Эркин иқтисодий ҳудудлар

Tayanch iboralar: 
Erkin iqtisodiy hududlar, tadbirkorlik hududlari, kichik va o„rta biznes, 
depressiya, chegirma, soliq, investitsiya, imtiyoz, daromad. 
Mazkur paragraf bo„yicha umumiy xulosalar: 
1. AQShda THlari kichik va o„rta biznesni depressiya sharoitlarida qayta tiklash 
uchun tashkil etildi va etilib kelmoqda. Ular tashqi savdoni ta‟minlash bilan bevosita 
bog„liq bo„lmagan maqsadlarni o„z ichiga oladi. Bu holatda, bojxona imtiyozlari 
ma‟lum bir (ikkinchi) darajaga tushadi va asosiy rolni turli soliq, moliyaviy va 
ma‟muriy imtiyozlar amalga oshiradi. 
2. AQShda THlari maydoni 2,5-5 km
2
, ayrim hollarda 13 km
2
gachani tashkil 
etib, boshqa hududlarga nisbatan kengroq maydonni egallaydi. Ular, asosan, yuqori 
ishsizlik darajasiga ega shaharlarda tadbirkorlikni rivojlantirish maqsadida 10-20 yil 
muddatga tashkil etiladi. Bunda THlari tashkil etilayotgan makon kamida 20% 
bo„lgan kambag„allik darajasiga ega bo„lishlari kerak va o„rtacha oilaviy daromad 
o„rtacha 80% dan ortiq emas, yoki bunday hududga “qo„shni” bo„lishi kerak. 
3. AQShda tadbirkorlik hududlari mahalliy kapital va mehnatga tayanib ichki 
iqtisodiy muammoarni hal qilishga xizmt qiladi va ularning federal, davlat va 
mahalliy boshqaruvida bo„lgan turlari mavjud. Boshqa turlardagidan farqli ravishda 
federal tadbirkorlik hududlari muddatni uzaytirish imkoniyati bilan 20 yilga tashkil 
etiladi. 
Nazorat uchun savollar: 
1. AQShda tadbirkorlik hududlari nima maqsadda tashkil etiladi? 
2. AQShda tadbirkorlik hududlarini tashkil etish zaruriyati qachondan yuzaga 
kelgan? 
3. AQShda tadbirkorlik hududlarida qanday soliq, ma‟muriy va boshqa 

---

258 
imtiyozlar taqdim etiladi? 
4. AQShda tadbirkorlik hududlarining qanday turlari mavjud? 
5. AQShda tadbirkorlik hududlari qancha muddatga va qanday shartlar asosida 
tashkil etiladi? 
6. AQShda tadbirkorlik hududlarini tashkil etishda qanday talablarga muvofiqlik 
ta‟minlangan bo„lishi lozim?