқ бўлади. Демак, тезлашган нафаснинг пастки чегараси 2 ойдан 12 ойгача ёшдаги болаларда 12 ойдан 5 ёшгача бўлган болалардагига қараганда юқорироқ бўлади.
Гўдакнинг нафас сонини хисобланг. Шунинг учун гўдакда санаб кўрилганида у минутига 60 марта ва бундан кўпроқ нафас олса, нафаси тезлашган деб ҳисобланади.
ИЗЛАНГ: Kўкрак қафасининг яққол тортилиши борми?
Kўкрак қафасининг тортилиш-тортилмаслигини бирмунча каттароқ болада қандай текшириб кўрадиган бўлсангиз, гўдак болада ҳам буни худди шундай текшириб, излаб кўринг. Лекин кўкрак қафасининг салгина тортилиши гўдак бола учун одатдаги ҳолдир, чунки гўдаклар кўкрак қафасининг девори юмшоқ бўлади. Кўкрак қафаси сезиларли даражада тортилганида анча чуқур тушади ва яхши билиниб туради. Kўкрак қафасининг сезиларли даражада тортилиши пневмония белгисидир ва у гўдак бола учун жиддий муаммо бўлиб ҳисобланади.
Агар кўкрак қафасининг тортилиши борлигига ишончингиз комил бўлмаса, яна қараб, такрор марта кўздан кечиринг. Агар боланинг танаси бели соҳасида букилиброқ турган бўлса, кўкрак қафаси пастки деворининг ҳаракатларини пайқаш қийинроқ бўлади. Онадан боланинг ҳолатини ўзгартириб, уни тиззада горизонтал ҳолда ётадиган қилиб тутишни илтимос қилинг. Бола НАФАС ОЛГАН пайтда кўкрак қафаси пастки деворининг ТОРТИЛИШИ бу сафар ҳам кўзингизга чалинмаса, демак, болада кўкрак қафасининг тортилиши йўқ.
Kўкрак қафасининг тортилиши яққол кўриниб турадиган ва доим сезиладиган бўлиши керак. Агар кўкрак қафасининг тортилиши бола фақат йиғлаётган ёки овқатланаётган маҳалдагина Сизга пайқаладиган бўлса, бу болада кўкрак қафасининг тортилиши йўқ.
Бола нафас олган пайтда қовурғалар орасидаги юмшоқ тўқималарнинг ўзигина тортиладиган бўлса (буни қовурғалар орасининг тортилиши ёки қовурғалараро «ретракция» дейилади), болада кўкрак қафасининг тортилиши йўқ. Мазкур ўринда кўкрак қафасининг тортилиши деганимиз, бу - кўкрак қафаси пастки деворининг тортилишидир.
Кўкрак кафасининг енгил тортилиши гўдак учун меъёр бўлиб, чунки уларнинг кўкрак кафаси девори юмшок. Кўкрак кафасининг кучли тортилиши жуда чукур ва яхши кўринарли. Кўкрак кафасининг кучли тортилиши пневмония белгиси ва гўдак учун бу жиддий муаммо бўлиб хисобланади.