Chiziqli tenglamalar sistemasining yechishning Gauss usuli Reja: Kirish. Asosiy qism


Download 0.76 Mb.
bet2/7
Sana18.06.2023
Hajmi0.76 Mb.
#1554524
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Chiziqli Gauss usuli

n O‘LChOVLI ARIFMETIK FAZO
Matritsalarning satrlari va ustunlari orasidagi bog‘-lanishlarni o‘rganish maqsadida R" dagi (R — haqiqiy to‘plami) vektorlar ustida amallar kiritib, ularning xos-salarini o‘rganamiz.
Agar va koordinata-
lari haqiqiy son bo‘lgan p o‘lchamli vektorlar bo‘lsa, uщbu (Xj + yv x2 + yv x + up) vektor ularning yig‘indisi deb ataladi va X + Uorqali belgilanadi. Barcha koordinata-li nolga teng bo‘lgan (0, 0, 0) vektor nol vektor deb ataladi va 0 (ko‘pincha 0) orqali belgilanadi.
Haqiqiy sonlarni qo‘shish amalining xossalaridan vektorlarni ko‘shish amalining kuyidagi xossalari be-vosita kelib chiqadi:
flj) har qanday uchta vektorlar uchun
(assotsiativlik)
a2) har qanday vektor uchun

a3) har qanday vektor uchun

tengliklarni qanoatlantiruvchi Uvektor mavjud; bu vek­tor bo‘lib, X ga qarama-qarshi vektor deyiladi va -X orqali belgilanadi.
a4) har qanday vektorlar uchun
(kommutativlik). Bu xossalar to‘plam qo‘shish amaliga nisbatan kommutativ guruh hosil qilishini ko‘rsatadi. Agar va bo‘lsa, ushbu
vektor Xvektorning songa ko‘paytmasi deyi­ladi va XX orqali belgilanadi.
Xaqiqiy sonlarni ko‘paytirish amalining xossalari­dan vektorni songa ko‘paytirish amalining kuyidagi xos­salari bevosita kelib chikadi:
6j) har qanday vektor uchun
1 >X=X;
b2) har qavday sonlar va vektor uchun

b3) har qavday va uchun

4) har qanday vektorlar uchun

K" to‘plam vektorlarni ko‘shish va vektorlarni songa ko‘paytirish amallari bilan birga l - o‘lchamli arifmetik fazo deyiladi.
Berilgan vektorlar va
sonlar uchun ushbu + +...+ sXk vektor Xv X1, ' Xk vektorlarning sr s2, s. koeffitsiyentli chizikli ifodasi (kombinatsiyasi) deyiladi. Agar U vektor Xv X^, Xk vektorlarning biror chizikli ifodasiga teng bo‘lsa, u Xv X2> Xk vektorlar orqali chiziqli ifodalanuvchi deyiladi.
Agar Xv X2, Xkvektorlar tizimi uchun ushbu

tenglikni qanoatlantiruvchi kamida biri noldan farkli bo‘lgan Cj, cv sk sonlar mavjud bo‘lsa, bu vektorlar tizimi chizikli boglangan deyiladi. Masalan, nol vek-torni yoki ikkita bir xil vektorni o‘z ichiga oluvchi R" dagi ixtiyoriy chekli vektorlar tizimi chizikli boglan­gan.
1-teorema. Xl, Xz, Xk vektorlar tizimi chizikli bog‘langan bo‘lishi uchun bu tizimdagi biror vektorni bosh-
qalari orqali chizikli ifodalash mumkinligi zaruriy va kifoyaviy shartdir.
I s bot. Xv Xk vektorlar chizikli bog‘langan
bo‘lsin. U holda kamida biri noldan farkli bo‘lgan sr s2, sk sonlar mavjudki, s1X1 + s2X2+...+skXx = 0. Bu sonlar ichida noldan farqlisis.bo‘lsin. U holda yuqori-dagi tenglikdan ushbu

tenglik, ya’ni Xi vektorning boshqalari orqali chizikli ifodalanganligi kelib chiqadi.
Endi, aksincha, Xv X1, Xk vektorlarning birortasi, masalan X., boshqalari orqali ifodalangan bo‘lsin.

U holda Bu yerda
deb olsak, bo‘lgani uchun Xv X2, Xk tizim chizikli bog‘langan.
Bu teoremadan quyidagi natija kelib chiqadi. Agar biror vektorlar tizimi chizikli bog‘langan kiyem tizimiga ega bo‘lsa, bu tizimning o‘zi ham chizikli bog‘langan bo‘-ladi.
Chizikli bog‘lanmagan vektorlar tizimi chiziqli erkli tizim ham deb ataladi. Shunday kilib, agar tizim uchun har qanday ushbu

ko‘rinishdagi tenglikdan sg = s2 = ... = sk =0 tenglik ke­lib chiqsa, bu tizim chizikli erkli bo‘ladi. Ravshanki,


Download 0.76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling