Elmi redaktor: Rəvcilər: dos. E. N. Kərimo v prof. I. A. Kərimli dos. T.Ş.Şükürov
Download 4.84 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Birbaşa yanaşma
- İmitasiya
- 14 aprel 1991-ci ildən “Əmtəə nişanları beynəlxalq qeydiyyatı haqqında Madrid konvensiyası”
- 1957-ci ilin iyununda imzalanmış və Stokholmda İ967-Cİ ilin 14 iyulda yenidən baxılan
- Saxta mal istehsalçıları tərəfindən müxalifçiliyi dəf etməyə cəhd etmək və rəqabət aparmaq.
- Konfliktdən uzaqlaşmaq və mübarizəyə girməmək.
Lazımi uyğunlaşma - bu konkret xarici bazarın istehlakçı tələblərinin marketinq tədqiqatı ilə öyrənilməsi yolu ilə əmtəənin çatdırılmasıdır. Beynəlxalq strategiya, firmanın adi ixrac fəaliyyətindən bununla fərqlənir. Ümumilikdə beynəlxalq marketinq praktikasında bir qayda olaraq, lazımi və məcburi adaptasiyanın birləşdirilməsi məqsədəuyğundur. Belə bir qənaətə gəlmək olarmı ki, beynəlxalq marketinqin, əmtəə siyasəti üçün hansı strategiya daha qəbul ediləndir? Hər şeydən öncə, əmtəənin standartlaşdırma və uyğunlaşmasının rasional bağlılığı, öz növbəsində belə öhdəliyi yerinə yetirmə qabiliyyəti olan çevik sənaye xətlərinin öyrənilməsi vacibliyinə çağırır. Beləliklə, əmtəə siyasətində 3 istiqamət ola bilər: 1)
Təklif olunmuş əmtəə satış bazarından asılı olmayaraq, standartlaşdırılmanm maksimal dərəcəsi ilə, universal əmtəənin hazırlanması (müşahidə edən sənədləşmənin dili, təlimatlar və etiket istisna olmaqla); cihazlar və avadanlıqlar; foto-videokamera, parfumeriya və kosmetika, saatlar. 2)
xarakteristikasına uyğunlaşma modifikasiyası ilə hazırlanmışdı, məsələn, məişət 100
elektrik cihazları, avtomobillər və s. 3)
Hər bazar üçün istehlakçı tələbinin unikallığının nəzərə alınması ilə unikal əmtəələrin hazırlanması. Belə situasiyalarda mümkündür ki, buna oxşar əmtəələrə daxili bazarda tələb olunmur, amma xarici firmanın sifarişi ilə bazara unikal yenilik kimi çıxarılır. Əmtəənin differensialhğmdan standartlaşmaya gedən yolu, onun həyat dövrünün analizində müşahidə olunur. İnkişaf fazasında, differensasiya başlayan zaman hər variantın irəliləməsi üçün kommunikasiya siyasətinin rolu vacibdir. Beynəlxalq həyat dövrünün davam etməsi üçün əmtəə digər ölkənin bazarına çıxanla bilinər. Kamillik fazasında əsas əmtəə markasının standartlaşması haqqında qərar qəbul olunur. Əmtəənin satışının stimullaşması və yüksək qiymət siyasəti həyata keçirilir. Əmtəə yenilikləri: metodoloji yanaşma. Əmtəə siyasətinin əsas problemi - yeni əmtəənin istehsalı və onların yenilənməsidir. Beynəlxalq marketinqdə əmtəə yeniliklərinə iki cür yanaşma mümkündür; birbaşa və zəncirvari.
