Фанидан маърузалар тўплами


Download 175.75 Kb.
bet7/40
Sana25.12.2022
Hajmi175.75 Kb.
#1066141
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   40
Bog'liq
akusherlik

МАВЗУ: ЭРТА ТОКСИКОЗЛАР
Эрта токсикозлар хомиладорликнинг биринчи ярми, кўпинча дасталбки 3 ойда кузатилади.
Сабаб: хомила

Таснифи.
А. Кўп учрайдиган турлари:


- Қусиш
- Кўнгил айнаши
- Птиализм)
Б. Кам учрайдиган турлари:
- Дерматоз
- Остеомаляция
- Тетания
- Бронхиал астма
- Жигарнинг ўткир сариқ дистрофияси

!!!Эрта токсикоз кечки токсикозга ўтмайди!!!

Теореялар:


  1. Кортико-висцерал. МНС функцияси бузилиши билан боғлиқ.

  2. Иммунологик

  3. Аллергик

  4. Гормонал – хорион гонодотропин гормони билан боғлиқ



Белги

1-даража

2-даража

3-даража

Қусиш

Кунига 5 дан кам

Кунига 5-10 марта

Кунига 10 дан кўп

Пульс

нормал

90-110 та/мин

110 та/мин дан кўп

АҚБ

нормал

10-20 мм. сим. уст га пасайган

90/60 мм. сим. уст. ва ундан паст

Тери

Тургор сақланган

Тургор пасайган, қуруқлашган

Тургор жуда паст, қуруқ

Озиш

2-3 кг

3-8 кг

8-10 кг

Температура

нормал

субфебрил

Субфебрил ёки фебрил

Диурез

Нормал
30-50мл/соат

Олигоурия
30-15 мл/соат

Олиго-анурия
15-0 мл/соат

Лобаротор белгилар



Белги

1-даража

2-даража

3-даража

Умумий қон тахлили

Гемоглобин, эритроцит, гемотокрит

Нормал

Ошади

Ошади

Қоннинг биохимик тахлили

Билурибин

Нормал 8,5-20,5 ммоль/л

Ошади
20-40 ммоль/л

Ошади
20-460 ммоль/л

АЛТ, АСТ

Нормал

Ошади

Ошади

Креатинин

Нормал

Ошади

Ошади

Мочевина

Нормал

Ошади

Ошади

Умумий оқсил

Нормал 65-85

камаяди

Камаяди

Сийдик тахлили

нормал

Ацетон++

Ацетон++++
Оқсил+
Цилиндр+

Даволаш.
1-даражани – амбулатор даволаш


2- даражани – хомиладорлик патология бўлимида
3-даражани – акушерлик реанимациясида даволанади.

Даволаш принцплари:



  1. Диета.

  2. Седатив препаратлар: валерианка, новопассит

  3. Қусишга қарши воситалар: церукал, метоклопромид, дропридол, атропин, кофеин, аминазин, новокаин (ичишга)

  4. Инфузион терапия: кристаллоид – Натрий хлорид 0,9%, Глюкоза 5%, ацессоль, Дисоль, Трисоль. 1 кунда 2-2,5 л.

  5. Антигистамин: диазолин, супрастин, димедрол

  6. Хомила холатини яхшиловчи: Глюкоза 40%+Аскорбин кислота, Кокарбоксилаза, Курантил, Актовегин, Эссенциале, Витамин Е

  7. Гипопротеинемия бўлса оқсил препаратлари: Инфезол, албумин, плазма

  8. Детоксикоцион терапия: спленин

1-даражада – хамма дорилар ичишга,


2-даражада – м/о
3-даражада – в/и

Даволаш курси 2-даражада 10-14 кун, 3-даражада 5-7 кун

Хомилани олиб ташлашга кўрсатма:


  1. Концерватив даво ёрдам бермаганда

  2. Турғун тахикардия

  3. Турғун субферил температура

  4. Кескин озиш

  5. Ривожланиб борувчи гипербилурибинемия

  6. Ўсиб борувчи ацетонурия

  7. МНС бузилиши (эйфория, кўп ухлаш)

  8. Сариқлик

Кам учрайдиган турлари.


I. Дерматозларнинг 3 та тури бор:

  1. Экзема

  2. Қичишиш

  3. Герпетиформ импетиго

Сабаби: қалқон олди бези функцияси бузилиши

Даволаш:


  1. Антигистамин – кортикостероид мазь, Вит Д, Кальций препаратлари

II. Бронхиал астма


Сабаби: қалқон олди бези функцияси бузилиши

Даволаш:


  1. β-адреномиметиклар: сальбутамол

  2. Глюкокортикостероидлар

  3. Метилксантил – Эуфиллин, Тиофиллин

  4. Витамин Д

III. Остеомаляция


Юришнинг бузилиши, парастезия, оёқларда оғриқ билан кечади

Даволаш: Кальций препаратлари, Витамин Д

IV. Тетания
“Акушер қўли”, “балерини оёғи”, “балиқ оғзи” симптомлари кузатилади.

Даволаш: Витамин Д

V. Жигарнинг сариқ дистрофияси.

Босқичлар:



  1. Сариқсиз – бир неча кундан бир неча ойгача давом этади. Белгилари специфик эмас: қусиш, кўнгил айнаш

  2. Сариқли – бир неча соатдан бир неча кунгача давом этади. Билурибин ошади, тери сарғаяди, геморррагик синдром, жигар комаси, ўлим.

