Қўшимча овқатни қандай киритиш ва бунда қандай овқатдан фойдаланиш керак?
Қўшимча овқат учун таом 2 тоифага бўлинади:
- ўтиш даври таоми – кўкрак ёшидаги боланинг махсус овқат ва физиологик эхтиёжларини қондириш учун хизмат қиладиган қўшимча овқат учун махсус модификация қилинган махсулотлар;
- оила дастурхонидаги таом ёки хонадон овқати бу кўкрак ёшидаги болаларга қўшимча овқат сифатида бериладиган, оиланинг бошқа аъзолари тановвул қиладиган махсулотлардир.
Фақат кўкрак орқали боқишдан кўкрак ёшидаги болаларни кўкракдан ажаритишга ўтиш даврида хонадон овқатига аста-секин ўргатиб бориш керак. Болалар 1 ёшга етганда оила дастурхонидаги маҳсулоталрни тановвул қилишга жисмоний жиҳатдан қодир бўладилар, шундан сўнг кўкрак ёшидаги гўдакнинг алоҳида эҳтиёжларини қондириш учун бу маҳсулотларни энди модификация қилмаса ҳам бўлади.
“Қаттиқ” овқатни киритиш муддатларига ва кўкрак ёшидаги болаларнинг уни истеъмол қилиш қобилиятига нерв-мушак мувофиқлашувининг етилганлиги таъсир кўрсатади. Ривожланишнинг турли босқичларида намоён бўладиган кўпгина овқат рефлекслари овқатнинг ҳар хил турларини киритишни ё осонлаштиради ёки қийинлаштиради. Чунончи, дастлабки 4 ойлик болаларда қаттиқ овқатни киритишга қусиш рефлекси халақит қилади. Тахминан 5 ойликда болалар оғзига ҳар хил нарсаларни солади ва бу вақтда ривожланган «чайнаш рефлекси» тиш чиққанми – йўқлигидан қатъий назар, айрим қаттиқ нарсаларни танаввул қилиш имконини беради. Тахминан 8 ойлик ёшда кўпчилик болалар ўзгалар ёрдамисиз ўтира олади, биринчи тишлари чиқади ва бирмунча қаттиқ овқат бўлакларини ютиш учун уларнинг тили етарли даражада эгилувчан бўлади. Шундан кейин тез орада кўкрак ёшидаги болаларда мустақил овқатланишга кўникмалар пайдо бўла бошлайди, пиёлани қўли билан ушлаб чой ичадилар ва улар оила дастурхонидаги овқатни ея оладилар.
Болалар ҳаётининг тегишли босқичларида чайнаш ва нарсаларни оғизга яқинлаштириш каби овқат тановвул қилиш кўникмалари катталар томонидан рағбатлантирилиши ғоят муҳим. Агар бу кўникмалар ўз вақтида эгалланмаган бўлса, кейинроқ хулқ-атворида ва овқатланишида муаммолар юзага чиқиши мумкин.
Do'stlaringiz bilan baham: |