məskunlaşmış TMK bölmələrinin hamısından bazar haqqında, dəyişən tələbatlar haqqında, rəqiblərin fəaliyyəti haqqında, yeni əmtəə variantların hazırlanması; məhsulların modernləşdirilməsi və ya modifikasiyası haqqında məlumatların yığılmasını təmin edir. Praktikada birbaşa və zəncirvari yanaşmanın eyniləşməsi müşahidə olunur. Özü- özlüyündə birbaşa yanaşma böyük dərəcədə texniki partlayış məsələsi ilə bağlıdır, ancaq daha risklidir, eyni zamanda rəqiblərin işlərini nəzərə almaqla istehlakçı üstünlüklərini üzə çıxarmağa əsaslanmış zəncirvari yanaşma daha az riskli yeniliklərə gətirib çıxarır. Ancaq bu yol inqilabi deyil və texnoloji cəhətdən geridə qalmaya gətirib çıxara bilər. Birbaşa və zəncirvari yanaşmaların bir-birinə uyğunluğu (məsələn, daxili bazarda - birbaşa, xarici bazarda - zəncirvari) əmtəə siyasətində yeniliklərin əsas məqsədini effektiv həll etməyə imkan verir. Məsələn, daimi tədqiqatlar, yeni əmtəənin istehsalı və xarici bazara rəqiblərdən daha çevik və effektiv üsulla çıxarılması və s. Texniki sıçrayışa istiqamətlənən firmalar texnikanın inkişafına və yeni texniki proseslərin öyrənilməsinə birinci dərəcəli əhəmiyyət verirlər. «Artur D.LittI» firmasının məlumatlarına əsasən texnologiyanın strateji rolu 3 istiqamətdə qiymətləndirilir. 1)
Əsas texnologiyalar - firma tərəfindən təsis edilmiş, keyfiyyətə görə onun üstünlüyünü təmin edir və s. 2)
3)
Meydana gələn texnologiyalar - yenidən işləmə ərəfəsində olan və gələcəkdə yüksək rəqabət pozisiyalarmm təmin olunmasına istiqamətlənir. Texnologiyanın bu və ya digər təsnifatın müxtəlif pozisiyalarmda onların öyrənilməsi və arzuolunan effektin alınması imkanları dərəcəsindən asılı olaraq yerləşə bilər. Məsələn, kompüter texnologiyası - avtomobilyığma üçün hakim mövqedə və tekstil sənayesi üçün yeni mövqedə ola bilər. Beynəlxalq marketinq fəaliyyətində öz əmtəəsinin rəqabət bacarığını saxlamaq üçün firmalar daima öz hakim texnologiyalarına nəzarət edir və qiymətləndirirlər. 101
2. Əmtəənin qablaşdırılması Əmtəənin qablaşdırılması, əmtəə siyasətinin əsası kimi beynəlxalq marketinqdə də əsas rol oynayır. Beynəlxalq marketinqdə istehlak mallarının qablaşdırılması standartlaşdırılıb və onun funksiyaları marketinq kompleksində genişləndirilir. Standartlaşmaya əsasən beynəlxalq təşkilatlarla işləyən vahid beynəlxalq qaydalara əsaslanmaq lazımdır (ISO), onun əsasım üç Avropa ölkəsinin bu sahədəki qanunvericiliyi qoymuşdur - Almaniya, Avstriya və İsveçrə. Əsas tələblərə aiddir: - Qablaşdırmanm üzərindəki mətn və sxemlər. Bunlar alıcıya məhsul haqqında informasiya verməlidir (onun kütləsi, həcmi, sayı, istifadəetmə qaydası və saxlama müddəti). Əgər əmtəə sayhdırsa, o zaman sayı və həcmi dairəyə alınmalıdır. •
Qiymətin göstərilməsi (əmtəənin istehsalçısına qablaşmanın üzərində öz qiymətini qoyması qadağan edilir, qiymət yazılan etiketi birbaşa satıcı özü yapışdırır). •
