Davlat shakllari ( boshqaruvi, tuzilish shakli, siyosiy rejimi va funktsiyalari).
Darsning maqsadi:Talabalarga davlat shakllari va ularning hilma-hilligi ularning o’zgarishi va rivojlanishiga ta'sir qiluvchi omillarni tushuntirish.
Darsning ko’rgazmasi: Davlatning shakllari, boshqaruv shakllari, tuzilish shakli, siyosiy tartibi chizmalari.
Asosiy so’z va tayanch tushunchalar: Davlat shakli-siyosiy hokimiyatni uyush tirish elementlari, siyosiy rejim-davlat idora usuli, monarxiya unoncha) yakkahokimiyatchilik,dispotiya-cheklanmagan hokimiyat. Davlat funktsiyasi,davlat vazifalari, Davlat funktsiyalarini tasniflash asoslari (mezonlari) tashqi funktsiyalar,ichki funktsiyalar, doimiy va muvaqqat funktsiyalar, iqtisodiy, mudofaa funktsiyalari.
Parlament – (ingl.Gapirmoq) – qonun chiqaruvchi oliy vakolatli organ. O’zbekiston Respublikasi parlamenti – bu Oliy Majlisdir.
-Prezident – (lot. – oldinda turuvchi) – idora usuli respublika bo’lgan davlatlarda davlat boshlig’i. Shuningdek, jamoat va ilmiy muassasalar, tashkilotlar va shu kabilarda saylab qo’yiladigan rahbar, rais.
-Respublika – (lot. – umumiy ish) – davlatni idora qilish (boshqarish) shakli bo’lib, unda davlatni saylab qo’yilgan kishilar boshqaradi
-Unitar – (lot. Uniya – birlik) – yagona. Davlatning tuzilish shakli bo’lib, muayyan ma'muriy hududiy bo’linishga ega bo’ladi. Biroq bu mustaqil hududlar (tumanlar, viloyat, kontonlar) davlat suverenitetiga ega bo’lmaydi.
-Federatsiya – (lot. Ittifoq, birlashma) – davlatning tuzilish shakli bo’lib, uning asosi – ikki yoki bir necha mustaqil davlatning bitta ittifoq davlatga birlashishdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |
