6.5. Narx belgilash Narx firma uchun bozordan keladigan asosiy signal. Shunga qarab
firma o‘z ishini tashkil etadi. Narx o‘zi nima?
Narx bozorda tovar birligi uchun beriladigan pul miqdori bo‘lib, bu firmaning sarf-xarajatlarini qoplash va foyda olib ishlashi uchun yetarli bo‘lishi kerak. Firmaning foyda-zarari ko‘p jihatdan narxga bog‘liq bo‘lganidan
tovarga qanday narx qo‘yib uni bozorga chiqarish firma uchin g‘oyat
muhim.
Narx strategiyasi firmaning narx o‘rnatish sohasida qanday yo‘l
tutishini belgilaydi. Narx belgilashda firma o‘zining manfaatini va
tashqi muhitni hisobga oladi. Narx korxonaning xarajatlarini qoplab,
foyda olish imkonini berishi zarur. Bundan tashqari, firma tovarini
savdo tashkilotlari sotganda, ular ham xarajatlarini qoplab foyda olish
kerak bo‘ladi. Davlat narxlarini chegaralab qo‘yishi mumkin. Firma
narx belgilashda shu chegaradan chiqa olmaydi. Firma tovarni
iste’molchilarga sotganda ularning talabi bilan hisoblashishi kerak. U
o‘z tovarining narxi bilan bozorga chiqadi, bozorda esa raqobatga
duch keladi. Firma raqiblar narxini nazarda tutishiga to‘g‘ri keladi.
Xullas, firma tovarining narxiga tashqaridagi to‘rtta kuch ta’sir etishi
quyidagi chizmada ko‘rsatilgan:
60
Iste’molchilar talabi va xarid qobiliyati
Savdo tashkilotlari
manfaati
Firma tovari narxi
Bozordagi raqobat
Davlatning narx siyosati
