Фанда муаммоли ўқитиш билан алоқадор иккита тушунча ишлатилади


Муаммоли вазиятнинг турлари


Download 126.74 Kb.
bet3/7
Sana24.03.2023
Hajmi126.74 Kb.
#1290957
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
3 мавзу Жуманиёзова

Муаммоли вазиятнинг турлари


Муаммоли вазиятнинг турлари
Танлаш вазияти
Низо вазияти
Инкор вазияти
Фараз вазияти
Номутаносиблик вазияти

Муаммоли ўқитиш усуллари

  • Муаммоли ўқитиш усулларига тадқиқий усул, эвристик усул, муаммоли вазиятлар яратиш усули киради.
  • Ўқитишнинг тадқиқий усулларини қўллаганда талабаларга:
  • • ностандарт масалаларни тузиш бўйича;
  • шакллантирилмаган савол билан;
  • • ортиқча маълумотлар билан;
  • • ўзининг амалий кузатувлари асосида мустақил умумлаштириш;
  • • йўриқномалардан фойдаланмасдан қандайдир объект моҳиятини баён этиш;
  • • олинган натижаларни қўллаш чегараларини ва даражаларини аниқлаш;
  • • ҳодисанинг намоён бўлиш механизмини аниқлаш;
  • • «бир лаҳзада» топиш каби топшириқларни бериш мумкин.

ЭВРИСТИК ЎҚИТИШНИНГ ЎЗИГА ХОС ХУСУСИЯТЛАРИ

  • Эвристика сўзи “Эврика”-“топдим” сўзидан келиб чиққан бўлиб, у бирор муаммони ҳал этилиши билан боғлиқ бўлган қувонч, бирор янги фикр туғилишини олқишлашдир.
  • Эвристика (юнонча heurisko – излаяпман, топяпман, кашф этяпман) инсон ижодий фаолиятини, шунингдек, янги кашфиётларни яратишда қўлланадиган усулларни ўрганиш мақсадида психология, кибернетика, структурали лингвистика, ахборот назарияси чегарасида ривожланади. Эвристикани янги вазиятда янги ҳаракатларни қуриш қонуниятларини ўрганадиган фан деб тушуниш мумкин.

Эвристик ўқитиш жараёнида талабанинг фаолияти қуйидаги кетма-кетликда амалга оширилади


Фикр
Мустақил фикрлаш
Тафаккур
Хаёл
Фантазия (Тасаввур)

Мияга келган барча ўй-хаёллар-бу фикрлар. Нормал талабани, инсонни фикрсиз тасаввур қилиб бўлмайди. Ҳар он, ҳар дақиқада одам мияси қайдайдир фикрлар билан банд бўлади. Уларни тартибга солиш, керагида диққатни жалб қилиш, ички ёки ташқи нутқ воситасида уни ечиш, яъни ифодалаш-фикрлаш жараёни.

  • Мияга келган барча ўй-хаёллар-бу фикрлар. Нормал талабани, инсонни фикрсиз тасаввур қилиб бўлмайди. Ҳар он, ҳар дақиқада одам мияси қайдайдир фикрлар билан банд бўлади. Уларни тартибга солиш, керагида диққатни жалб қилиш, ички ёки ташқи нутқ воситасида уни ечиш, яъни ифодалаш-фикрлаш жараёни.
  • Фикрлаш жараёни аслида маълум бир масалани, муаммо ёки жумбоқни ҳал қилиш керак бўлганда пайдо бўлади. Фикрлаш доимо бир нарса хусусида камида битта ечимни бериши шарт, акс ҳолда у бошқа жараёнга-хаёл, фантазияга айланиб кетиши мумкин.

Download 126.74 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling