Диссертацияси илмий раҳбар: Д. И. Рўзиева педагогика фанлари доктори, доцент

2-топшириқ. 
Қуйида келтирилган хулқ-атвор усулларининг 
мазмунини шарҳланг ҳамда гуруҳий ишлаш асосида ушбу хулқ-атвор 
усулларини ролли ўйинда ифодалаб беринг! 
Хулқ-атвор 
усуллари 
Мазмуни 
Хулқ-атвор усулларини 
низоли вазиятда кўрсатиб 
беринг 
“рақобатлик” 
“ҳамкорлик” 
“муросалилик” 
“тортишувдан 
қочиш” 
“мослашувчанлик” 
3-топшириқ. Кўп босқичли танлов усуллари. Бунинг учун қуйидаги 
йўриқнома берилади: 1) топшириқлардан бирини танланг ва уни бажаринг; 2) 
ўзингиз учун анча қийин ёки бирмунча осон бўлган, ўзингизга кўпроқ ёққан 
топшириқларни танланг; 3) ўзингизга кўпроқ ёққан топшириқлар орасидан 
ўқитувчи сизни ижобий баҳолаши мумкин бўлганларини танланг; 4) ўзингиз 
учун кўпроқ қийин, анчайин осон туюлган ёки ўзингга кўпроқ ёққан 
топшириқлар орасидан низоли вазиятларни ҳал этишнинг янги усулларини 
қидириш учун топшириқлар ўйлаб топинг. 
3.1-топшириқ. Таниш зиддиятли вазиятда билимларни қўллаш учун 
репродуктив топшириқ. Ушбу низоли вазиятда иштирокчиларнинг 
ролларини ва низоли вазият турини (фаолият, ҳаракатлар ёки муносабатлар 

---

179 
ҳолати) аниқланг. Ушбу ўқитувчининг хатти-ҳаракатларига жавобан бешта 
стратегиядан қайси бирига мурожаат қиласиз?
Вазият. Ўрта мактабнинг ёш ўқитувчиси тасодифан икки ўқувчи 
қизнинг суҳбатини эшитиб қолади: қизлар кулиб, янги ўқитувчининг ташқи 
қиёфаси ва кийимларини қўполлик билан муҳокама қиладилар. Уларнинг 
фикрига кўра, у чиройли кийинишга қодир бўлмаган тиланчи бўлиб кўринади 
- қандай қилиб бундай одам ҳозирги ёшлар орасида обрўга эга бўлиши 
мумкин? Ўзини сездирмасликка ҳаракат қилган ёш ўқитувчи ходимлар 
хонасига қочиб кетди. Эртаси куни у синфга кира олмаслигини тушунади. 
Унинг фикрига кўра, ягона чиқиш йўли ишдан бўшаш учун ариза беришдир ...
3.2-топшириқ. Нотаниш конфликтли вазиятда билимларни қўллаш 
вазифаси. Ушбу вазиятда кейинги воқеаларнинг ривожланишини оғзаки 
равишда (ёзма равишда) келтиринг ва тавсифланг. Агар сиз ўқитувчи 
бўлсангиз, ўқувчининг онасининг сўзларига қандай муносабатда бўлар 
эдингиз? (Жавоб бераётганда, педагогик такт ва касбий одоб-ахлоқ 
қоидаларига оид билимларингиздан фойдаланинг) Ота-оналар йиғилишидан 
сўнг, синф раҳбари, кимё ўқитувчиси ўқувчилардан бирининг онаси - 
серқирра С синф ўқувчисига яқинлашади ва ўғли кимё фанини жиддий 
ўрганиши, боланинг қобилияти ва қизиқиши кутилмаганда юзага чиққанини, 
у ҳамма нарсани тезда англашини, ўзини мавзуга тўлиқ юналтириши 
кераклигини айтади. Ҳайратда қолган она: “Сиз нима ҳақида гапиряпсиз? 
Бўлиши мумкин эмас! У шунчалик дангаса ва аҳмоқ, унга ҳеч нарса қизиқмас 
- шунчаки кун бўйи дўстлар билан юради!"