Buxoro Davlat Universiteti q ayd raqami Tasdiqlayman O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor М. I. Daminov

ГЛОССАРИЙ
(O’zbek)


Мотив (лот. movete-ҳаракатга келтирмоқ) - инсон фаолиятининг муайян мақсадни бажаришга сабаб бўлувчи омил, важ. Кенг маънода у эҳтиёж ва инстинкт, майл ва ҳиссиёт ва бошқалар.
Мотивация - юксак тузилган ҳайвонлар ва одам мияси структурасининг фаол ҳолати. Улар ирсий йўл билан шаклланган ёки ҳаётда орттирилган ва индивидуал (масалан, очлик, ташналик) ёки гуруҳий (насл ғамини ейиш ва бошқалар) эҳтиёжларни қондиришга қаратилган фаол ҳаракатларни бажаришга ундайди.
Мотивлар кураши (лот.motivus-ҳаракатчан) - ўзига маъқул бўлган қарор қабул қилиш учун шахснинг иродавий ҳаракатлар босқичи.
Муаммоли вазият - билиш эҳтиёжини қондиришда тафаккур қилиш шарти бўлган психологик вазият.
Мулоқот - икки ёки ундан ортиқ одамларнинг ўзаро бир-бирига бўлган муносабати, муомаласи.
Объект- (лот.obgiactum-буюм, нарса)-ташқи моддий дунёнинг бир қисми, субъектнинг билиш ва фаолият предмети.
Психик тараққиёт - вақт ўтиши билан инсон онгида, психикасида миқдорий, сифат ва таркибий ўзгаришлар.
Психологик тренинг – ўзаро муомала маданиятини ривожлантиришга йўналтирилган руҳий-психологик ишларнинг фаол усули. Перцептив ва иш жараёнидаги муомала тренинглари мавжуд.
Реакция (лот.re-қарши,actio-ҳаракат) - организмнинг ташқи ва ички таъсиротларга қайтариладиган жавоб ҳаракати.
Реакция вақти – стимул юзага келишидан бошлаб реакция бошлангунга қадар ўтадиган вақт.
Реаллик - инсон онгидан ташқари мавжуд бўлган объектив воқелик.
Регрессия – хулқ-атворнинг жуда содда, баъзан инфантил ҳолатга қайтиши
ривожланиши
Редукция (лот.reductio-ўз ҳолига қайтариш) - аъзоларнинг оддийлашиш томонга
Салбий ҳислар - объектив воқеликка бўлган ва ўзаро муносабатимиздан келиб чиқадиган ёқимсиз кечинмалар.
Табиий эксперимент (лот.experimenum-синов, тажриба) - ўйин, меҳнат ва ўқув фаолиятини текширилувчига сездирмасдан психологик ўрганиш усули.
Тест (инг.test-текширмоқ) - психологик стандарт синов. Бу синов натижаларига кўра синалаётган шахснинг тўлиқ ёки айрим психофизиологик хусусиятлари, шунингдек, билим, малака, кўникмалари тўғрисида хулоса чиқарилади.