dildə olması vacib olan - üstyazmaları. •
Tütün məmulatı qablaşdırmaları (siqaret çəkmənin zərərli olması haqqında test əlavə olunur). •
uzaq tutulması və s.) Qərbi Avropa ölkələrində, əgər qablaşmanın üzərində beynəlxalq qaydalara əsasən təyinatı yoxdursa, əmtəəni satmaq qadağan olunur. Qablaşmaya olan tələbi nəinki qəbul edən ölkədə, həmçinin tranzit yük daşınan ölkələrdə də bilmək lazımdır. Nəqliyyat tarasmm markalanma qaydalarına riayət etmək lazımdır ( məsələn, xəbərdaredici marka əlavə olunmalıdır). Yükün qablaşdırma və markalaşdmna qaydaları beynəlxalq razılaşmalarda yer alır. •
Təhlükəli məhsulların daşınması haqqında beynəlxalq razılaşmada; •
Təhlükəli yüklər üçün beynəlxalq dəniz kodunda; •
Dəniz yolu ilə daşınmalar zamanı, təhlükəli yüklərin markalanmasına görə beynəlxalq razılaşmada; •
Konkret firma üçün əmtəənin qablaşdırılmasında firma tərzinin, əmtəə markası, əmtəə nişanının əks olunması vacibdir. Bundan başqa, qablaşma üzərində müəyyən şriftlə yazılar yerləşir (The best to you - ze best tu yu-sənin üçün ən əlası). Bütün bunlar nəinki istehsalçı firmanın tanınmasını təmin edir, həm də istehlakçının rəqib analoqları arasında əmtəə seçimini asanlaşdırır, həmçinin pirathğa qarşı mübarizəyə yönəldilir. Saxtalaşmanm əsas üsulları aşağıdakılardır: •
markasının mənimsənilməsi (videokasetlər, musiqi diskləri). •
Kor-koranə köçürmə - məhsulun əsas hissələrinə ayrılması və onun bütöv kopyalanması (cihazlar, avadanlıqlar və elektrik texnikaları). •
istehlakçı malları). •
Qabaqlama - əmtəənin cüzi dəyişdirilməsilə, üzünün çıxarılması (kopyalanması), bununla yanaşı yazılmış əmtəə markasını elə işləyirlər ki, onun səslənməsi, iri kampaniyam xatırladır (Colgate - coalgate (kolqeyt - koulqeyt), Apple - Pine appie (əpl - pinəpl), Panasonic - Pavasenic (Panasonik - Pavasenik), Neskafe - NesskalTee (Ne- skafe - nesskafı). Ancaq bəzi mütəxəssislər bunu mübahisəli sayır və pirathq və 102
üzköçürmə olmadığını sübut etməyə hazır olduqlarını bildirirlər. • Satış prinsiplərinin pozulması - əmtəə nişanının qeydiyyatı üzrə qanunvericiliyə riayət etməməkdir. Piratlıq, adətən məşhur əmtəə markası altında gizlədilir, hansı ki, sahibkarlar bu markanı rəqabət savaşında alətlərdən birinə çevirərək onun imicini yaratmışlar. Bunun qarşısını almaq üçün əmtəə nişanı hazırlanması və onun qorunmasına görə beynəlxalq təcrübəni nəzərə almaq lazımdır. 3. Beynəlxalq əmtəə nişanı praktikasının xüsusiyyətləri Əmtəə markası müəyyən tələbatlara cavab verməlidir ki, bu da bir qayda olaraq, bir çox kampaniyaların çoxillik dünya marketinq təcrübəsindən irəli gəlir. Beynəlxalq marketinq fəaliyyətində bu tələblər ümumiləşdirilir və marketinqin makromühitinə aid olan xüsusiyyətləri nəzərə almaqla aktivləşdirilir. Markalaşdırılmış ad qısa və təkrarolunmaz, tez yadda qalan və mümkün qədər yaxşı keyfiyyət və ya əmtəə haqqında təəssürat yaradan olmalıdır, yəni xarakterik (dəqiq), asan tələffüz edilən,qrafik təsəvvür olunan, yaxşı səslənən və qanuni (məsələn, artıq qeydə alınmış əmtəə markasını təkrarlamamaq), onu təcəssüm etdirən əmtəə ilə bağlılığı əks etdirməlidir. Əmtəə markası istifadə, qeydiyyat və qorunmaq üçün əlverişli olmalıdır. Adındansa, bəzən əmtəənin özü bazara daha tez tətbiq olunur, ancaq əmtəə markaları da əmtəə bazara çıxmamış yaxşı tanınmış ola bilər. Dünya şöhrətli «Koko- Kola» və «Pepsi-kola»nı hətta az inkişaf etmiş ölkələrdə do rəğbətlə qarşılayırlar. «General Motors (ceneral motors) Opel korsa» markası altında öz alman filialının adını istifadə edərək bütün Avropada kiçik minik avtomobilləri satır, amma maşının özü İspaniyada istehsal olunur. İngiltərədə «Ceneral Motors» eyni ilə o avtomobil üçün «Vauxhall Nova» adını istifadə edir, belə ki, «Vaukxhal» kampaniyanın ingilis filialıdır. Qeyd etmək maraqlıdır ki, İspaniyada «Nova» avtomobil istehsal edilir, «Nova» adı isə orada «işləmir» mənasını verir. Kampaniyanın beynəlxalq marketinq fəaliyyətində əmtəə markasının yaranmasında müxtəlif yanaşmalardan istifadə olunur və bu yanaşmalar onun ümumi strategiyasına əsaslanır. 1. Fərdi əmtəə markası. Bu siyasətə «Rountri-Makintoş» kampaniyası riayət etmişdir, belə ki, son bir neçə ildə («Nestle» onu almarmşdan qabaq) məhsulun qablaş- dırmasmda öz firma nişanını qoymağa başlamışdır. «Smarties» (Smartis), «Kit-Kat» və ya «After Eight» (aftə eyt) kimi individuallaşdırılmış əmtəə markaları, baş istehsalçını göstərilmədən işarə olunurdu. Bu kampaniyanı az narahat edirdi. Belə ki, bu əmtəələr keyfiyyətli məhsul idilər və onların adlarının dəyişdirilməsi istehsalçı kampaniya adı ilə neqativ assosasiya yaratmırdı. Belə bir strategiya «Unilever» (yunilever) və «Proeter & Gamble» (Prokter ənd Qembl) kampaniyaları tərəfindən müxtəlif sabun və yuyucu toz növlərinin satışını artırmaq üçün tətbiq olunurdu. Bu kampaniyalar özünün hər sektorunda rəqib əmtəə markasına qarşı rəqabət apararaq beynəlxalq bazarda öz haqqları uğrunda şiddətli mübarizə aparular. 2. Firmanın bütün əmtəəsinin ümumi marka adları. Belə strategiyanı öz «Heinz 57 Varieties» (Heynz 57 Variantiz) əmtəə kolleksiyasına əmtəəsinə pul qoymuş Heynz firması tərəfindən həyata keçirilir. Ancaq buraxılan müxtəlif çeşidli əmtəənin sayı artıq yüzlərcə növə çatmışdır. «57 Varianties» (57 çeşidli) anlayışı fransız filosofu Vo- Iterlə bağlanılır. O, İngiltərəyə səfər zamanı söz azadlığı və dinin 57 dua etmə variantı 103
haqda yüksək fikir söyləmişdir. 3. Qrup marka adları. Adətən belə praktika ayrıca əmtəə tipi üçün şəxsi əmtəə adı lədbiq edən irihəcmli əmtəə vasitəçilərində olur (Vulvort) və «Litllewood» (litevud) ingilis univermaq şəbəkələrində, «Sears» (sirs) Amerika ticarət evi.
markaları ilə yanaşı qoyan «Kellog» (keloq) kampaniyası tərəfindən qəbul olunmuşdur. Belə oxşar obrazda «Ford Motors» kampaniyası, avtomobilin hər əmtəə markası ilə rəftar edir.
