Buxoro davlar universiteti Tabiiy fanlar fakulteti Kimyo kafedrasi

sopolimer tarkibida vinil bo’lgani uchun

zanjir uzun bo’lgani uchun

ikki xil funksional guruhi borligi uchun

Jelatina va kraxmal o’rnida quyidagi moddalardan qaysi biri ishlatiladi?

sellyuloza

glyukoza

polietilen

metilxlorid

To’g’ri javob (ibora) ni ko’rsating

Sintetik polimerlar tabiatda uchramaydi

1. 
   Sintetik polimerlar tabiatda uchraydi
   
2. 
   Tabiiy polimerlar laboratoriyada sintezlanadi
   
3. 
   Sun’iy polimer sintetik polimerdan olinadi
   

17. 
    Polimerlanish monomerlar xiliga ko’ra qanday turlarga bo’linadi
    

1. 
   gomopolimerlanish va sopolimerlanish
   
2. 
   radikal va ion polimerlanish
   
3. 
   gomopolimerlanish va ion polimerlanish
   
4. 
   ion polimerlanish va sopolimerlanish
   

17. 
    Stereospetsifik polimerlanish natijasida qanday polimerlar hosil bo’ladi? To’g’ri javobni toping
    

1. 
   stereoregulyar
   
2. 
   faqat ataktik
   
3. 
   faqat sindiotaktik
   
4. 
   faqat izotaktik
   

17. 
    Kimyoviy va asosiy zanjirning tuzilishi bo’yicha polietilenterftalat qaysi turdagi polimerga mos keladi ?
    

1. 
   Chiziqsimon 2. Karbozanjirli 3. Gomozanjirli 4. Geterozanjirli 5. Elementorganik
   

6. Poliefir 7. Poliamid 8. Poliatsetal

1. 
   4,6
   
2. 
   1,2
   
3. 
   4,7
   
4. 
   1,8
   

39. Kimyoviy va asosiy zanjirning tuzilishi bo’yicha polistirol qaysi turdagi polimerga mos keladi ? 1. Chiziqsimon 2. Karbozanjirli 3. Gomozanjirli 4. Geterozanjirli 5. Elementorganik 6.Poliefir 7. Poliamid 8. Poliolefin

1. 
   2,8
   
2. 
   1,3
   
3. 
   4,7
   
4. 
   1,2
   

40.Qaysi polimer termoreaktiv xususiyatga ega?

1. 
   polimetilmetakrilat
   
2. 
   fenol-formaldegid smola
   
3. 
   polietilen
   
4. 
   polistirol
   

Adabiyotlar

1. 
   Christopher S. Brazel, Stephen L. Rosen. Fundamental principles of polymeric materials // Published by John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey. Published simultaneously in Canada, 2012. -427 p.
   
2. 
   Seymour/Carraher's Polymer Chemistry: Sixth Edition, Revised and Expanded, Charles E Carraher, Jr. -Marcel Dekker, Inc., New York, Basel, 2003.­902 p.
   
3. 
   Babaev T.M. Yuqori molekulyar birikmalar. -T.: “Fan va texnologiya”, 2015, 528 bet.
   
4. 
   CeM4rnoB Ю.Д. Высoкoмoлeкуляpныe сoeдинeния. М.: Асaдeмa 2005, 367 с.
   

Internet saytlari

5. 
   http://www.chem.msu.ru.
   
6. 
   http://www.rushim.ru
   

3. 
   mavzu. Polimerlarning molekulyar massasi haqida tushuncha
   

Reja

1. 
   Polimerlarning molekulyar massasi, molekulyar-massaviy taqsimlanishi va o’rtacha molekulyar massa tushunchasi.
   

2.0’rtacha raqamli va vazniy molekulyar massalar. Polidisperslik darajasi.
Polimerlarning molekulyar massasi, molekulyar-massaviy taqsimlanishi va o’rtacha molekulyar massa tushunchasi
Quyi molekulyar moddalar uchun molekulyar massa M o’zgarmas qiymatga ega bo’lib, shu moddaning xarakterli kattaligi hisoblanadi.
Polimerlarning quyi molekulyar birikmalardan farq qiluvchi asosiy xususiyatlaridan biri, ularning yuqori molekulyar massaga ega ekanligidir. Polimer makromolekulalari tarkibida bo’g’inlar soni va polimerlanish darajasi bir- birdan farq qiladi, shuning uchun ularning uzunligi va molekulyar massasi turlicha bo’ladi. Polimerlarga xos bu xususiyat polidisperslik (polimolekulyarlik) deb ataladi. Shu sababdan polimerlar uchun muhim kattalik hisoblangan molekulyar massa doimo o’rtacha qiymatga ega bo’lib, o’rtacha molekulyar massani M bilan ifodalanadi. O’rtacha molekulyar massalari bir xil bo’lgan polimerlarda ham polidisperslik bir- birdan keskin farq qilish mumkin ( 3- rasm). Bu farqni miqdoriy jihatdan xarakterlash uchun ikkinchi muhim kattalik - molekulyar massaviy taqsimlanish (MMT) tushunchasi kiritilgan. Polimerlarda alohida olingan makromolekulalarni molekuyar massasi bir-biridan qanchalik keskin farq qilsa, polidisperslik shunchalik yuqori va polimerlar keng chegaradagi molekulyar massaviy taqsimlanishga ega bo’ladi. Polimerlarda molekulyar massalar orasida o’rtacha miqdoriy nisbatni aniqlashning bir necha uslubi mavjud. Bu uslublar asoslangan holda o’rtacha molekulyar massa M, molekulyar massaning o’rtacha

raqami yoki o’rtacha raqamli molekulyar massa M_n, o’rtacha massaviy M_w yoki

o’rtacha vaznli M_z - nomga ega molekulyar massalarga ajratiladi. Molekulyar
massasi katta- kichik bo’lgan makromolekulalarning umumiy massasini shu
makromolekulalarning umumiy soniga nisbati o’rtacha raqamli molekulyar
massani xarakterlaydi.