D lutfullayeva, R. Davlatova, M. Saparniyazova

Morfemalarning turlari
1-amaliy ish. “Tushunchalar tahlili” metodi orqali mavzuga 
oid tayanch tushunchalarga izoh bering. 
0 ‘qituvchingiz bergan 
qo‘shimcha ma’lumotlami 3-ustunga yozib oling.
1
2
3
Tushunchalar
Izohi
Qo‘shimcha ma’Iumotlar
Omonim affikslar
Sinonim affikslar
Antonim affikslar
Morfologik qayta bo 'linish
Soddalashish
Diaxron asos
Affiksal pleonazm
Affiksal polisemiya
2-amaliy ish. Berilgan matnda qoilangan affiks morfemalarga tavsif 
bering. Qo‘shimchalaming asosga qo‘shilish tartibiga diqqat qiling.
Adabiyot nihoyatda murakkab bir ijodiy jarayondir. U tinimsiz 
mehnat, tajriba, izlanish, soatlarcha xayol surish, odamlar ichiga borish, 
о ‘ylash, manbalarni izlash, о ‘qish, hayajon va ba ’zan nihoyatda bosiqlik 
bilan yozish, qayta ко ‘chirish, tahlil, imloni to ‘g ‘rilash va yana yozish, 
qidirish demakdir. Adabiyotimizning katta avlodi go'yo qora ish deb 
atalgan mehnatdan hech qachon qochishgan emas. Oqsoqollarga hurmat, 
yoshlarga mehribonlik haqiqiy yozuvchilarga xos fazilatlardan biridir.
(Mirmuhsin)
3-amaliy 
ish. 
KEYS: 
“Muammoli 
vaziyat” 
jadvali.
Morfemaning turlari bo‘yicha mavjud nazariy qarashlami solishtiring.
10

---

Keys mavzusi: Morfemaning ifoda jihatiga ko‘ra turlari: o'zak 
morfema va affiks morfema; so z morfema va affiks morfema, yetakchi va 
ко 'makchi morfema yoki affiks, affiksoid, leksik tabiatli morfemamil
A.Nurmonov, A. Sobirov, 
N. Qosimova. Hozirgi o ‘zbek 
adabiy tili (Akademik 
litseylar va kasb-hunar 
kollejlarining 
1-bosqich talabalari uchun 
darslik). -T o sh k en t, 2010. 
116-120-b.
Sh.Rahmatullayev. Hozirgi 
o ‘zbek adabiy tili.
- Toshkent, 2006. 
108-109-b.
Х,ожиев А. Узбек 
тили морфологияси, 
морфемикаси ва суз 
ясалишининг назарий 
масалалари. 
-Т о ш кен т: Фан, 2010. 
42-6.