Диссертация Куйсинов rtf

I-bosqich Tashkiliy qism –salomlashish, davomatni aniqlash, dars mavzusi, maqsadi, borishi bilan tanishtirish
II – bosqich - O’quvchilarning bilish faoliyatini tashkil etish. O’tilgan mavzuni so’rash.
TEZ TAYYORLANADIGAN NOAN’ANAVIY O‘G‘ITLARга оид назарий материаллар
Noan’anaviy o„g„itlarni tez tayyorlashning o„ziga xos xususiyati shundaki, bunda qoldiqlar intensiv parchalanish natijasida qisqa vaqt - 6-8 hafta ichida tayyor bo„ladi. Tez tayyorlanadigan noan’anaviy o„g„itlar ishlab chiqarishga quyidagi talablar qo’yiladi:

1. 
   Xom ashyo material bilan maydalangan, keragicha namlik va C:N 20-30:1 bo„lishi kerak.
   
2. 
   Kompostlash ishonchli maydonchalarda olib borilishi va ularning usti teshikchalar qilingan plyonka yoki dag„al organik mulcha material bilan yopilgan bo„lishi lozim.
   
3. 
   Parchalanish tez boshlanishi va shartsiz davom etishi uchun yordamchi birikmalardan foydalanish qabul qilingan.
   
4. 
   Parchalanishni boshqarib borish kerak. Buning uchun temperatura rejimini kuzatib borish lozim. Temperatura 70⁰C va undan ozgina yuqori bo„lishi kerak. Bo„lmasa, yovvoyi o„tlarning urug„lari, zaharli hasharotlar tirik qoladi va o„g„it sifatini pasaytiradi.
   
5. 
   Tez tayyor bo„ladigan noan’anaviy o„g„it ishlab chiqarishni yilning issiq paytida amalga oshirish mumkin.
   
6. 
   Parchalanish jarayonida namlikka talab oshadi. Shuning uchun qo„shimcha suv quyishga to„g„ri keladi. Agarda suv yetishmasa, uyum markazida yonishga o„xshash jarayon yuzaga keladi. Natijada, material oq-bo„z rangdagi infeksion zamburug„ga chalinadi. Uning rangi kulga o„xshaydi va o„g„it sifatini buzadi.
   
7. 
   Kompostlash uyumini teshib turish uni kislorod bilan boyitadi. Bir haftada bir necha marta teshib chiqilsa, o„g„it shuncha tez tayyor bo„ladi.
   

Tez tayyor bo„ladigan noan’anaviy o„g„it to„q jigarrangga ega bo„ladi. Ayrim paytda xom ashyo materialining strukturasi ham bilinib turadi. Ulardan yangi o„rmon tuprog„ining hidi kelib turadi. Ular gumus va oziq elementlariga boy bo„ladi. Shu tufayli ular bilan ko„pincha yozda dehqonchilik va bog„dorchilik ekinlari o„g„itlanadi. Ular ingichka qatlam shaklida mulcha uchun ham ishlatiladi.
Tez tayyorlanadigan noan’anaviy o„g„itlar alohida xom ashyolardan tayyorlanadi. Bunday xom ashyo materiallarga somon, g„o„zapoya, sideral o„simliklar, sabzavot-poliz ekinlari mahsulotlarining qoldiqlari, chuchuk suv loyqasi, to„kilgan barglar, har xil o„g„itlar, urug„siz yovvoyi o„tlar, hovli va ko„cha chiqindisi va boshqalar kiradi.
Somondan tez tayyorlanadigan noan’anaviy o‘g‘it.
Yuqorida aytib o„tilganidek, tuproqni organik moddalar bilan boyitishda qo„shimcha manbalardan foydalanish taqozo etiladi. Bu manbalardan biri somon bo„lib, uni o„g„it sifatida ishlatish maqsadga muvofiq bo„ladi.

Oziqa manbai

Tuproqning biologik faolligini oshiradi


Tarkibi:

Bir qator fermer xo„jaliklari hosil yig„ib olinganidan keyin yerda qolgan somon va ularning poyalarini haydab yuboradilar. Somonning tarkibida o„rtacha 0,5% N, 0,25% P2O5 va 0,8% K2O bo„ladi (4-jadval).
4-jadval