üçün xarakterikdir. O, Fransa və İngiltərədən «Carrefour» (keəfou) və İngiltərədəki «İntrnational Stores» (internəşinəl stoures) supermarketləri şəbəkəsi tərəfindən qəbul olunmuşdur. Almaniyada bu fəndi xaricdə istehsal olunan siqaretlərin ticarətində açıq tətbiq etmişdilər. Onun supermarkellərdə satışı, siqaret dövriyyəsinin 40%-ni təşkil edir. Bu da bazarda liderlik edən «Rimstra» kampaniyasını qiymətlərini aşağı salmağa məcbur etmişdir, siqaret kampaniyalarının rəqabəti mövqeyi və tətbiq olunan vergi faizi tütün məmulatlarına olan tələbatı aşağı saldı. Bununla bağlı «Marlbro» «HB» və digər məşhur markalar itirilmiş mövqelərini bərpa etməyə məcbur oldular və istisna qiymətə görə, istisna keyfiyyət təklif etdilər. Beynəlxalq marketinqdə uğurla markanın yaradılması üçün mümkün qədər yerli adlardan, mədəni adətlərdən və milli dilin xüsusiyyətindən istifadə etmək lazımdır. İzah etməyə ehtiyac yoxdur ki, «Fiat Ritmo» niyə Avropada yaxşı satılır, ancaq İngiltərədə o «Fiat Strada» adı altında yaxşı satıla bilmir. «Tide» (tayd) yuyucu tozunun Daniyada satışı bunun Daniya dilində «qadın narahatlığı» mənasını verdiyini ayırd etməyincə baş tutmurdu. Buna baxmayaraq, daniyalılar saç üçün mayeni «Blackheard» (blekhad) hərfi mənada «qara baş» - uğurla ixrac edirlər, ancaq öz ölkəsində bunun başqa mənası var (sızaq səpgisi). Bəzi kampaniyalar marka adı seçimi üçün .xüsusi agentliklərin xidmətlərinə müraciət edirlər, kompyuter tədqiqatı aparırlar. Çətinliklərdən biri xoşagəlməz analogiyaların slenq və yaxud danışıq dilindən olan hər hansısa bir sözə uyğun gəlməsidir. 1983-cü ildə yaponlar öz qeydiyyat dəftərlərinə 3000 ad daxil etmişlər, onlardan 1000-i italyan şəhərlərinin, vilayətlərinin və çaylarının adı olmuşdur. «Esso» kampaniyasının tapıntısı «Sizin benzin bakınızdakı pələng» fransızlar üçün aydın olmadığı üçün yararsız oldu. «Mühərrikdə pələng nə üçün lazımdır?» «Shell» kampaniyası isə «mən Şeli sevirəm» reklam şüan ilə Fransada tərcümədə «Bu odur, hansı ki, mən onu sevirəm» danışıq ifadəsini istifadə etməklə uddu. Bu ifadə fransızlar tərəfindən gözəl qadına qarşı işlədilir, avtomobil mühərriki yağı üçün yox. Ancaq «Shell» və «Cell» sözlərinin eyni səslənməsi onu effektiv etdi.
Qorunmanın bu hissəsinə aşağıdakı sənədlər daxildir: 1983-cü il martın 20-də imzalanmış, 1967-ci ilin 14 iyul redaktəsi - “Sənaye əmlaklarının qorunması üzrə beynəlxalq fransız konvensiyası”. Bu sənəd intellektual sənaye əmlakının qorunmasına yönəlib (ixtiralar, sənaye nümunələri, firma adları, əmtəə nişanı və s.). Konvensiya intellektual əmlakın qorunmasının əsas hüquqlarını sənədləşdirir. Üstünlük hüququ və istifadə qaydaları tətbiq edir. 6-cı başlıq «dünya şöhrətli» əmtəə nişanı anlayışını əmələ gətirir və hansı ölkədə ki, onlar qeydiyyata alınmayıb, orada belə nişanların qorunmasına zəmanət verir, ancaq oxşar malların mənasından 104
qanunsuz istifadə oluna bilər. 14 aprel 1991-ci ildən “Əmtəə nişanları beynəlxalq qeydiyyatı haqqında Madrid konvensiyası” və onun əlavələri-1967-ci ildə Stokholmda imzalanmışdır. Bu konvensiya əmtəə markalarının qorunmasını Cenevrədəki beynəlxalq əmtəə nişanı bürosunda qeydiyyata alınması yolu ilə təyin edir. Bu razılaşmanın iştirakçıları aşağıdakı ölkələrdir; Fransa, Almaniya, İrlandiya, Portuqaliya, İspaniya, İsveçrə, Böyük Britaniya. 1957-ci ilin iyununda imzalanmış və Stokholmda İ967-Cİ ilin 14 iyulda yenidən baxılan “Əmtəənin beynəlxalq təsnifləşdirilməsi və əmtəə nişanı qeydiyyatı üçün xidmətlər haqqında Nissa razılaşması”. Bu razılaşma ilə əmtəələrin vahid təsnifatı və əmtəə nişanı qeydiyyatı üçün xidmət qəbul olunmuşdur. Əmtəə nişanına istisna hüquq sahibkarlara, onun əmtəəsinin markalaşmasmda monopol başlanğıcda istifadə etmək, məhsulun və yaxud qablaşmamn üzərində yazı yazmaq, dövriyyəyə onların satışı yolu ilə «markalı» məhsullar çıxarmaq, satışa və yaxud istənilən digər firmaya təkliflər, eləcə də belə məhsulları onun nişan hüququ olan fəaliyyət göstərdiyi ölkə ərazisinə çıxarmaq, kommersiya fəaliyyətində nişandan reklam vasitəsi kimi istifadə etmək, onu xüsusi reklam materiallarına yerləşdirərək, yazılı və şifahi, eləcə də kommersiya sənədlərində (hesabda, spesifikasiya), firma adlarında, etiketdə və b. imkanları verir. Dünyanın heç də bütün ölkələri intellektual əmlak hüquqlarının qorunması razılaşmalarının iştirakçıları deyillər. Bir çox ölkələr sadəcə qanun pozanların üzə çıxarılmasına və cəza verilməsinə böyük əhəmiyyət vermirlər, daha ciddi cinayətlərlə mübarizə aparmağa üstünlük verirlər. İntellektual əmlakın qorunulması proble- mindəki fikir ayrılıqları bu problemin Uruqvay TTBR konferensiyasında həll etmək imkanını vermədi. Zəif inkişaf etmiş ölkələr öz etirazlarım onunla motivləşdirdilər ki, cərimə ödəmələri demək olar ki, hər zaman sənayesi inkişaf etmiş ölkələrdə olan firmalara daxil olur. Məşhur əmtəə markaları sahibləri - kampaniyalar pirathqla mübarizədə kollektiv mübarizə üçün mümkün birləşmələr yaradırlar. Bu sahədə aparıcı mütəxəssislərdən biri kimi qəbul edilən C.Kaikati saxta mal istehsalçılarına qarşıdurmanın əsas strategiyalarını irəli sürür. 1)
rəqabət aparmaq. Bu strategiyanı bazarda böyük gəliri və möhkəm mövqeyi olan firmalara tətbiq etmək olar. Məqsəd saxtakarları bazardan getməyə məcbur etmək və buna dominatlaşdırmaqdır. Bir çox iri kampaniyalar, eləcə də piratlığa qarşı beynəlxalq assosiasiyalar piratların izlənməsinə görə ölçü götürür və onları nə zaman və harada tutulmalarından asılı olmayaraq hüquqi məsuliyyətə cəlb edirlər. 2)
