Darslik. O‘zr oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, O‘rta maxsus, kasb- hunar ta’limi markazi. Qayta ishlangan 5-nashri.Ò

Тovarning  sifati  uning  insonga  naflilik  keltiruvchi  xusu-
siyatlarining yig‘indisi bo‘lib, unga bozordagi xaridor baho beradi.
Тovarning hayotiy sikli — bu tovar loyihasi yaratilishidan boshlab
tovarning  bozorga  kirib  kelishi  va  undan  chiqib  ketishiga  qadar
bo‘lgan vaqtni o‘z ichiga oladi.
Tovarning sotilishi
Foydaning  o‘zgarishi
A nuqtada tovar bozorga kirib kelsa, B nuqtada uning sotilishi
ko‘paya boradi va C nuqtaga kelib bu avjiga chiqadi, so‘ng D nuqtadan
uning  sotilishining  qisqarishi  seziladi. Shunga  binoan  foyda  oldin
A
B
B
C
A
E
E
D
C
D

---

59
ortib, so‘ngra kamayadi. Firma tovar sotilishi qisqarishini seziboq
tovar  umrini  cho‘zishga  kirishadi,  bunga  uni  modernizatsiyalash
(takomillashtirish) orqali erishiladi. Тovarga yangiliklar kiritiladi, sifati
oshiriladi, chiroyi kuchaytiriladi, qulayligi va xavfsizligi oshiriladi,
natijada tovarning sotilishi ortib, umri uzayadi. Biroq tovar bozorda
abadiy yashamaydi, unga talab so‘nadi, talab yangi tovarga ko‘chadi.
Shu bois tovar strategiyasida yangi tovarni yaratish ham mo‘ljallanadi.
Тovar yangi bo‘lishi uchun uning sifatiga katta yangiliklar kiritilishi
va buni xaridorlar his etib qabul qilishlari kerak bo‘ladi.Shuni inobatga
olib firmalar yangi tovarlar chiqarish loyihalarini oldindan yaratadilar.
Mashhur avtomobil kompaniyalari, masalan, 4—5 yildan so‘ng talab
etiladigan avtomobil modelini oldindan tayyorlab qo‘yadilar. Yangi
tovarlarga ham tovar belgilari qo‘yiladi.
Ular  boshqalardan  ajralib  turishi,  sodda,  jozibali  va  muayyan
firmaga rasman biriktirilgan bo‘lishi talab qilinadi. O‘zga firmalar
nomi va tovar belgilaridan foydalanib g‘irromlik qilish marketingda
rad etiladi.