Buxoro davlar universiteti Tabiiy fanlar fakulteti Kimyo kafedrasi

6.1 - rasm Akrilonitril(1) va metilmetakrilatning (2) polimerlanish darajasi bilan monomer-aralashmasining tarkibi f₂ boshlang’ich dastlabki tarkibini F₂ va sopolimerdagi M₂ monomerning o’rtacha molyar qismi bilan F₂ qiymatlari o’rtasidagi bog’lanish egriligi. r₁=0,15, r₂=1,22. f₂,F₂ va F₁ - monomerlarning molyar qismi f₀₂,M₂-monomerning boshlang’ich molyar qismi
Monomerlar bo’g’inlarini sopolimerning molekulyar zanjirida ketma-ket taqsimlanishini va joylashish tartibini r₁ va r₂ kattaliklar qiymatini aniqlash yordamida hisoblab topishimiz mumkin.
Agar n ta monomer (M₁) bo’g’inining sopolimer zanjirida ketma-ket joylashishini Q_n bilan belgilasak, u holda: P₁.₁ -M₁ monomerning polimerlanish darajasi.
Qn1 = P1"^-1 • P12 (6.16)


r


r


2


Bunda

Diada va triadaning turlari		Hosil bo’lish ehtimolligi			Triada diadaning umumiy soniga nisbatan qismi
M1M2		P1.	}^Z			F1P1.1
M1M2		Pi.		= 1		^F1^P 1.2
M2M2		P	^ j Л			.2 2. ^2
M2M2		^12 P2	}^Z	= 1		^F2^P 2.1
M1-M1	-M1	Pi.	1 P1.1'			Fi P1.1 Pi	.1
M1-M1	-M2	Pi.	1 P1.2	-Z=1		Fi Pi.i Pi	.2
M1-M2	-M1	P1	P			F1 P1.2 P2	.1
M1-M2	-M2	l. P1	2 2.1 P			P1 P1.2 P2	.2
M2-M2	-M2	l.	2 2.2			F2 P11P22
^M2^-M2	-M1	P2	P 2^12.2			F2 P22 P2l	Z=1
M2-M1	-M2	P2	P ^2.1	•Z=1		2 2.2 2.l F P P 2 2.1 1.2
M2-M1	-M1	P2	P 1^11.2			F P P ± ± 1 ± 1 1
		Pi.	P 2^11.1			2 2.i l.l

Xuddi shu usul bilan sopolimer makromolekulasi zanjirining har qanday uzunlikdagi xoxlagan qismi tarkibidagi ketma-ketlikni aniqlash mumkin. Xarvud yuqoridagi usulni birmuncha soddalashtirib, zanjirning har 100 monomer




bo’g’inidan iborat qismi uchun quyidagi ifodani taklif etdi (har xil bog’lanishlar uchun).
%(M1-M2)=R/2; %(M2-M1)=R/2;
%(M1-M1)= %(M1-R/2); %(M_rM₂)= %(M₂-R/2 (6.20)
Bu yerda %M₁ va %M₂ sopolimer tarkibidagi M₁ va M₂ monomerlarning
massa miqdori. R-sopolimerning tuzilishi son jihatdan bir xil tarkibli monomer
bo’g’inlarining ketma-ketlik soni.
Zanjir ketma-ketligining o’rtacha uzunligi M₁ va M₂ uchun:

• 
  _n/ 2M₁ — _n/ 2M₂
  

n₁ = % ; n ₂ = %
¹ R ² R
Diadalarning ketma-ketlik ehtimolligi
P₁₂ = ——; p₁₁ = | %M ₁ - ^R | / %M ₁ ¹² %2M / ¹¹ ^ ¹ 2 J ¹
P₂₂ =| %M₂ -^R I/%M₂;P₂₁ = ^R (6.21)
²² ^ ² 2 J ^{2 21} %2M ₂ ^{V 7}