Dinlari tarixi

O‘ZBEKISTONDA DAVLAT VA DIN 
MUNOSABATLARI
O‘zbekistonda o‘z mohiyati, mazmuni va huquqiy 
asoslariga ko‘ra din davlatdan ajratilgan hamda vijdon 
erkinligi, konfessional bag‘rikenglik tamoyili mustah-
kamlangan. Mamlakatimiz Konstitutsiyasida diniy tash-
kilotlar va birlashmalar davlatdan ajratilganligi hamda 
qonun oldida tengligi qayd etiladi. Shu bilan birga 
davlat diniy birlashmalarning faoliyatiga aralashmasligi 
belgilab berilgan. 
Mazkur masala O‘zbekiston Respublikasining «Vij-
don erkinligi va diniy tashkilotlar to‘g‘risida»gi Qo-
nuni mazmunini tashkil etadi. Bu esa mamlakatimizda 
davlatning diniy ishlarga, dinning esa davlat ishlariga 
(qonun hujjatlarida ko‘rsatilgan holatlar bundan mus-
tasno) aralashmasligini anglatadi. Shu bilan birga Aso-
siy Qonunimizda davlat o‘z hududida istiqomat qiluv-
chi barcha millat va elatlarning tillari, urf-odatlari va 
an’analari hurmat qilinishini ta’minlaydi, ularning rivoj-
lanishi uchun sharoit yaratadi, deb ta’kidlanadi.
Diniy tashkilotlar qaysi konfessiyaga taalluqliligi-
dan qat’i nazar, bir xil huquqiy maydonda faoliyat olib 
Diniy tashkilot-
lar va birlash-
malar davlatdan 
ajratilgan hamda 
qonun oldida 
tengdirlar. Davlat 
diniy birlashma-
larning faoliyati-
ga aralashmaydi.
O‘zbekiston
Respublikasining 
Konstitutsiyasi, 
61-modda
1995-yil oktabr oyida Toshkent shahrida «Bir samo ostida» shiori bi-
lan xalqaro musulmon-xristian konferensiyasi, 1996-yil noyabrda Rus 
pravoslav cherkovi Toshkent va Markaziy Osiyo yeparxiyasining 
125 yilligi tantanalari o‘tkazildi.
TARIXGA NAZAR

---

21
boradilar. Diniy birlashmalar faoliyatini tashkil etish 
ularning ichki ishi hisoblanadi va davlat nazoratidan xo-
lidir.
Diniy tashkilotlar davlatdan ajratilgan bo‘lsa-da, 
din jamiyatdan ajratilmagan. Chunki, har qanday dinga 
e’tiqod qiluvchi fuqaro jamiyatning tarkibiy qismi va 
shu sababli din fuqarolik jamiyatida o‘z mavqeyiga ega.
O‘zbekiston Respublikasi demokratik prinsiplar-
ga sodiqligining ifodasi sifatida davlatning din va di-
niy tashkilotlar bilan o‘zaro munosabatlarida quyidagi 
prinsip larga amal qilishini e’lon qildi: 
• 
dindorlarning diniy tuyg‘ularini hurmat qilish; 
• 
diniy e’tiqodlarni fuqarolarning yoki ular uyush-
malarining xususiy ishi deb tan olish; 
Berilgan rasmlar va quyidagi matn asosida mamlakatimizdagi din va 
davlat munosabatlariga ta’rif bering. 
Bugungi sessiya ishtirokchilariga BMT Bosh Assambleyasining 
«Ma’rifat va diniy bag‘rikenglik» deb nomlangan maxsus rezolutsiyasi-
ni qabul qilish taklifi bilan murojaat qilmoqchiman. 
Bu hujjatning asosiy maqsadi – barchaning ta’lim olish huquqini ta’min-
lashga, savodsizlik va jaholatga barham berishga ko‘maklashishdan iborat.