Dars №1 Darsning mavzusi: Kirish Darsning maqsadlari

Uyga vazifa: Mavzuni o`qib organish

Ko`rildi: O`TIBDO`: _______________

Fan: Biologiya . 9^A,B- Sinf. Sana :_______________ DARS № 25
Darsning mavzusi: 22­§. Uglevodlar. Nazorat ishi - 3.
Darsning maqsadlari:A) Ta`limiy: O`quvchilarga uglevodlar haqida tushuncha berish. B) Tarbiyaviy: O`quvchilarni vatanga muhabbat ruhida tarbiyalash V ) Rivoj lantiruvchi: O`quvchilarda mustaqil fikrlash qobiliyatini rivojlantirish
Kompetensiyaviy maqsad : O`quvchilar uglevodlar haqidagi bilimlarga ega bo`lishi.
Dars turi: A) amaliy mashg`ulot darsi Dars uslubi: a) og'zaki b) test sinovi
Darsning usuli: suhbat, bahs, muzyorar , test olish.
Darsning jihozi: Darslik, ko`rgazma, kompyuter, DARSNING BORISHI:;

№	Reja asosida dars bosqichlari	Saflangan vaqt
1	Tashkiliy qism, sinfda psixologik iqlim yaratish	3 minut
2	O`tilgan mavzuni so`rash	5 minut
2	Yangi mavzuni tushuntirishi va test sinovi	30 minut
3	Mustahkamlash va baholash	5 minut
4	Uyga vazifa berish	2 minut

Uglevodlar tabiatda keng tarqalgan organik birikmalar bo‘lib, ular umumiy Cn(H₂O)mformula bilan fodalanadi. “uglevod” atamasining nomi tarkibidagi vodorod va kislorodning o‘zaro nisbati xuddi suv molekulasiga o‘xshashligidan kelib chiqqan.
uglevodlar tirik organizmlar hayotida muhim ahamiyatga ega birikmalardir. ular oqsillar, nuklein kislotalar va yog‘larni hosil bo‘lishida alohida ahamiyatga ega. uglevodlarning ko‘pchiligi o‘simliklarda zaxira modda sifatida to‘planadi. Masalan, paxta tolasini, kanop o‘simligi po‘stlog‘ini sellуulozadeb ataluvchi polisaxarid tashkil qiladi. kraxmal esa o‘simliklarning ildizmevalarida, tugunaklarida va donli o‘simliklarning rug‘larida zaxira modda sifatida to‘planadi. Uglevodlar oddiy va murakkab bo‘ladi. oddiy uglevodlar monosaxaridlar, murakkab uglevodlar esa polisaxaridlardeb ataladi.
Disaxaridlar. Ikkita monosaxariddan tashkil topgan birikma disaxaridlardeb ataladi.
Uglevodlar hujayraning asosiy energetik manbai hisoblanadi. 1 gramm uglevod parchalanganda 17,6 kJ energiya ajralishi aniqlangan. O‘simliklarda kraxmal, hayvonlarda glikogen zaxira modda sifatida hujayralarda to‘planadi va bu moddalar ozuqa hamda energiya zaxirasi vazifasini o‘taydi.
NAZORAT ISHI-3
Mavzu: Hujayraning kimyoviy tarkibi. Nazorat shakli: Test sinovi.
1. Hujayra tarkibiga kiruvchi biogen eiementlar nechta? A. 70 ta.B. 75 ta. C. 77 ta. D. 80 ta.
2. Hujayra massasining 98 % ini tashkii etuvchi elementlarni belgilang.
1. K. 2. Na. 3. O,. 4. P. 5. C. 6. S. 7. N2. 8. H2. 9. Fe. 10. Ca.B. 2, 3, 5, 6. C. 3, 5, 7, 8 D. 3, 4, 5, 7
3.Suyak to'qimasini hosil qilishda va ularning ta'minlashda ishtirok etuvchi elementlarni belgilang.A. Ca, К. B. Na, К. C. Mg, Fe.
4. Dipol molekulani aniqlang. A. Suv. B. Oqsil C. Lipid
5.Tiroksin gormoni tarkibiga kiruvchi mikroelementni aniqlang. A. Yod. B. Brom. C. Ftor. D. Molibden.
6.Tuzilmalar hosil qiluvchi biopolimerlarni aniqlang.
A. Oqsil, polisaxarid. B. Nuklein kislota, lipid. C. Uglevod, lipid. D. Uglevod, nuklein kislota.
7.Oqsillar gidroliz qilinsa qanday moddalarga parchalanadi?
A. Nukleodlar. B. Aminokislotalar. C. Fermentlar. D. Monosaxaridlar.
8.Oqsil molekulalari qanday shaklda bo'ladi?A. Ipsimon.B. Yumaloq. C. Tuxumsimon. , A va В javoblar to'g'ri.
9.Oddiy oqsillarni aniqlang. 1. Albumin. 2. Nukleoprotein. 3. Xromoprotein. 4:^lobulin. 5. Lipoprotein. A. 1,4. B.2,3. C. 3,4. D. 1,5.
10.Xromoproteinlarga mansub oqsilni aniqlang.A. Insulin. B. Gemoglobin. C. Lipoprotein. D. Albumin.
11.Sitopiazmaning doimiy bo'lmagan tuzilmasi nima deb ataladi?A. Yadro.B. Organoid.C. Kiritma.D. Sitoplazma.
12.Kimyoviy birikmalar va qattiq zarrachalar hujayra ichiga qanday yo'llar
bilan o'tadi? AFagotsitoz. B. Yarim o'tkazuvchanlik. C. Diffuziya. C. Pinotsitoz.
13.Yadroning bo'yoqlar yordamida bo'yaladigan donador va to'rsimon
tuzilmasi nima deb ataladi? A. Sentromera. J. Xromatin. C.Yadrocha. D. Yadro shirasi.
14.Eukariot organizmlarni aniqlang. A. Infuzoriya tufelka. B. Achitqi bakteriyalar.C. Ossilatoriya. D. Nostok.
15. Somatik hujayradagi xromosomalar to'plamining miqdoriy va sifatiy belgilari yig'indisi nima deb ataladi? A. Genotip. B. Kariotip. C. Genom. D. Fenotip.