Ҳадис сўзининг араб тилидаги луғ авий маъноси “сўз”, “янги”, “суҳбат”, “ҳикоя”, “ривоят” маъноларини
англатади. Унинг истилоҳий маъноси Муҳаммад пайғ амбарнинг айтган сўзлари, қилган ишлари ва
тақрирлари, яъни кўриб қайтармаган ва қўллаб-қувватлаган ишларидир;
Ҳадислар икки қисмдан: айнан хабар берувчи матн ва уни ривоят қилган ровийлар занжири – исноддан
иборат.
Ҳадис икки хилдир:
ал-ҳадис ал-қудсий (бу каби ҳадисда, маъно Аллоҳдан, лафз эса Пайғ амбардан бўлади);
ал-ҳадис ан-набавий (бунда эса, маъно ҳам лафз ҳам Пайғ амбарникидир).
Islom ta'limoti asoslari
• “Kalom”
- gap, suhbat, til, so'zlashuv, nutq, bayon ma'nolarini anglatadi.
• Abu Homid G'azzoliy: «...Chuqur bilimga ega bo'lmagan oddiy musulmonlarning diniy
e'tiqodlarini turli bid'at va noto'g'ri g'oyalardan qo'riqlash uchun kalom ilmini o‘rganish vojibdir».
•
Kalom ilmining vazifasi
• а) diniy e’tiqodlarni qat’iy dalillar bilan isbotlash va ular haqidagi shubha hamda gumonlarni rad
qilish;
• b) insonni aqidada oddiy taqlidchi bo’lishdan har bir e’tiqodga hujjat keltira
olish darajasiga
ko’tarish;
• d) Islomning sof e’tiqodlarini adashgan zalolat ahlining shubha va gumonlaridan himoya qilish.
• IX asrda Qur’on va hadis asosidagi to‘g‘ri aqidani ishlab chiqish zarurati tug‘ildi. Ikki buyuk
alloma Imom Moturidiy va Imom Ash’ariylar bu ishni uddalashdi.
• Abu Mansur al-Moturidiy (870-944) Samarqandning Moturid qishlog‘ida tavallud topib, shu erda
vafot etgan.
• Abi Muso al-Ash’ariy (873-941 ) Basrada tavallud topgan.
Abu Mansur al-Moturidiy Asarlari
«Kitabut tavhid», «Kitabul maqomat», «Kitab rad avoilil adila lil kaobiy», «Kitabul usul», «Ar-rad ala
usulil qaromita», «Kitab taovilot ahli sunna»
Do'stlaringiz bilan baham: