Energatika va sa

twistedpi stopjva himoyalanmagan, yabni ekranlashtirilmagan

(neekranirovannbie, ushcidcdtwistedpi UP);

koaksial kabellar (cox'd cdi)

shisha tolali kabellar (optovolokonnbie - iter optic).

Kabelning har bir turi o’z afzalliklari va kamchiliklariga ega, shuning uchun kabel turini tanlanganda hal qilinayotgan masalaning xususiyatini, shuningdek, alohida olingan tarmoq xususiyatini va awaldan mavjud bo’lgan barcha korxona standartlarining o’rniga, 1995-yilda qabul qilingan EdA/FIA ddd (Commcrcid Buiidrng Tc/ccommunicstion Cb/mgStadao)tanddrti mavjud bo’lib, hozirgi vaqtda shu standartdan foydalaniladi.

1. 
   O’ralgan juftlik asosidagi kabellar
   

o’ralgan juft simlar hozirgi kunda eng arzon va eng ko’p tarqalgan kabellarda ishlatiladi. o’ralgan juftlik asosidagi kabel tuzilishi ikkita mis sim dielektrik material bilan har biri alohida qoplanib, ular o’zaro bir-biriga o’ralgan, bunday juftliklarning bir nechtasi umumiy dielektrik (plastikli) g’ilofga olingan bo’ladi. U ancha egiluvchan va uni aloqa kanaliga yotqizish qulaydir.

Odatda o’ralgan juftlik kabel tarkibida 2 ta yoki 4 ta juftlikdan iborat bo’ladi (2.1-rasm).

Himoyalanmagan o’ralgan juftliklar tashqi elektromagnit xalaldan (pomexa) sust himoyalangan va shuningdek, sanoat ayg’oqchiligi maqsadida axborotlarni eshitishdan ham himoya-lanmagan. Axborot o’g’irlashning ikki turi mablum: ulanish (kontaktnbie) va ulanmasdan masofadan turib (heskontaktabiy). Ulanish orqali axborotni o’g’irlash ikkita ignani kabelga sanchish orqali amalga oshirilsa, ulanmasdan axborotni o’g’irlash esa, kabel tarqatadigan elektromagnit maydonni radio orqali egallash usulidan foydalanib amalga oshiriladi. Bu kamchiliklarni bartaraf etish uchun kabel himoyalanadi (ekranlanadi). To’qilgan juftlikni (T) (cross/a/k, perekrestnbie novodki, chorraha yo’nalishlar). Tabiiyki, ekranlashtirilgan o’ralgan juftlik, ekranlashtirilmagan juftlikka nisbatan narxi ancha qimmat bo’ladi, ulardan foydala-nilganda maxsus ekranlashtirilgan ulovchi moslamalardan (razyom) foydalanish zarur. SHuning uchun ekranlashtirilmagan o’ralgan juftlikka nisbatan ekranlashtirilgan o’ralgan juftlik kam uchraydi.

Ekranlashtirilmagan o’ralgan juftlikning asosiy afzalligi kabel uchlariga razyomlarni ulashning osonligi va shuningdek har qanday shikastlanishlarni tabmirlashning boshqa turdagi kabelga qaraganda qulayligidir. Qolgan hamma texnik ko’rsatgichlari boshqa turdagi kabellarga nisbatan yomon. Masalan, signalni uzatishda berilgan so’nish tezligi (kabeldan signal o’tgan sari uning amplitudasini kamayishi) bu kabellarda koaksial kabel ko’rsatgichiga nisbatan katta. Agarda, kam himoyalanganligini ham hisobga olsak, nima uchun o’ralgan juftlik kabellarining uzunligi kam bo’lishi (100 metr atrofida) tushunarlidir. Hozirgi vaqtda o’ralgan juftliklardan 100 Mbit/s tezlikda axborot uzatish uchun ishlatilmoqda va uzatish tezligini 1000 Mbit/s.ga yetkazish ustida ish olib borilmoqda. ekranlashtirilmagan o’ralgan juftli kabellaming (uPT)Ш4/ЛЛ S6standartiga ko’ra yetti toifasi mavjud:

• 
  —ofdag как— bu oddiy telefon kabeli (o’ralmagan juft sim) bo’lib, u orqali faqat tovushni uzatish mumkin, axborotni emas. Bu turdagi kabel texnik ko’rsatgichlari katta chekinishlaridan iborat (to’liq qarshiligi, o’tkazish yo’lagi, chorraha yo’nalishi);
  
•