Жигарниг сариқ дистрофияси хомилани олиб ташлашга абсолют кўрсатма хисобланади.

МАВЗУ: ГИПЕРТЕНЗИВ СИНДРОМ.
Таснифи.

  1. Сурункали артериал гипертензия

  2. Гестацион гипертензия

  3. Енгил преэкламсия

  4. Оғир преэкламсия

  5. Экламсия

  6. Сурункал артериал гипертензия ёки гестацион гпертензияга қўшилган преэкламсия

Гипертензиянинг критерияси – диастолик қон босим 90 мм. сим. уст ва ундан юқори.




  1. Сурункали артериал гипертензия.

Критерийлар:

  1. Диастолик қон босим 90 мм. сим. уст ва ундан юқори (4 соат оралиғида 2 марта ўлчанганда) ва бу хомиладорликнинг 20 хафтаси ёки хомиладорликдан олдин бошланган.

  2. Сийдикда оқсил йўқ

  3. Шикоят йўқ

Тактика:


  1. Амбулатор кузатув

  2. Уйда хар куни АҚБни ўлчаб, дафтарга ёзиб бориш

  3. 1 хафтада 1 марта сийдикни протеинурияга топшириш

  4. Қўшимча дам олиш

  5. Диета, лекин бунда туз ва суюқликни чеклаш шарт эмас

  6. Агар хомиладор аёл гипотензив препарат қабул қилган бўлса, уни давом эттириш. Агар қабул қилмаган бўлса, диастолик қон босим 105 мм.сим.уст.га кўтарилса гипотензив воситалар берилади.

  • Коринфар (Нефидипин) тил остига 10 мг хар 15 минутдан кейин диастолик босим 90-100 мм.сим.устга тушгунча. Кейин 10 мг дан хар 6-8 соатда ичишга

  • Лабиталол

  • Гидролазин (Апрессин)

  • Метилдофа

  1. Туғдириш 37-хафтадан кейин



  1. Гестацион гипертензия

Критерийлар:

  1. Диастолик қон босим 90 мм. сим. уст ва ундан юқори (4 соат оралиғида 2 марта ўлчанганда) ва бу хомиладорликнинг 20 хафтасидан кейин бошланган.

  2. Сийдикда оқсил йўқ

  3. Шикоят йўқ

Тактика (сурункали АГТ билан бир хил):



  1. Амбулатор кузатув

  2. Уйда хар куни АҚБни ўлчаб, дафтарга ёзиб бориш

  3. 1 хафтада 1 марта сийдикни протеинурияга топшириш

  4. Қўшимча дам олиш

  5. Диета, лекин бунда туз ва суюқликни чеклаш шарт эмас

  6. Агар хомиладор аёл гипотензив препарат қабул қилган бўлса, уни давом эттириш. Агар қабул қилмаган бўлса, диастолик қон босим 105 мм.сим.уст.га кўтарилса гипотензив воситалар берилади.

  • Коринфар (Нефидипин) тил остига 10 мг хар 15 минутдан кейин диастолик босим 90-100 мм.сим.устга тушгунча. Кейин 10 мг дан хар 6-8 соатда ичишга

  • Лабиталол

  • Гидролазин (Апрессин)

  • Метилдофа

  1. Туғдириш 37-хафтадан кейин



  1. Енгил преэкламсия

Критерийлар:

  1. Диастолик қон босим 90 мм. сим. уст ва ундан юқори (4 соат оралиғида 2 марта ўлчанганда) ва бу хомиладорликнинг 20 хафтасидан кейин бошланган.

  2. Сийдикда оқсил ёки протеинурия – 0,3-1 г/л гача

  3. Шикоят йўқ

Тактика:


  1. Амбулатор кузатув

  2. Уйда хар куни АҚБни ўлчаб, дафтарга ёзиб бориш

  3. 1 хафтада 2 марта сийдикни протеинурияга топшириш ва тромбоцит миқдорини аниқлаш

  4. Аёлни оғир преэкламсия хақида оғоҳлантириш

  5. Қўшимча дам олиш

  6. Диета

  7. Диуретик, гипотензив, седатив, транквилизаторлар бериш керак эмас

  8. 37-хафтадан кейин туғдириш

  9. Агар хомила ривожланиши тўхтаб қолса, муддатдан олдин туғдири



  1. Оғир преэкламсия

Критерийлар:

  1. Диастолик қон босим 110 мм. сим. уст ва ундан юқори (1 марта ўлчанганда) ва бу хомиладорликнинг 20 хафтасидан кейин бошланган.