Konfliktdən uzaqlaşmaq və mübarizəyə girməmək. Belə strategiyanı bazarda zəif rəqabət mövqeli və kiçik gəlirli firmalara qarşı tətbiq etmək məqsədyönlüdür. Onun məqsədi - özünü qalib kimi qəbul etmək və yaxud öz fəaliyyətini daha az maliyyə itkiləri ilə dəyişdirməkdir. 3)
etməkdir. İstehlakçılar öyrənəndə ki, onlar bundan əvvəl saxta mal əldə ediblər. Onlar orijinal mal gətirən firmaların əmtəəsinə keçə bilərlər. Belə üsullar saxtakarların fəaliyyətindən xəsarət alan kampaniyalar, problemin özü-özünə həll olunacağına ümid edirlər. Həmçinin piratların izlənilməsi və məsuliyyətə cəlb olunması ciddi sübutlar olmasını tələb edir. Bunun əldə edilməsi isə uzun müddətli və bahalı işdir. Əmtəəyə və ya əmtəə nişanına cüzi dəyişikliklər olunduqda, pozulmanı sübut etmək daha çətin olmağa başlayır. Saxta mal istehsalçıları öz işlərində, bir qayda olaraq, professional olurlar, qanunvericiliklərdəki boşluqlardan, qanuna riayət edən istehsal 105
çılardan istifadə edərək cəld və effektiv hərəkət edirlər. 4)
Piratlarla əməkdaşlıq. Bu strategiyadan firmanın piratlara münasibəti yaxşı olduğu halda mümkündür. Əgər firmanın münasibəti saxtakarlarla lazımınca qənaətbəxşdir. Məsələn, cins istehsal edən və ABŞ-da firma mağazaları şəbəkəsi olan italyan firması «Fiorucci» əmtəəsinin ucuz kopyasmı istehsal edən koreyah istehsalçıları ilə razılaşma bağladı və onları İtaliyada istehsal olunan cins kimi reklam etdirdi. Hətta elə hallar olur ki, əmtəə kopyaları orijinaldan keyfiyyətinə görə üstün olurlar. 5)
və gəliri orta səviyyə təşkil edir. Məsələn, «Persil» əmtəə markasından İngiltərə və Fransadakı «Unilever» (yunilevə) kampaniyasına və firmalar arasında bağlanmış müqavilə əsasında «Henkel» kampaniyasına, Almaniyada, Belçikada, Lüksenburqda, Hollandiya, İtaliya və Daniyada istifadə hüququ verir. Yuxarıda adı çəkilən strategiyanın tətbiqindən başqa müdafiənin digər növləri də vardır: sərhədlərdə daha diqqətli nəzarət, müvafiq beynəlxalq razılaşmalara qoyulmayan və yaxud razılaşma şərtlərini yerinə yetirməyən ölkələrə köməklik göstərilməsinin dayandırılm.ası. Bəzi kampaniyalar yüksək dərəcəli texnologiya istifadə edir. Məsələn, qaloqrammah təsvirlər, maqnit yarhklar və yaxud əmtəənin orijinallıq indi- fıkasiyası üçün mikroçipli yarlıqlar. Əmtəənin hər birində belə detektorun qurulması milyon dollarlara başa gəlir. 5. Əmtəə markasının hazırlanmasının metodoloji prinsipləri Beynəlxalq marketinqdə artıq patentləşdirilmiş əmtəə markaları sayı üə bağlı problemlər vardır. Bunun nəticəsində yeni adın axtarışı çətinləşir. Bazarda yeni adların hazırlanması ilə məşğul olan professional kampaniyalar əmələ gəlir, məsələn, Amerikanın «Namestormers» (neymstorməs) və ingilis «Interbrond» (interbrənd) firmaları 1988-ci ildə yeni marka adlarının yaradılmasında 5 mln. funt sterlinq gəlir əldə etmişdir. Belə firmalar aşağıdakı etapları özündə əks etdirən əmtəə markaları hazırlama prinsiplərini yenidən işlədirlər. 1)
Download 4.84 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling