Фанидан Мустақил иш Мавзу

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТА’ЛИМ ВАЗИРЛИГИ МИРЗО УЛУҒБЕК НОМИДАГИ
ЎЗБЕКИСТОН МИЛЛИЙ УНИВЕРСИТЕТИ

______________________________________ Факултети
_________________________________________ Йўналиши
________________________________________ Фанидан
Мустақил иш
Мавзу : _________________________________________________________________


Бажарди: _______________________________
Текширди:______________________________

Тошкент-2022
Режа :
1.Кириш
2.Грунт сув конларни шаклланиши
3.Хулоса
4.Фойдаланилган адабиётлар

Кириш
Грунт сувлари — ер юзасидан пастда, биринчи сувли тоғ жинслари ғовакларида йиғилган сув. Г. с. ўзидан сув ўтказмайдиган иккинчи қатлам устида бўлади. Бу қатлам гилтупроқ, яхлит оҳактош, отқинди ҳамда метаморфик жинслардан иборат бўлиши мумкин. Г. с. ер юзасидан канал, дарё, ёғин сувлари, атмосферадаги сув буғларининг (қуюқлашганидан кейин) тоғ жинслари ғовакларидан пастга тушиб, сув ўтказмайдиган қатламда йиғилишидан пайдо бўлади. Уларнинг жойланиши чуқурлиги сув ўтказмайдиган қатламнинг ётиш ҳолати ва сувли тоғ жинслари қатламига боғлиқ. Г. с. ер юзига яқин биринчи ғовак қатламда жойлашади ва шунинг учун унинг сатҳи, кимёвий таркиби ва физик хусусиятлари ернинг устки қисмидаги табиий (ҳаво ҳарорати, ёғиннинг тури ва миқдори, табиий сув ҳавзаларининг ер юзасига яқин-узоқлиги) ва сунъий (сув омборлари, суғориш иншоотлари, канализация ва ҳ. к.) сабабларга кўра ўзгариб туради. G.s. дарё водииларидаги аллювиал ётқизиқлар (қум, қумтупроқ, шағал) ҳамда музликларнинг сурилиши натижасида ётқизилган тоғ жинслари ва саҳролардаги дюн ётқизиқлари ғовакларини тўлдириб туради. Шаҳар ва саноатни тоза сув билан таъминлашда Г. с гоҳо асосий манба бўлиб хизмат қилади. Ўзбекистон ҳудудида G.s.ning пайдо бўлиши, тарқалиши ва уларни қидириш ҳамда ишлатиш услублари Ғ. О. Мавлонов, О. К. Ланге, Н. А. Кенесарин, У. М. Аҳмедсафин ва б. томонидан ишлаб чиқилган.Тупроқ сувларидан пастда жойлашган сув қатлами грунт сув лари деб номланади. Грунт сувлари сув ўтказмайдиган қатламнинг устида йигилади ва одатда қум ҳамда шағал қатлами орасида сизиб юради. Бу ерга Ер юзасидан ёмгир, қор ва дарё сувлари сизиб ўтади. Чунки грунт сувларининг устида сув оиказмайдиган қатлам боим айди. Грунт сувлари фақат огирлик кучи таъсири остида сизиб, ҳара- катга келади, улар босим кучига эга эмас. Одатда, қудуқ суви грунт сувлари қатламидан ҳосил боиади. Табиий шароитда, Ер пўсти қатламларининг геологик тузилишига богииқ ҳолда, бундай ер ости сувлари грунт сувлари оқимини ёки грунт сувлари ҳавзасин и ҳосил қилиши мумкин. Гидрогеологик кесма бўйича, грунт сувларининг остида қатлам- лар орасидаги сувлар жойлашади. Сув ўтказмайдиган тоғ жинсларидан ташкил топган икки қатлам орасидаги бўшлиқларда мавжуд боиган сувларга қатламлар орасидаги сувлар деб аталади.