  2. Сийдикда оқсил ёки протеинурия – 1-3 г/л

  3. Шикоятлар бўлиши мумкин ёки бўлмаслиги мумкин

  • Бош оғриқ (бош мияда гипоксия, ишемия, мия шиши, қон томир қисқариши натижасида)

  • Кўнгил айнаши ва қусиш

  • Кўришнинг бузилиши (ангио ва ретинопатиялар)

  • Эпигастрал ва ўнг қовурға ости соҳаларида оғриқ (жигар шиши)

  • Ўпка шиши симптомлари

  • Диурез пасайиши (буйрак етишмовчилмгм)

  • Тромбоцит пасайиши

Тактика:

  1. Акушерлик реанимациясига тезкор жўнатиш

  2. Тутқаноққа қарши терапия

  1. Магнезия сульфат

  2. Сибазон (Диазепам)

  1. Гипотензив терапия (поликлиника шароитида)

  2. 24 соат ичида туғдириш (туғруқхона шароитида)

Магнезиал терапия схемаси:



  1. Пригард бўйича м/о инъекция

  1. Юклама доза. Новокаин 0,5% – 5 мл + Магнезия сульфат 25% - 20 мл - хар бир думбага м/о. Бунда дастлаб Новокаин, кейин Магнезия қилинади, АРАЛАШТИРИЛМАЙДИ! Хар бир думбага 5 г дан Магнезия тўғри келади.

  2. Қувватловчи доза. Новокаин 0,5% – 5 мл + Магнезия сульфат 25% - 20 мл хар 4 соатдан кейин бир думбага м/о

  1. Зуснан бўйича в/и инъекция

  1. Юклама доза. Магнезия сульфат 25% - 16 мл + Натрий хлорид 0,9% 16 мл аралаштириб, в/и секин оқим билан 20 минут давомида

  2. Қувватловчи доза. Магнезия сульфат 25% - 100 мл + Натрий хлорид 0,9% 400 мл аралаштириб, в/и секин томчилаб 6-8 соат давомида

Магнезиал терапия курси охирги тутқаноқ ёки туғруқдан кейинги 24 соат ичида.

Ножўя таъсири:


  1. Нафас частотасининг пасайиши (16 тадан кам)

  2. Диурезнинг пасайиши (4 соатда 100 мл дан кам)

  3. Тизза рефлексининг сусайиши

Агар ножўя таъсир кузатилса терапия тўхтатилиб, антидот – Кальций хлорид 10% -10мл в/и қилинади.


  1. Экламсия – эпилепсия ва бошқа касалликлар билан боғланмаган тутқаноқ хуружи.

Босқичлари:

  1. Тутқаноқдан олдин (Аура) – 20-30 секунд бўлади. Хуши сақланган, нафас мустақил, юз мимик мушаклари қисқариши

  2. Тоник тутқаноқ – 30-60 секунд бўлади, хуши йўқ, нафас тўхтайди, тоник тутқаноқ бошланади, тери оқарган

  3. Клоник тутқаноқ – 30-60 секунд бўлади, хуши йўқ, нафас тўхтайди, клоник қисқариш, акроцианоз

  4. Хал бўлиш босқичи – тутқаноқ тугайди, нафас бошланади (чуқур), хуши ўзига келади, хеч нарсани эслай олмайди (ретроград амнезия)

Ёки экламсик комага ўтиб кетади.
Бир нечта тутқаноқ бўлса – бу экламсик статус дейилади.

Асораилар:



  1. Инсульт

  2. Миокард инфаркти

  3. Ўпка шиши

  4. Ўткир уйрак, жигар, юрак етишмовчилиги

  5. Кўз тўр пардаси кўчиши

  6. Нормал жойлашган йўлдошнинг барвқт кўчиши (буни натижасида геморрагик шок, ДВС-синдром)

  7. Хомиланинг ўлими

  8. Кома ва ўлим

Тактика:
Тезкор.



  1. Ёрдамга чақириш (жавобгар врач, акушер, анестезиолог, реаниматологларни)

  2. Аёлни чап ёнбошга ёткизиш

  3. Аёлни ушлаб туриш, лекин актив эмас

  4. Кислород ёстиқчаси – 1 минутда 4-6 марта

Кейинчалик

  1. Магнезиал терапия

  2. Гипотензив терапия

  3. 12 соат ичида туғдириш

Патогенез:


Сабаб – хомила

  1. Тухум хужайранинг ферментатив етишмовчилиги

  2. Тухум хужайра эндометрийга киради, лекин спиралсимон артериянинг мушак ва эндометрий қаватини эрита олмайди.

  3. Спиралсимон артериянинг спазми

  4. Эндометрийнинг ишемияси

  5. Вазодилятаторларнинг синтези пасаяди (простоциклин, азот оксиди)

  6. Вазоконстрикторларнинг кўпайиши (тромбоксан, эндотелин)

  7. Генерализациялашган (умумий) қон томир спазми

Хавф гурухлари:



  1. Семизлик

  2. Юрак касалликлари, буйрак касалликлари, системали коллагенозлар, ҚД

  3. Кўп хомилалик

  4. Биринчи туғувчи аёлларда



Download 175.75 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   40




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling