«Бурғулаш ва портлатиш ишлари» фанидан маърузалар туплами


Тоғ жинсларининг классификацияси ва тог-технологик характеристикаси


Download 282.46 Kb.
bet3/59
Sana19.06.2023
Hajmi282.46 Kb.
#1608124
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   59
Bog'liq
БВР узбекча

Тоғ жинсларининг классификацияси ва тог-технологик характеристикаси.


Тоғ-жинсларининг технологик характеристикаси унинг ќаттиќлиги, жилвирлилиги (абразивность), бурғиланувчанлигини, мустаћкамлигини ва дарзликлари кабиларни уз ичига олади.
Тоғ жинсларининг мустаћкамлиги - профессор М.М.Протодьяконов шкаласи буйича баћоланиб, тоғ жинсининг бир ўќли сиќишдаги ваќтинчалик ќаршилигининг 100га нисбати билан ўлчаниб, ќуйидаги формула билан аниќланади:
(9)
Тоғ жинсининг ќаттиќлиги – бу тоғ жинсига ташќаридан ќаттиќ жисм киришга ќаршилик курсатиш ќобилиятидир. Тоғ жинси ќаршилиги узун ќаттиќлик даражаси (бурғилашда) Л.А.Шрейнер усули.
Тоғ жинсининг жилвирлилиги (абразивность) - деб машина ёки ускуналарнинг тоғ жинси билан контактлашаётган юзасининг емирилишига айтилади. Тоғ жинсининг жилвирлилиги характеристикаси Л.И.Баран ва А.В.Кунецов шкаласи буйича баћоланади.
Тоғ жинсининг бурғуланувчанлиги – бу тоғ жинсига кираётган бурғилаш инструментига ќаршилик кўрсатиш ќобилиятига айтилади. Жинсларнинг бурғиланувчанлиги бурғилаш тезлиги (м/соат) билан характерланади.
Тоғ жинсининг портланувчанлиги – портлашнинг тоғ жинсининг парчаланишига кўрсатадиган ќаршилигидир. Портланувчанлик – тоғ жинсларининг портланувчанлик классификацияси билан характерланади.
Тоғ жинсининг ва тоғ массивининг дарзлилиги - маълум улчамли дарзликлар, уларнинг ориентацияси ва жойлашиш частоталарининг бирликдаги йиғиндисига айтилади. Дарзлилик тоғ жинслари классификацияси буйича дарзлилик даражасига ќараб планиметрик, фотопланиметрик, сейсмик ва экспресс усуллари билан аниќланади.


Текшириш саволлари.





  1. ПМ лар тараќќиёти назариясига кималар ћисса ќушган?

  2. Тоғ жинсларининг физик хоссаларига ќўйидагилар киради …

  3. Тоғ жинсларининг механик хоссларига ќўйидагилар киради …

  4. Тоғ жинсларининг тоғ-технологик хусусиятларига ќўйидагилар киради …

  5. Портланувчанлик буйича тоғ жинслари классификацияси тўғрисида гапириб беринг.

  6. Тоғ жинсларининг дарзликланиш буйича классификацияланиши ћаќида гапириб беринг.

  7. Тоғ жинсларининг жилвирланувчанлиги бўйича классификацияланиши ћаќида гапириб беринг.

  8. Тоғ жинсларининг мустахкамлигини аниќаш учун профессор М.М.Протодьяконов томонидан тавсия этилган формулани ёзинг.

Download 282.46 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   59




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling