Dilnavoz Yusupova

Ijodiy faoliyati 
I. She’riy to‘plamlari 

«Hayot varaqlari» (ilk she‘riy to‗plami, 1932) 

«She‘rlar» 

«Qizlar qo‗shig‗i» (1938) 

«Uni Farhod der edilar» (1943) 

«Hijron kunlarida» (1944) 

«Dalada bir kun» (1948) 

«Tong qo‗shig‗i» (1953) 

«Yuragimga yaqin kishilar» (1958) 

«Kuylarim sizga» (1965) 

«O‗ylar» 

«Shalola»
II. She’rlari 

«Nevara» (Ulug‗bekka) – 7 tuyg‗u tarannumini o‗z ichiga olgan «Aziz 
tuyg‗ular» nomli turkumga kirgan she‘r. Bahor chog‗i yozuv stolida o‗tirgan 
lirik qahramonning xayollarini dabdurustdan to‗zitib xonaga nevarasi kirib 

---

356 
keladi. She‘r bitilayotgan qog‗ozdan olib varrak yasaydi va uni osmonga 
uchiradi. Nevarasining xatti-harakatlarini kuzatib turgan shoira uning ko‗rinishi, 
qiliqlarida vafot etib ketgan bobosi (o‗zbek xalqining atoqli shoiri Hamid 
Olimjon)ga o‗xshash jihatlarni ilg‗aydi va beixtiyor aziz xotiralarga beriladi.

«Bog‗lar qiyg‗os gulda». She‘r ramziy ma‘noga ega. Unda tasvirlangan 
«bir kaft bog‘», yaxlit bir manzil – Vatan bo‗lib, unda turlicha tarovat, turli bo‗y 
tarqatuvchi daraxtlar bor. Ularning har biri o‗zicha ko‗rk, o‗ziga xos meva-yu 
hosil beradi. Go‗yo har bir daraxt – bir-biriga o‗xshamaydigan millat va elatlar. 
Har birining o‗z tarixi, o‗z urf-u odatlari, yashash tarzi bor. Lekin ular bitta 
bog‗da – bir maskanda, ya‘ni bir Vatanda – O‗zbekistonda jam bo‗lganlar.

«Men o‗tgan umrga». She‘r lirik qahramonning havas qilsa arzigulik 
hayot yo‗li haqidadir. O‗zbek ziyolilarini qatag‗on qilish siyosati avj olgan 
o‗tgan asrning 30-yillarida shoiraning akalari ham qamoqqa olingan. Turmush 
o‗rtog‗i Hamid Olimjon qoralangan. 1944-yili u avtohalokatga uchrab o‗ttiz 
besh yoshida fojiali halok bo‗ladi. Shundan so‗ng Zulfiya ikki go‗dak farzandini 
yolg‗iz o‗zi tarbiya qilib, og‗ir yillarda matonat va sadoqat bilan umr kechirdi. 
Shoira har tong umid bilan, ilhom, ijod bilan kechgan umrini – ma‘naviy umrini 
aziz biladi. Odmi, oddiy libos kiydimi yoki gohi och, gohi to‗q yashadimi, 
bularga parvo qilmadi. Hayotidagi eng muhim deb bilgani yurak boyligi, ya‘ni 
xotiralari, ezgu tuyg‗ularini asradi.

«Bahor keldi seni so‗roqlab...» 

«O‗g‗lim, sira bo‗lmaydi urush» (1945) 
III. Poemalari 

«Quyoshli qalam» 

«Mushoira» (1958, Hindiston bilan bog‗liq) 

«Xotira siniqlari» (1995) 

---

357