Electr xa'm magnetizm lat


magnitlik sin’irgishligi ha’m elektr o’tkizgishligi


Download 1.56 Mb.
Pdf ko'rish
bet96/109
Sana03.02.2023
Hajmi1.56 Mb.
#1153366
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   109
Bog'liq
ELEKTR HA’M MAGNETIZM

magnitlik sin’irgishligi ha’m elektr o’tkizgishligi dep ataladı. 
Materiallıq ten’lemeler Sİ sistemasında bılayınsha jazıladı: 
=
,
=
, =
(M-9a) 
Bul an’latpalardag’ı 
ha’m
ko’beymelerin ortalıqtın’ dielektriklik ha’m magnitlik 
absolюt sin’irgishlikleri dep ataydı. 
(M-1), (M-5) ten’lemeleri magnit maydanının’ o’tkizgishlik ha’m ta’replik toqlar ta’repinen 
payda etiletug’ınlıg’ın an’g’artadı. O’tkizgishlik ha’m ta’replik toqları magnit maydanının’ 
mu’mkin bolg’an derekleri bolıp tabıladı. 
(M-2) menen (M-6) ten’lemeleri elektromagnit induktsiyanı ha’m o’zgeriwshi magnit 
maydanının’ o’zgermeli elektr maydanın payda etetug’ınlıg’ın an’g’artadı. 
(M-3) penen (M-7)-ten’lemeler Kulon nızamına sa’ykes keletug’ın elektr zaryadı payda etken 
elektr maydanın ta’ripleydi.
(M-4) penen (M-8)-ten’lemeler statsionar magnit maydanı ushın Maksvell ten’lemesi bolıp 
tabıladı ha’m olar magnit zaryadlarının’ ta’biyatta joq ekenligin ta’ripleydi. Bul ten’lemeden 
elektr zaryadlarının’ elektr maydanın payda etetug’ınlıg’ı sıyaqlı magnit maydanın payda 
etetug’ın magnit zaryadlarının’ joq ekenligin bilemiz. Sonın’ menen bul ten’lemeden kernewlilik 
nın’ ku’sh sızıqlarının’ basının’ da, aqırının’ da joq ekenliginen derek beredi. Magnit 
maydanının’ ku’sh sızıqları tuyıq boladı yamasa sheksizlikke ketedi. Bunday sızıqlardın’ 
basının’ da (baslang’ısh noqatının’ da), aqırının’ da (tamam bolatug’ın noqatının’ da) joq 
ekenligin anıq. 
(M-9) ha’m (M-9a) materiallıq ten’lemeleri materiallıq ortalıqtın’ qa’siyetlerin esapqa alatug’ın 
maydanlar ha’m toqlar arasındag’ı qatnastı ta’ripleydi. 
Maydan ten’lemeleri superpozitsiya printsipin esapqa alatug’ın sızıqlı ten’lemeler bolıp tabıladı. 
Maksvell ten’lemelrin du’ziwge alıp keletug’ın talqılıwlardın’ hesh qaysısı da bul 
ten’lemelerdin’ durıslıg’ının’ da’lili dep karawg’a bolmaydı. Pu’tkilley jan’a printsipler eski 
teoriya ishinde bolmaydı ha’m sol teoriya tiykarında jan’a printsiplerdi keltirip shıg’arıwg’a da 
bolmaydı. Bunday ko’z-karaslar boyınsha Maksvell ten’lemelerin de keltirip shıg’arıwg’a 
bolmaydı. Bul ten’lemelerge ta’jiriybelerde alıng’an faktlerdi ulıwmalastırıw jolı menen 

Download 1.56 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   109




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling