Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish oliy va o ‘rta maxsus ta'lim vazirligi

badiiy adabiyot taraqqiyotida uning boshqa san’at turlari bilan o'zaro 
aloqasi ham katta o'rin tutadi (bu haqda ilgari to'xtalganmiz).
Adabiyotshunoslik oldida turgan muhim muammolardan biri 
adabiy jarayonni davrlashtirish masalasidir. Bu masalada 
turli 
qarashlar mavjud bo'lib, bu turlichalik ikkita asosiy ko'rinishga ega: 
birinchi guruh adabiyotni davrlashtirishda ijtimoiy-tarixiy sharoitga 
asoslansa, ikkinchi guruh adabiyotni faqat adabiy hodisalar, badiiy- 
estetik tamoyillardan kelib chiqqan holda davrlashtirish lozim, deb 
hisoblaydi. Bu o'rinda har ikki tomonni ham to'la yoqlash yoki to'la 
inkor qilish maqbul emas, aksincha, o'rtaliq mavqeni egallash 
to'g'riroq bo'lur edi. Chunki, ijtimoiy-tarixiy sharoitdagi 
o'zgarishlar adabiyotda sezilarli darajada aks etmagan davrlar 
bo'lganidek, ular juda kuchli iz qoldirgan davrlar ham bo'lishi 
tabiiy. Deylik, insonning ijtimoiylashuv darajasi kuchli bo'lmagan 
davrlarda(XIX asrgacha, bizda XX asrgacha) ijtimoiy-tarixiy 
sharoitdagi o'zgarishlar adabiyotda har vaqt ham yaqqol ko'zga 
tashlanmaydi, keyingi davrlarda esa izsiz ketgan o'zgarishning o'zi 
yo'qdek. Demak, davrlashtirishda ijtimoiy-tarixiy sharoitni e’tiborga 
olish va shu sharoitning adabiyotga ko'rsatgan ta’sirini yaqqol 
ko'rsatish zarur bo'ladi.
Adabiy jarayonni davrlashtirishda adabiy davr, asr, adabiy avlod 
tushunchalarini ajratish mumkin. Shuni aytish kerakki, bundagi 
vaqt astronomik vaqtga har vaqt ham to'g'ri kelmaydi. Eng katta 
bo'linish sifatida davmi olsak, o'zbek adabiyotida uchta katta davmi 
ajratish mumkin:
1) eng qadimgi adabiyot davri;

---