Fanidan amaliy ishlarni

Amaliy mashg’ulot №17
Mavzu: Rudani skvajinali o’yib olish parametrlarini hisoblash.
Ishdan maqsad: - talabalarga foydali qazilmani zaboyda rudani skvajinali zaryadlar yordamida ajratib olish sxemalarini tanlash, ularni uzunliklarini tanlash usullari haqida tushuncha va ko`nikmalarni hosil qilish.
Rudniklarda rudalar parallel, parallel-yaqinlashtirilgan, veyerli va dastalangan kompleksli skvajinalar qo’llaniladi (9.1 – rasm). Bunda rudalarni maydalash vertikal, qiya va gorizontal qatlamlarni parallel yuzalarda joylashtirilgan skvajinali zaryadlar yordamida amalga oshiriladi (dastalangan skvajinali komplekslari bundan mustasno).



9.1 – rasm. Skvajinali maydalash sxemalari: a – parallel, б – parallel – yaqinlashtirilgan, в – veyerli, б г - dastalangan kompleksli skvajinalar joylashuvi. 1 – burg’ulash lahimi; 2 – burg’ulash shtregi; 3 – skvajinalar veyeri; 4 – burg’ulash kamerasi.

Skvajinali maydalab oliush vaqtida yonma-yon tekisliklargacha eng qisqa masofa (LNS) quyidagi formula orqali hisoblanadi:

d – skvajina diametri, m;
k_з – skvajinani to`ldirish koeffitsienti k_з = 0,6 ÷ 0,95;
q – portlavchi moddaning solishtirma sarfi
m – zaryadlarni yaqinlashish koeffitsiyanti, т=0,5 ÷ 1,2.
 - zaryadlash zichligi kg/m³.
q – PM ning solishtirma sarfi, kg/m³.

Bunda k₁ – PMning nisbiy ish bajarish koeffitsiyenti;
- rudaning yoriqlilik ko’rsatkichi va talab etilgan sifati koeffitsiyenti;
l_тр – massivdagi yoriqlar orasidagi ortacha masofa (9.15-jadval);
a_к- konditsion bo’lak o’lchami, m;
;
k₄ – maydalash sharoiti koeffitsiyenti ;
k₅ – zaryadlash usulini hisobga oluvchi koeffitsiyent;
-zaryad diametrini hisobga oluvchi koeffitsiyent;
n₂=0,5-1,0;
k₇ – skvajinani joylashtirishni hisobga oluvchi koeffitsiyent k₇ = 1 – 1,5;
Parallel skvajinalar bilan maydalashda ular orasidagi masofa quyidagi formula orqali aniqlanadi:
a = m · W

Maydalanilayotgan qatlamdagi skvajinalar soni (katta tomonga yaxlitlanadi)

Bunda В_с- qatlam kengligi, m;
а_кр – eng chetki skvajinadan zaboy chetigacha bo’lgan masofa, m.
Qatlamdagi skvajinalarning umumiy uzunligi, m,

bunda l_c – skvajina uzunligi, m;
Qatlamda maydalanish hajmi, m³,

bunda Н_с – qatlam balandligi, m.
1m³ hajmdagi rudani maydalashga to’g’ri keladigan skvajina uzunligi, m

Maylashda chiqadigan ruda hajmi, m³/m,

Maydalashda PMning umumiy sarfi, kg

Bunda q_c – 1 m skvajinaga joylashadigan PM zaryadi massasi quyidagi formula orqali aniqlanadi:

PM ning solishtirma sarfi, kg/m³,

№17 amaliy mashg’ulotni bajarish uchun variantlar

№

f

σ kg/m^3