Electr xa'm magnetizm lat

Divergentsiyası barlıq waqıtta nolge ten’ bolatıg’ın ku’sh maydanları divergentsiz yamasa 
solenoidallıq maydanlar dep ataladı. Demek magnit maydanı solenoidallıq maydan eken. 
Magnit maydanının’ deregi magnit zaryadları emes, al elektr toqları bolıp tabıladı. 
 
 
14-§. Magnetikler 
Zatlardın’ magnitlik qa’siyetleri. Molekulalıq toqlar. Magnitleniw vektorı. Diamagnetikler, 
paramagnetikler, ferromagnetikler. Para- ha’m diamagnetizmdi tu’sindiriw. 
O’zlerinin’ magnitlik qa’siyetleri boyınsha barlıq zatlardı a’zzi magnitlik ha’m ku’shli magnitlik 
zatlar dep ekige bo’ledi. Bul tu’sinikler olardın’ sırttan tu’sirilgen magnit maydanındlag’ı
magnitlengishlik qa’siyetlerine baylanıslı. A’lbette sırttan tu’sirilgen magnit maydanı denelerge 
ta’sir jasaydı – zatlar magnitlenedi. Basqa so’z benen aytqanda magnit maydanı tu’sirilgende 
zatlardın’ o’zleri qanday da bir magnitke aylanadı. Bul ha’r bir zattın’ o’zine ta’n magnitlik 
qa’siyetlerinin’ bar ekenligin ko’rsetedi ha’m bul ma’seleni tallawg’a o’temiz. 
Zatlardag’ı magnit maydanı. Zatlarda magnit maydanı tek o’tkizgish arqalı o’tiwshi toqlardın’ 
ta’sirinde g’ana emes, al atomlar menen molekulalardın’ ishindegi zaryadlang’an 
bo’lekshelerdin’ qozg’alısının’ na’tiyjesinde de qozdırıladı. Bordın’ yarım klasslıq teoriyası 
boyınsha elektronlar atom yadrolarının’ do’gereginde tuyıq orbitalar boyınsha qozg’aladı 
(planetalardın’ Quyashtın’ do’gereginde aylang’anlıg’ı sıyaqlı). Usının’ menen bir qatarda 
elektronlar planetalar sıyaqlı o’z ko’sherleri do’gereginde de aylanadı (mısalı Jerdin’ 24 saat 
ishinde o’z ko’sheri do’gereginde bir ret aylanatug’ınlıg’ı sıyaqlı). Usınday ishki aylanıw menen 
bazı bir qozg’alıs mug’darı momenti (impuls momenti) baylanısqan bolıp, bunday qozgalıstı 
elektronnın’ spini dep ataydı. Spinge tek elektronlar emes, al atom yadroları da iye boladı. 
Zaryadlang’an bo’lekshelerdin’ orbitalıq ha’m spinlik aylanısları toqlarg’a sa’ykes keledi ha’m 
magnit maydanların qozdıradı. Elektronlardın’ klassikalıq orbitalar boyınsha ha’m o’zlerinin’ 
menshikli ko’sherleri do’geregindegi aylanıwshı qozg’alısları keyinirek kvant meхanikası 
ta’repinen qozg’alıstın’ ulıwmalıraq ha’m abstraktlıq kartinası menen almastırıldı. Bul