Дүнья-жүзилик экономикаға интeгрaциялaсыў Xaлық-aралық Вaлютa фoнды, дүнья-жүзиликбaнк

Мәмлекеттиң төлем балансының көриниси (санларшәртли түрде алынған)

Статьялардың аты	Кредит(+)ямасаэкспортлықтүсимлер	Дебет (-) ямасаимпорт ушын шығынлар	Тазакредитямаса тазадебет
Кунделиклиоперациялардың есабы
Товарлар	+185	-260	-75
Сыртқы саўдабалансының сальдосы			-75
Xызметлер	+85	-97	-12
Инвестициялардан алынған дараматлар(процентлер ҳәмдивидентлер)	+28	-20	+8
Трансферт көринисиндеги пулөткизбелери	+ 10	-18	-8
Күнделикли операциялар бойыншабаланс калдығы			-87
Капиталҳәрекетлердиң есабы
Инвестицияларҳәм басқа да орта ҳәм узақ мүддетликапитал	+ 150	-87	+63
Капитал ҳәрекети балансының қалдығы			+63
Күнделикли операциялар ҳәм капилалҳәрекети балансының қалдығы			-24
Рәсмийрезервлерр(алтын.XВФдағы резервлер)	+24		+24

Күнделикли операциялардың тийкарғы статьялары товарлардың экспорты ҳәм импорты болып есапланады.
Олардың парқы болса сыртқы саўда балансының сальдосы деп айтылады.Мысалымызда бул баланс унамсыз, яғный, мәмлекет товарларды шетке алып шыққанға қарағанда көбирек алып келеди(-75).
Күнделикли операциялардың кейинги статьясы - бул xызметлердиң (транспорт, қамсызландырыў, туристлик хызметлер ҳәм басқалар)экспорты ҳәмимпорты болып есапланады.Мысалымызда товарлар менен болған операциялардағы сыяқлы xызметлер менен болғаноперацияларда да мәмлекет шет ел хызметлеринен көбирек пайдаланады, яғный, мәселен, шеттен мәмлекетке келетуғын туристлерге салыстырғанда, мәмлекетте жасаўшылар шетке көбирек барады.
Сондай-ақ,мәмлекеттеги исбилерменлерге шет елтранспорты ҳәм қамсызландырыў хызметлерин көрсетиў көлемиде, шет еллик исбилерменлерге мәмлекеттетранспортҳәм қамсызландырыў компанияларының көрсететуғын хызметлериниң көлемине қарағанда жоқарырақ.Булоперацияларбойынша дабаланс унамсыз калдыққа ийе(-12).
Инвестицияларданкелетуғын дәраматлар процент ҳәмдивидендлер бойынша төлемлерди өз ишине алады. Егер шетке қойылған миллий капиталушын шет ел төлемлери бойынша түсимлер, мәмлекеттиң экономикасына тартылған шет ел капиталы ушын төленетуғын төлемлердиң муғдарынан көп болса, онда таза дәрамат унамлы көриниске ийе болады (+8).
Трансферт коринисиндеги пул өткизбелери усы мәмлекеттиң шет елде жасап атырған пуқараларына төленетуғын напақаларды, иммигрантлардың шет елдеги өз ўз қарындасларына пул өткизбелери, ҳәр қыйлы көринистеги ҳүкиметлик жәрдемлерди өз ишине алады.Буннанкөринип турыпты, шетке жиберилип атырған пул өткизбелериниң муғдары, келип атырғанларға салыстырғанда бираз жокары,яғный, бундай операциялар мәмлекеттеги шет ел валюта резервлерин азайтады(-8).
Күнделикли есаплаўлар бойынша барлықоперациялардың жыйындысы, күнделиклиоперациялардың балансын қурайды. Бизиң мысалымызда ол унамсыз (-87). Бул болса мәмлекеттеимпортоперацияларының нәтийжесинде шет елвалютасына болған талап оныңэкспортоперацияларының тәмийинлейтуғын усынысынан жокары екенлигин билдиреди.Басқаша етип айтканда, бундай жағдайда мәмлекеттиң төлем балансы күнделикли операцияларбойынша жетиспеўшиликке (депицит) ийе.
Макроэкономикалықмоделлерде күнделикли операцияларбалансының қалдығы төмендегише бериледи:
X-М = Xн =Й-(C+1+Г);