Ergasheva saboxatxon muxiddin qizi

Achchiq dona – serhosil, mevasi oktyabr oyida pishadi. Mevalari yassi 
dumaloq shaklda, yirik, vazni 300-400gr, qobigʻI qalin. Pishgan mevalari bir tekis 
qizil rangda dona va sharbati qizil. Mevasi nordon-shirin. Sharbati tarkibida 15% 
qand, 2,5% kislota bor, mevasini 2-3 oy saqlash mumkin.
Xalq tomonidan 
yetishtirilgan nav. Ekilganidan keyin 2-3-yilidan hosil beradi, toʻliq hosil berishi esa 
7-8 yildan boshlanadi. 4x3m sxemasida ekilgan tuplar oʻrtacha 25-30 kg gacha, 
ayrim tuplari 60-80kg gacha hosil qiladi. Mevasini 3-4 oygacha saqlash mumkin. 
Universal foydalanish mumkin. 
Oq dona –Oʻzbekistonning barcha viloyatlar uchun moʻljallangan. Doni 
yirik, sentyabr oxirida pishadi. Mevasi yassi-yumaloq, yirik, vazni 300-500gr, 
qobigʻI yupqa qattiq. Pishgan mevasining rangi och-sariq yoki oqish qizil. Sharbati 
och pushti, yoqimli, shirin, mazali, tarkibida 14% gacha qand va 0,5% gacha kislota 
bor. 2 oy gacha saqlanishi mumkin. Tupining boʻyi 2-5m, buta shaklida boʻlib, 
novdasi tikanli, sertarmoq. Mevasi asosan yangiligida isteʼmol qilinadi. 

---

37 
II Bob. Tadqiqot materiallari va usullari 
2.1. Foydalanilgan moddalar va eritmalar 
Ishni bajarishda quyidagi kimyoviy preparatlar va reaktivlardan 
foydalanildi: Sogʻlom odamdan ajratib olingan qon, Geparin, HEPES, Anor 
donidan ajratib olingan anor sharbati. Qolgan boshqa reaktivlar: CaCl
2
, MgCl
2
, 
NaCl, KCl, glukoza, geparin Rossiyada ishlab chiqarilgan. Foydalanilgan barcha 
reaktivlar tajriba uchun kimyoviy tahlil uchun tozalik kvalifikatsiyasiga ega. 
Tajribalarimizda quyidagi tarkibli eritmalardan foydalanildi. 
• Normal Ringer eritmasi tarkibi (mM): 135 NaCl, 5 KCl, 10 HEPES. 
2CaCl
2
, 1 MgCl
2
, 5 glyukoza, pH 7,4 (290±2 mOsm/kg H
2
O). 
• H-bufer tarkibi (mM): 5 KCl, 10 HEPES, 2 CaCl
2
, 1 MgCl
2
, 5 glyukoza, 
pH 7,4 (40±2 mOsm/kg H
2
O) [24].