Buxoro davlat universiteti pedagogika instituti

1. Sof fe‘l nol koʻrsatkichlidir. 
2. Sof fe’l tarkibida zamon, shaxs-son qo‘shimchasi hamda 
nisbat, bo‘lishli-bo‘lishsizlik qo‘shimchalari bo‘ladi. 
Azizim, qizingizning baxtini birovlarning ostonasidan qidirmang.
3. Sof fe’llar doim fe’l kesim vazifasida keladi. 
Oʻtilgan mavzularni takrorlayapman. 
 
Harakat nomi 
 
Fe’lning otga xoslangan shakliga harakat nomi deyiladi. 
Qo‘shimchalari: 
-sh / -ish: o‘qi+sh, so‘ra+sh; kel+ish, bor+ish. 
-moq: bormoq, kelmoq, so‘ramoq. 
-mak: yemak, bormak, ishlamak, 
Muruvvat – barcha bermakdir, yemak yo‘q, 
Futuvvat – barcha qilmakdur, demak yo‘q. 
-moqlik diniy nutq shakli: xizmat qilmoqlik, bormoqlik. 
-v / -uv: o‘qi+v=o‘quv, tani+v=tanuv, ishla+v=ishlov, bor+uv 
➢ Yodda tuting! 
–v/ -uv shaklidagi ayrim harakat nomlari otga ko‘chib 
o‘tgan: saylov, tanlov, qistov, uchrashuv. 
 
Fe’lning harakar nomi otga xoslangan shakli bo‘lganligi uchun 
ham fe’l so‘z turkumiga, ham ot so‘z turkumiga xos xususiyatlarga 
ega. 
 
Fe’lga xos xususiyatlari: 
1. Harakat va holatni ifodalaydi. M.: yugurish, qatnamoq, uyalish, 
o‘sish. 
2. Boshqa fe’llar kabi kelishik shaklidagi so‘zlarni boshqaradi. 
M.: kitobni oʻqish, misolni yechish, testni topshirish (o‘timli fe’llar); 
yurtga qaytish, sayohatga chiqish, uyda o‘tirish (o‘timsiz fe’llar). 
3. O‘timli, o‘timsiz bo‘la oladi. 
4.Harakat 
nomi shaklidagi fe’llarda quyidagi nisbat 
qo‘shimchalari bo‘ladi: o‘zlik nisbat: kiyinish, artinish, sevinish, 
cho‘milish;